Chương II. §8. Đường tròn

B�I 8. Du?ng trũn
Điểm M thuộc đường tròn (O;1,1cm) có nghĩa là OM=1,1cm.
1. Đường tròn và hình tròn
Dùng compa ta vẽ được đường tròn. Trên hình 43a, ta có đường tròn tâm O, bán kính OM=1,7cm.
Đường tròn tâm O, bán kính R là hình gồm các điểm cách O một khoảng bằng R, kí hiệu (O;R).
Trên hình 43b :
M là điểm nằm trên (thuộc) đường tròn.
N là điểm nằm bên trong đường tròn.
P là điểm nằm bên ngoài đường tròn.
Hình tròn là hình gồm các điểm nằm trên đường tròn và các điểm nằm bên trong đường tròn đó.
2. Cung và dây cung
Giả sử A, B là hai điểm nằm trên đường tròn tâm O. Hai điểm này chia đường tròn thành hai phần, mỗi phần gọi là một cung tròn (gọi tắt là cung).
Ta có hai cung: AmB và AnB.
Hai điểm A, B là hai mút của cung.
Trường hợp A, B thẳng hàng với O thì mỗi cung là một nửa đường tròn (h.45).
Đoạn thẳng nối hai mút của cung là dây cung (gọi tắt là dây). Dây đi qua tâm là đường kính.
Trên hình 45, CD là dây, AB là đường kính.
Đường kính dài gấp đôi bán kính.
3. Một công dụng khác của compa
Ví dụ 1. Cho hai đoạn thẳng AB và MN. Dùng compa so sánh hai đoạn thẳng ấy mà không đo độ dài từng đoạn thẳng.
Cách làm: ta dùng compa và thực hiện theo hình 46.
Kết luận: ABVí dụ 2. cho hai đoạn thẳng AB và CD. Làm thế nào để biết tổng độ dài của hai đoạn thẳng đó mà không đo riêng từng đoạn thẳng ?
Cách làm
Vẽ tia Ox bất kì (dùng thước thẳng).
Trên tia Ox vẽ đoạn thẳng OM bằng đoạn thẳng AB (dùng compa).
Trên tia Mx, vẽ đoạn thẳng MN bằng đoạn thẳng CD (dùng compa).
Đo đoạn thẳng ON (dùng thước có chia khoảng).
Độ dài đoạn thẳng ON bằng tổng độ dài hai đoạn thẳng AB và CD.
ON=OM+MN=AB+CD
BÀI TẬP
38. Trên hình 48, ta có hai đường tròn (O;2cm) và (A;2cm) cắt nhau tại C,D. Điểm A nằm trên đường tròn tâm O.
Vẽ đường tròn tâm C bán kính 2cm.
Vì sao đường tròn (C;2cm) đi qua O,A ?
Giải
Hình bên
Do C thuộc đường tròn (O;2cm) nên OC=2cm nên O cũng thuộc đường tròn (C;2cm). Tương tự ta có A cũng thuộc đường tròn (C;2cm). Hay đường tròn (C;2cm).
39.