Chương I. §5. Tia

CAÂU HOÛI:
a. Vẽ đường thẳng xy
b. Lấy điểm O thuộc đường thẳng xy
c. Điểm O chia đường thẳng xy
thành mấy phần?

Thế nào là một tia gốc O
???
Tia
�5 TIA
1. Tia.
Hình gồm điểm O và một phần đường thẳng bị chia ra bởi điểm O được gọi là một tia gốc O (hay nửa đường thẳng gốc O)
Định nghĩa: SGK/111
Hình tạo thành bởi điểm O và một phần đường thẳng bị chia ra bởi điểm O được gọi là một ......
tia gốc O
Hình gồm điểm ..và .......... bị chia ra bởi điểm A được gọi là một ... (hay nửa đường thẳng gốc A)
A
một phần đường thẳng
tia gốc A
Bài 22a/111
�5 TIA
1. Tia.

x
y
O
Nửa đường thẳng Ox
Tia Ox
Tia Oy
Định nghĩa: SGK/111
Nửa đường thẳng Oy
Đặt tên:
�5 TIA
Ví dụ:

x
A
*Cách đọc(viết) một tia:
Khi đọc (hoặc viết) tên một tia ta phải đọc (hoặc viết) tên gốc trước.
- Tia Ax bị giới hạn ở điểm A, không bị giới hạn về phía x.
Vẽ tia Ax
Nhìn tia Ax, em có nhận xét về gì sự giới hạn hai đầu của tia này không ?
Từ điểm gốc này, vẽ một phần đường thẳng về một phía.
�5 TIA
1. Tia.
Định nghĩa: SGK/111
*Cách đọc(viết) một tia:
Khi đọc (hoặc viết) tên một tia ta phải đọc (hoặc viết) tên gốc trước.

x
A
- Tia Ax bị giới hạn ở điểm A, không bị giới hạn về phía x.
�5 TIA
Bài tập: 25/113
Cho hai điểm A, B.
a. Đường thẳng AB
b. Tia AB
c. Tia BA
Hãy vẽ:
b. Tia AB
c. Tia BA
Đọc tên các tia trên hình
x
y
z
Tia Ox
Tia Oy
Tia Oz
?
O
x
y
?
O
x
z
?
O
Em nêu sự giống và khác nhau của hai tia Ox và Oz với hai tia Ox và Oy ?
Đều có chung gốc là
điểm O
- Hai tia Ox và Oy tạo thành
một đường thẳng
- Hai tia Ox và Oz không tạo thành đường thẳng
�5 TIA
- Hai tia chung gốc
- Hai tia tạo thành một đường thẳng.
=>Hai tia đối nhau
2. Hai tia đối nhau.
x
y
?
O
Tia Ox và tia Oy gọi là hai tia đối nhau
1. Tia.
Định nghĩa: SGK/111
*Cách đọc(viết) một tia:
Khi đọc (hoặc viết) tên một tia ta phải đọc (hoặc viết) tên gốc trước.

x
A
- Tia Ax bị giới hạn ở điểm A, không bị giới hạn về phía x.
Nhận xét: Mỗi điểm trên đường thẳng là gốc chung của hai tia đối nhau.
�5 TIA
- Hai tia chung gốc
- Hai tia tạo thành một đường thẳng.
=>Hai tia đối nhau
2. Hai tia đối nhau.
x
y
?
O
Tia Ox và tia Oy gọi là hai tia đối nhau
1. Tia.
Định nghĩa: SGK/111
*Cách đọc(viết) một tia:
Khi đọc (hoặc viết) tên một tia ta phải đọc (hoặc viết) tên gốc trước.

x
A
- Tia Ax bị giới hạn ở điểm A, không bị giới hạn về phía x.
Nhận xét: Sgk trang 112
hai tia đối nhau
�5 TIA
Trên đường thẳng xy lấy hai điểm A và B.
a. Tại sao hai tia Ax và By không phải là hai tia đối nhau?
b. Trên hình có những cặp tia đối nhau nào?
Hai tia Ax và By không phải là hai tia đối nhau vì chúng không có chung gốc.
Các cặp tia đối nhau là:
- Tia Ax và tia Ay
- Tia Bx và tia By
b. Trên hình có những cặp tia đối nhau nào?
A
B
x
y


?1
c. Trên tia Ax lấy điểm C. Có thể khẳng định điểm A nằm giữa hai điểm C và B không?
C

Điểm A nằm giữa hai điểm C và B
Bài tập
Vẽ tia My là tia đối của tia Mx
y
�5 TIA

x
A
tia Ax

B
tia AB
Hai tia Ax và AB gọi là hai tia trùng nhau.
�5 TIA
- Hai tia chung gốc
- Hai tia tạo thành một đường thẳng.
=>Hai tia đối nhau
2. Hai tia đối nhau.
x
y
?
O
Tia Ox và tia Oy gọi là hai tia đối nhau
1. Tia.
Định nghĩa: SGK/111
*Cách đọc(viết) một tia:
Khi đọc (hoặc viết) tên một tia ta phải đọc (hoặc viết) tên gốc trước.

x
A
- Tia Ax bị giới hạn ở điểm A, không bị giới hạn về phía x.
Nhận xét: Sgk trang 112
3. Hai tia trùng nhau:
x
A
tia Ax
B
tia AB
Hai tia Ax và AB gọi là hai tia trùng nhau.
- Hai tia chung gốc
- Tia này nằm chồng khít trên tia kia
=> Hai tia trùng nhau
- Hai tia không trùng nhau còn được gọi là hai tia phân biệt.
Tìm hai tia trùng nhau trong hình vẽ?
x
y
A
B
Tia Bx , BA trùng nhau
Tia AB , Ay trùng nhau
�5 TIA
Bài tập
- Hai tia trùng nhau là hai tia mà mọi điểm đều là chung.
Chú ý: SGK/112
�5 TIA
- Hai tia chung gốc
- Hai tia tạo thành một đường thẳng.
=>Hai tia đối nhau
2. Hai tia đối nhau.
x
y
?
O
Tia Ox và tia Oy gọi là hai tia đối nhau
1. Tia.
Định nghĩa: SGK/111
*Cách đọc(viết) một tia:
Khi đọc (hoặc viết) tên một tia ta phải đọc (hoặc viết) tên gốc trước.

x
A
- Tia Ax bị giới hạn ở điểm A, không bị giới hạn về phía x.
Nhận xét: Sgk trang 112
3. Hai tia trùng nhau:
x
A
tia Ax
B
tia AB
Hai tia Ax và AB gọi là hai tia trùng nhau.
- Hai tia chung gốc
- Tia này nằm chồng khít trên tia kia
=> Hai tia trùng nhau
Chú ý: SGK/112
CÁC CẶP TIA PHÂN BIỆT
O
x
y
x
x`
A
x
y
A
B
Ox, Oy
Ax, Ax`
Bx, Ay
Ax, By
�5 TIA
�5 TIA
Cho hình vẽ:
Hãy trả lời:
a. Ta thấy hai tia Ox và OA trùng nhau. Còn tia OB trùng với tia nào?
b. Hai tia Ox và Ax có trùng nhau không? Vì sao?
c. Tại sao hai tia chung gốc Ox và Oy không đối nhau?
Tia OB trùng với tia Oy
Hai tia Ox và Ax không trùng nhau vì chúng không chung gốc.
Hai tia chung gốc Ox và Oy không đối nhau vì chúng không tạo thành một đường thẳng
?2
- Hai tia ...... đối nhau.
- Hai tia CA và ... trùng nhau.
- Hai tia BA và BC .........
Nếu điểm A nằm giữa hai điểm B và C thì:
B
A
C
AB, AC
CB
trùng nhau
x
y
Trên hình có mấy tia? Hãy kể tên?
Có 6 tia: Bx, By, Ax, Ay, Cx, Cy,
�5 TIA
Bài 22c / 113
�5 TIA
Bài 23 / 112
Trên đường thẳng a cho bốn điểm M, N, P, Q.
Hãy trả lời các câu hỏi sau:
a. Trong các tia MN; MP; MQ; NP; NQ có những tia nào trùng nhau?
- Tia MN; MP; MQ là những tia trùng nhau.
- Tia NP; NQ là những tia trùng nhau.
b. Trong các tia MN; NM; MP có những tia nào đối nhau?
Không có tia nào đối nhau.
c. Kể tên các tia đối nhau gốc P.
- Tia PN(hoặc tia PM) và tia PQ là hai tia đối nhau gốc P.
�5 TIA
Bài 24 / 112
Cho 2 tia Ox và Oy đối nhau. Trên tia Ox lấy điểm A, trên tia Oy lấy hai điểm B, C sao cho B nằm giữa O và C.
Hãy kể tên:
- Tia trùng với tia BC là tia By.
Tia đối của tia BC là tia Bx ( hay tia BA, hay tia BO)
y

A

O

B

C
x
a. Tia trùng với tia BC?
b. Tia đối của tia BC?
1/ Thế nào là một tia gốc O?
Các em cần nắm vững kiến thức sau:
Dặn dò
- Học thuộc định nghĩa, chú ý (SGK)
Làm bài 23, 24 trang 112- SGK
-Làm bài 23, 24, 25, 26 trang 112- SBT
2/ Thế nào là hai tia đối nhau?
3/ Thế nào là hai tia trùng nhau?