Góc nhìn toán học với câu thơ Xuân Diệu

ĐỊNH NGHĨA MÙA XUÂN CỦA XUÂN DIỆU
QUA GÓC NHÌN TOÁN HỌC

Trong bài thơ “còn mãi với thời gian” – Vội vàng - của Xuân Diệu có 2 câu tưởng như 2 “Nghịch lí” :

"Xuân đang tới, nghĩa là xuân đương qua, Xuân còn non, nghĩa là xuân sẽ già…”

1/ Với góc nhìn toán học ta cũng có thể chứng minh đó là 2 nghịch lí, nhưng hợp 2 nghịch lí ta lại có 1 “định lí hay hay”.
Nhân ngày Xuân Quý Tỵ gửi các bạn yêu toán bài này như 1 điều thú vị giúp cho cùng nhau thư giãn.

Đặt kí hiệu Xt = Xuân đang tới
Xq = xuân đương qua
Xn = Xuân còn non
Xg = xuân sẽ già
Theo hồn thơ chuyển sang toán học,
Xuân đang tới chỉ sự tồn tại Xt = 1
xuân đương qua chỉ sự mất đi Xq = 0
Ta có nghịch lí thứ nhất (XD1) 1 = 0 [1]
Câu thơ tiếp theo : Xuân còn non tức là chưa chín (9), xin viết thành Xn < 9
xuân sẽ già tức là tiến đến 10 có thể viết Xg ( 10 hoặc Xg = 10

Mà theo XD thì Xn = Xg ( có nghịch lí thứ hai (XD2) 9 = 10 [2]

Cộng từng vế của [1] + [2] ta có 10 = 10 hoặc 9 ( 10
Diễn giải trên coi như chứng minh cho “Định lí Xuân Diệu” (ĐPCM)


2/ Trở lại 1 khúc “Vội vàng” qua goc nhìn văn học

"Xuân đang tới, nghĩa là xuân đương qua, Xuân còn non, nghĩa là xuân sẽ già Mà xuân hết, nghĩa là tôi cũng mất Lòng tôi rộng, nhưng lượng trời cứ chật Không cho dài thời trẻ của nhân gian Nói làm chi rằng xuân vẫn tuần hoàn Nếu tuổi trẻ chẳng hai lần thắm lại...". Giọng thơ sôi nổi như nước tự mạch nguồn tuôn ra. Một hệ thống tương phản đối lập về thời gian, không gian : tới - qua, non - già, rộng - chật, ,vô hạn - hữu hạn - để khẳng định một chân lí - triết lí: tuổi xuân một đi không trở lại, phải quý tuổi xuân. Cách nhìn nhận của thi nhân về thời gian cũng rất tinh tế độc đáo, nhạy cảm. Trong hiện tại đã bắt đầu có quá khứ và đã hé lộ mầm tương lai, cái đang có lại đang mất dần đi... Như ngày nay có câu hát “ Ngày mai bắt đầu từ ngày hôm nay…..”


Chúc các bạn co những ngày Xuân ý nghĩa nhất !