HỮU LOAN GỌI KIỀU LÀ EM

Loan em
(Kỉ niệm một tháng nhà thơ Hữu Loan từ trần :18/3/2010-18/4/2010)
Hữu Loan rất thích dịch thơ Đường, nhưng dịch rất ít, chỉ bài nào thích ông mới dịch, mà dịch rất ngông.Hiện nay còn lưu lại mấy bản dịch của ông như bài Đề động Từ Thức của Lê quý Đôn, Thu hứng của Đỗ Phủ và Vịnh Kiều của Phạm Qúy Thức. Vịnh Kiều là một bài thơ rất nổi tiếng:
Giai nhân bất thị đáo Tiền Đường,
Bán thế yên hoa trái vị thường.
Ngọc diện khởi ưng mai thủy quốc,
Băng tâm tự khả đối kim lang.
Đoạn trường mộng lí
căn duyên liễu,
Bạc mệnh cầm chung
oán hận trường.
Nhất phiến tài tình thiên cổ lụy,
Tân thanh đáo để vị thùy thương.
Tác giả tự dịch, một bản dịch rất hay:
Gịot nước Tiền Đường
chẳng rửa oan,
Phong ba chưa trắng
nợ hồng nhan.
Lòng tơ còn vướng
chàng Kim Trọng,
Gót ngọc khôn đành
chốn thủy quan.
Nửa giấc đoạn trường tan gối điệp.
Một dây bạc mệnh dứt cầm loan.
Cho hay những kẻ tài tình lắm
Trời bắt làm gương để thế gian.

Hữu Loan chưa hài lòng với câu cuối bản dịch. Ông nói:”Tân thanh đáo để vị thùy thương mà truyện Kiều để lại đến nay, rốt cuộc thì thương ai? Thương Nguyễn Du hay thương nàng Kiều? Hay thương cả hai?” Và ông dịch bài thơ ấy rất ngông như sau:

Giai nhân há phải đến sông Tiền,
Nửa kiếp khói hoa nợ chửa đền.
Mặt ngọc nhẽ đâu dìm nước vạn (*),
Lòng băng há phụ
nghĩa chàng Kim.
Đoạn trường tỉnh giấc ,
căn duyên hết,
Bạc mệnh im đàn rú hận lên.
Một mảnh tài tình thiên cổ lụy,
Khúc này đứt ruột phải vì em.

Rồi ông nói:Mình là con cháu Nguyễn Du mà gọi Kiều bằng em kể cũng thú vị đấy chứ!
(Tổng hợp từ tư liệu của Ngô Văn Phú, Nguyễn Sĩ Đại và Đào Bích Nguyên)
………….
(*)Vạn:là vạn chài, làng đánh cá.