Chương I. §5. Tia

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG CÁC THẦY CÔ GIÁO
VỀ DỰ GIỜ LỚP 6
a)Vẽ đường thẳng xy
b) Vẽ điểm O nằm trên đường thẳng xy
c) Điểm O chia đường thẳng xy thành mấy phần ? Hãy chỉ rõ mỗi phần đó?
KIỂM TRA BÀI CŨ
Hình gồm điểm O và một phần của đường thẳng bị chia ra bởi điểm O được gọi là một tia gốc O (còn được gọi là một nửa đường thẳng gốc O)
1: Tia
- Khi đọc (hay viết) tên một tia, ta phải đọc (hay viết) tên gốc trước.
- Cách đặt tên:
+ Dùng 1 chữ cái in hoa với 1 chữ cái thường
+ Dùng 2 chữ cái in hoa.
Tiết 5: TIA
+ Dùng 1 chữ cái in hoa với 1 chữ cái thường
+ Dùng 2 chữ cái in hoa.
x
y
z
Tia Az
Tia Ax
Tia Ay
Tia MN
Bài 25 (SGK – 113) Cho hai điểm A và B, hãy vẽ:
Đường thẳng AB.
Tia AB
Tia BA
a) Đường thẳng AB.
b) Tia AB.
c) Tia BA.
Cho hình vẽ:
O
y
x
m
Trên hình vẽ có những tia nào?
Có 3 tia: Ox;Oy:Om
x
y

O
m
n

O
So sánh điểm giống và khác nhau của hai tia Ox và Oy với hai tia Om và On ở hình vẽ trên ?
Đều có chung gốc là điểm O
- Hai tia Om và On không tạo thành đường thẳng
- Hai tia Ox và Oy tạo thành
một đường thẳng
2. Hai tia đối nhau
Hai tia đối nhau phải thỏa mãn mấy điều kiện? Đó là những điều kiện nào?
Thỏa mãn hai điều kiện :
+ Chung gốc
+ Hai tia tạo thành một đường thẳng
Em hãy cho biết, mỗi điểm trên đường thẳng có tính chất gì?
Mỗi điểm trên đường thẳng là gốc chung của hai tia đối nhau.
* Nhận xét:
I
b
a
Hình vẽ trên có những tia nào? Đọc tên các tia có trên hình?
Tia Ia và tia Ib
Hai tia Ia và Ib có đặc điểm gì?
Hai tia Ia và Ib đối nhau vì:
+ Chung gốc I
+ Tạo thành một đường thẳng ab
Trên đường thẳng xy lấy 2 điểm A và B
a) Tại sao hai tia Ax và By không phải là hai tia đối nhau?
b) Trên hình vẽ có những tia nào đối nhau?
a) Hai tia Ax và By không phải là hai tia đối nhau vì chúng không có chung gốc.
b) Các tia đối nhau có trên hình vẽ là:
Tia Ax và tia Ay; tia Ax và tia AB
Tia Bx và tia By; tia BA và tia By
?1
Trả lời
Hai tia AB và Ay cùng đối nhau với tia Ax, hai tia AB và Ay có đặc điểm gì?
- Chung gốc A
- Nằm cùng phía trên đường thẳng xy.
Hai tia AB và Ay có:
Ta nói 2 tia AB và Ay trùng nhau.
3: Hai tia trùng nhau
Hai tia trùng nhau phải thỏa mãn mấy điều kiện? Đó là những điều kiện nào?
Thỏa mãn hai điều kiện :
+ Chung gốc
+ Nằm cùng phía trên một đường thẳng
Quan sát hình vẽ và nêu tên hai tia trùng nhau.
Hai tia trùng nhau trên hình vẽ là:
- Tia AB và tia Ay;
- Tia BA và tia Bx.
Chú ý:
Hai tia không trùng nhau còn được gọi là hai tia phân biệt.
Tìm các tia phân biệt trên hình vẽ?
- Tia Ax và tia Ay.
- Tia Ax và tia By.
- Tia Ax; Bx.
- Tia Ay; By.
Từ nay về sau (ở lớp 6), khi nói hai tia mà không nói gì thêm, ta hiểu đó là hai tia phân biệt
Ta thấy tia Ox và tia OA trùng nhau,
còn tia OB trùng với tia nào?
b) Hai tia Ox và Ax có trùng nhau không?
c) Tại sao hai tia chung gốc Ox và Oy không đối nhau?
Trả lời
b) Hai tia Ax và Ox không trùng nhau vì không chung gốc.
Hai tia Ox và Oy không đối nhau vì không tạo thành một đường thẳng.
?2
a) Tia OB trùng với tia Oy.
Bài 22 (SGK – 112,113)
Điền vào chỗ trống trong các phát biểu sau:

a) Hình tạo thành bởi điểm O và một phần đường thẳng bị chia ra bởi điểm O được gọi là một …………

b) Điểm R bất kỳ nằm trên đường thẳng xy là gốc chung của …………………………....

c) Nếu điểm A nằm giữa hai điểm B và C thì:
Hai tia ………….. đối nhau.
Hai tia CA và …. trùng nhau.
Hai tia BA và BC ……………
tia gốc O
hai tia đối nhau Rx và Ry.
AB và AC
CB
trùng nhau
a
P
Q
M
N
Bài 23 (SGK – 113)
Trên đường thẳng a cho bốn điểm M, N, P, Q như hình 31. Hãy trả lời các câu hỏi sau:
a) Trong các tia MN, MP, MQ, NP, NQ có những tia nào trùng nhau?
...........................................................................................
b) Trong các tia MN, NM, MP có những tia nào đối nhau?
...........................................................................................
c) Nêu tên hai tia gốc P đối nhau.
...........................................................................................
MN, MP và MQ trùng nhau; NP và NQ trùng nhau
PQ và PN; PQ và PM; PQ và Pa
Không có 2 tia nào đối nhau.
-Học thuộc định nghĩa tia gốc O; hai tia đối nhau, hai tia trùng nhau.
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
-Làm các BT: 24 (113 - SGK) + 26; 27; 28 (99 - SBT).
-Xem trước nội dung các BT 26,27,28 để tiết sau luyện tập.