Chương II. §8. Đường tròn

KIỂM TRA BÀI CŨ:
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
ĐÀI
TRÀNG
Bao phấn
Chỉ nhị
NHỊ
Đầu nhụy
Vòi nhụy
Bầu nhụy
Noãn
Bộ phận nào là quan trọng nhất? Vì sao?
1/ Hãy nêu đặc điểm và chức năng của những bộ phận chính ở hoa?
NHỤY
2/ Căn cứ vào bộ phận sinh sản chủ yếu của hoa, hãy phân chia các nhóm hoa sau:
Hoa đơn tính
Hoa lưỡng tính
3/ Dựa vào cách xếp hoa trên cây, hãy phân loại các nhóm hoa sau đây:
Hoa mọc đơn độc
Hoa moc thành cụm
Bài 30:
Thụ phấn
Sự thụ phấn
H: Thế nào là hoa tự thụ phấn?
Hoa tự thụ phấn và hoa giao phấn
a. Hoa tự thụ phấn:
Hs quan sát H 30.1 và trả lời câu hỏi sau:

Đặc điểm nào trong ngoặc là của hoa tự thụ phấn?
+Loại hoa ( đơn tính, lưỡng tính )
+Thời gian chín của nhÞ so với nhụy ( đồng thời, trước, sau . )
lu?ng tớnh
đồng thời
GIAO PHẤN
CÂU HỎI:
1. Giao phÊn lµ g×? X¶y ra ë lo¹i hoa nµo?
2. Hoa giao phấn khác với hoa tự thụ phấn ở điểm nào?
3. Hiện tượng giao phấn của hoa được thực hiện nhờ những yếu tố nào?
b. Hoa giao phấn:
HS đọc thông tin mục( b) sgk trang 99 trả lời các câu hỏi sau:
Giao phấn là gì? Xảy ra ở loại hoa nào?
+Những hoa có hạt phấn chuyển đến đầu nhụy của hoa khác gọi là hoa giao phấn
+Xảy ra ở hoa đơn tính, lưỡng tính khi nhị, nhụy không chín cùng một lúc.
- Hoa giao phấn khác hoa tự thụ phấn ở điểm nào?
+Hoa tự thụ phấn xảy ra trên 1 hoa, hoa giao phấn xảy ra trên 2 hoa khác nhau
+Hoa lưỡng tính khi nhị. nhụy không chín cùng một lúc
- Hiện tương giao phấn của hoa được thực hiện nhờ yếu tố nào?
+Nhờ sâu bọ
+Nhờ gió
+Nhờ con người
............................
1/ Hoa có đặc điểm gì dễ hấp dẫn sâu bọ?
2/ Tràng hoa có đặc điểm gì làm cho sâu bọ muốn lấy mật hoặc lấy phấn hoa thường phải chui vào trong hoa?
3/ Nhị của hoa có đặc điểm gì khiến sâu bọ khi đến lấy mật hoặc phấn hoa thường mang theo hạt phấn sang hoa khác?
4/ Nhụy hoa có đặc điểm gì khiến sâu bọ khi đến thì hạt phấn của hoa khác thường bị dính vào đầu nhụy?
H: Hãy tóm tắt những đặc điểm chủ yếu của hoa thụ phấn nhờ sâu bọ.
2. Đặc điểm của hoa thụ phấn nhờ sâu bọ:
Quan sát một hoa thụ phấn nhờ sâu bọ,
- Hoa có đặc điểm gì để hấp dân sâu bọ?
+Màu sắc sặc sỡ: Vàng, tím, đỏ...
Tràng hoa có đặc điểm gì làm cho sâu bọ
muốn lấy mật hoặc lấy phấn thường
phải chui vào trong hoa?
+Tràng hoa hình ống, chật hẹp,
sâu bọ phải chui sâu lấy phấn và mật ở đáy hoa
Nhị của hoa có đặc điểm gì khiến
sâu bọ khi đến lấy mật hoặc phấn hoa
thường mang theo hạt phấn sang hoa khác.
+Hạt phấn to, có gai, có chất dính
Nhụy hoa có đặc điểm gì để giữ hạt phấn?
+ Đầu nhụy có chất dính.
Đặc điểm của hoa thụ phấn nhờ sâu bọ?
Hoa thụ phấn nhờ sâu bọ có đặc điểm:
+Màu sắc sặc sỡ, hấp dẫn sâu bọ
+Có hương thơm và mật ngọt quyến rũ sâu bọ
+Hạt phấn to, có gai
+Đầu nhụy có chất dính
Lấy ví dụ về các hoa thụ phấn nhờ sâu bọ?
+Hoa hồng, phong lan, hoa cúc,bí đỏ, mướp, hoa cải,nhài, quỳnh, dạ hương...
Những cây có hoa nở về đêm như Quỳnh, Nhài, dạ hương có đặc điểm gì thu hút sâu bọ?
+Hoa thường có màu trắng làm cho hoa nổi bật trong đêm tối khiến sâu bọ dễ nhận ra.
+Mùi thơm rất đặc biệt kích thích sâu bọ dễ nhận ra hoa.
Kiểm tra: Điền từ hoặc cụm từ thích hợp vào chỗ...............Trong các câu sau:
Thụ phấn là hiện tượng hạt phấn............................với đầu nhụy
Hoa có hạt phấn rơi vào đầu nhụy của chính hoa đó gọi là hoa........................................
Những hoa có hạt phấn chuyển đến đầu nhụy của hoa khác là hoa.................................
Những hoa thụ phấn nhờ sâu bọ thường có:.........................................có.............................,.....................
,hạt phấn.....................và có....................... đầu nhụy
có...................................
gai
ti?p xỳc
t? th? ph?n
giao phấn
màu sắc sặc sỡ
hương thơm
mật ngọt
to
chất dính
Về nhà:
+Học bài theo câu hỏi SGK trang 110
+Tìm thêm ví dụ về hoa thụ phấn nhờ sâu bọ và đặc điểm thích nghi của loại hoa đó với cách thụ phấn nhờ sâu bọ...
+Chuẩn bị phần 3 của bài “ Thụ phấn” (Tiếp theo)
Thụ phấn( tiếp theo)
IV/ Đặc điểm của hoa thụ phấn nhờ gió:
3. Đặc điểm của hoa thụ phấn nhờ gió:
Quan sát ruộng ngô đã có hoa, quan sát hình 30.3 Trả lời các câu hỏi sau
Nhận xét vị trí hoa ngô đực và cái?
+Hoa đực ở ngọn cây, hoa cái từ nách lá
Vị trí đó có tác dụng gì trong cách thụ phấn nhờ gió?
+Phấn rơi vào hoa cái dễ dàng
Đọc thông tin sgk hoàn thành phiếu học tập sau:

+Tập trung nhiều hạt phấn từ trên
+Hoa nhẹ
+Hạt phấn dễ rơi khi chín
+Dễ rơi, thụ phấn dễ dàng
+Dính hạt phấn
Đặc điểm của hoa thụ phấn nhờ sâu gió?
Hoa thụ phấn nhờ gió có đặc điểm:
+Thường có hoa nằm ở ngọn cây
+Bao hoa thường tiêu giảm
+Chỉ nhị dài, bao phấn treo lủng lẳng, hạt phấn nhiều, nhỏ, nhẹ
+Đầu nhụy thường có lông dính
Lấy ví dụ về các hoa thụ phấn nhờ gió?
+Hoa ngô, lúa, kê, cao lương, lúa mì, phi lao, các loài cỏ...
- So sánh hoa thụ phấn nhờ sâu bọ và thụ phấn nhờ gió theo mẫu bảng sau?
*Đơn giản hoặc tiêu biến.
*Không có màu sắc sặc sỡ
*Có hương thơm, mật ngọt
*Đầy đủ, có cấu tạo phức tạp
*Thường có màu sắc sặc sỡ
*Hạt phấn to, dính và có gai
+Đầu nhụy thường có chất dính
*Hạt phấn nhỏ, nhiều, nhẹ
*Đầu nhụy dài, có lông quét
*Hoa thường mọc ở ngọn cây
3. Ứng dụng kiến thức về thụ phấn
Đọc thông tin sgk và quan sát hình 30.4 và 30.5 trả lời các câu hỏi sau?
Khi nào hoa cần thụ phấn bổ sung?
+Khi thụ phấn tự nhiên gặp khó khăn:
*Trời mưa: Sâu bọ không đến thăm hoa
*Không có gió
Con người đã làm gì để tạo điều kiện cho hoa thụ phấn?

*Nuôi ong
*Trực tiếp thụ phấn cho hoa
Con người chủ động thụ phấn thêm cho hoa nhằm mục đích gì?
*Tăng số lượng quả và hạt
*Tạo ra các giống lai mới.
CỦNG CỐ BÀI
Chọn câu trả lời đúng:
* Hiện tượng giao phấn ở hoa có thể được thực hiện nhờ những yếu tố nào?
Câu 1:
a) Gió
b) Nước
c) Sâu bọ
d) Người
X
X
X
X
Chọn câu trả lời đúng nhất:
* Quả và hạt phát tán nhờ gió thường có những đặc điểm nào?
Câu 2:
a) Quả khi chín tự mở được.
b) Quả có gai móc.
c) Quả hoặc hạt nhẹ, thường có cánh hoặc chùm lông.
d) Tất cả các đặc điểm trên.
X
Câu 3:
* Những cây có hoa nở về ban đêm như: nhài, quỳnh, dạ hương có đặc điểm gì thu hút sâu bọ?
Chọn câu trả lời đúng nhất:
* Nuôi ong trong các vườn cây ăn quả có lợi gì?
Câu 4:
a) Ong giúp giao phấn cho hoa, tạo năng suất cao.
b) Ong cho mật và sữa chúa làm thuốc và thực phẩm cho con người.
c) Đàn ong có điều kiện phát triển tốt.
d) Cả a, b, c đều đúng.
X
Cả a, b, c đều đúng.
* Em hãy chọn một số từ sau đây điền vào chỗ trống cho thích hợp: Tự thụ phấn, thụ phấn, lưỡng tính, màu sắc sặc sỡ, gió, tiêu giảm, có lông dính, nhẹ, nhỏ.
Câu 5:
- (1) . . . . . . . . . . . . . là hiện tượng hạt phấn tiếp xúc với đầu nhụy.
- Hoa tự thụ phấn là loại hoa (2). . . . . . . . . . . . . . . . .
- Hoa có hạt phấn rơi vào đầu nhụy của chính hoa đó gọi là hoa (3) . . . . . . . . . . . . . . .
- Những hoa thụ phấn nhờ sâu bọ thường có (4) . . . . . . . . . . . . . . . . ., còn những hoa thụ phấn nhờ (5). . . . . . , thường có hoa nằm ở ngọn cây; bao hoa thường (6) . . . . . . . . . . . , chỉ nhị dài, hạt phấn nhiều, (7). . . . . . ., (8) . . . . . . , đầu nhụy thường(9) . . . . . . . . . . . . . /.
Thụ phấn
lưỡng tính
tự thụ phấn
màu
sắc sặc sỡ
gió
tiêu giảm
nhẹ
có lông dính
nhỏ
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ:
HỌC BÀI
XEM TRƯỚC BÀI 31: THỤ TINH, KẾT HẠT VÀ TẠO QUẢ.
( QUAN SÁT HÌNH 31.1 VÀ ĐỌC PHẦN CHÚ THÍCH )