Chuyen de Toan hoc 2011

CHUYÊN ĐỀ CHUYÊN MÔN

“HƯỚNG DẪN HỌC SINH
GIẢI MỘT SỐ PHƯƠNG TRÌNH QUY VỀ PHƯƠNG TRÌNH BẬC HAI”
--------------------------


PHẦN THỨ NHẤT:
MỞ ĐẦU
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
Trong thời kì cả nước đang tiến nhanh trên con đường công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước. Song song với sự phát triển mạnh mẽ về các lĩnh vực kinh tế, xã hội, công nghệ thông tin,… Sự nghiệp giáo dục cũng đang được đổi mới và phát triển không ngừng, nhất là đổi mới về phương pháp dạy học (PPDH) - một vấn đề đang được đề cập, nghiên cứu và bàn luận sôi nổi. Đặc biệt, đối với bộ môn toán là một bộ môn khoa học trừu tượng nhưng có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong việc đổi mới PPDH nói chung và dạy toán trong nhà trường THCS nói riêng đã được định hướng pháp chế hoá trong luật giáo dục đó là: “PPDH phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của HS, phù hợp với đặc điểm của từng lớp, bồi dưỡng phương pháp tự học, rèn luyện kĩ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn, tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui hứng thú học tập cho HS,…”. Giúp HS hướng tới học tập chủ động, sáng tạo, chống lại thói quen học tập thụ động vốn có của đa số HS trong nhà trường THCS.
Trong quá trình giảng dạy, việc đánh giá chất lượng, năng lực tư duy, hay khả năng tiếp thu kiến thức của HS đối với bộ môn toán chủ yếu thông qua giải bài tập. Thông qua việc giải bài tập nhằm củng cố hoàn thiện khắc sâu nâng cao (ở mức độ cho phép) những nội dung kiến thức đã học, rèn luyện kĩ năng, thuật giải, nguyên tắc giải toán. Đối với HS lớp 9 ngoài việc truyền đạt cho HS những kiến thức, kĩ năng toán học theo yêu cầu của nội dung chương trình giáo khoa đại trà chúng ta còn rất cần đầu tư bồi dưỡng cho một bộ phận HS khá, giỏi. Đây là một việc rất cần thiết và phải được tiến hành thường xuyên ở trong các nhà trường thcs. Nhằm tạo điều kiện để cho HS phát huy được năng lực trí thông minh sáng tạo, giúp nâng cao chất lượng mũi nhọn, bồi dưỡng đội ngũ HSG các cấp, phát triển nhân tài cho đất nước.
Một trong những vấn đề kiến thức quan trọng đối với HS lớp 9 cần nắm vững đó là giải bài tập về “Giải phương trình” nhưng nội dung chương trình sách giáo khoa lớp 9 môn đại số mới chỉ quan tâm hướng dẫn HS cách giải phương trình bậc hai, những phương trình có thể quy về phương trình bậc hai để giải còn ít dạng, bài tập còn ít và dễ do các yêu cầu về nội dung chương trình khung của Bộ giáo dục đào tạo đã đề ra. Chưa đáp ứng được yêu cầu học tập nâng cao tri thức kĩ năng của những em HS có năng lực học tập khá, giỏi. Vì vậy, chúng ta cần quan tâm đến việc hướng dẫn, bồi dưỡng cho HS lớp 9 cách giải các phương trình có thể quy về phương trình bậc hai. Những phương trình quy về phương trình bậc hai này không mới, nhưng nó có thể mới với nhiều thầy cô, nhất là đối với các em HS. Bởi vì dạy giải những phương trình quy về phương trình bậc hai là vấn đề dạy giải các bài tập có đặc thù riêng. Lí thuyết chỉ dạy về phương trình bậc hai nhưng ở đây dạy giải những phương trình ở các dạng khác có thể đưa về phương trình trung gian là những phương trình bậc hai thường gặp trong chương trình lớp 9, những bài toán hay và khó đặc biệt thường gặp trong việc thi chọn HSG, thi vào trường chuyên.
Về hệ thống bài tập phương trình quy về phương trình bậc hai trong SGK và SBT có nhiều đề cập tới nhưng chưa nhiều, chưa đa dạng, chưa có sự hướng dẫn cụ thể nên chưa thực sự thuận lợi cho người dạy và người học tiếp thu và nghiên cứu.
Với sự xác nhận đúng đắn mục tiêu, nội dung chương trình dạy học của môn Đại 9. Kết hợp với sự tham khảo ý kiến của các đồng nghiệp, tổ khoa học tự nhiên trường THCS Yên Bình xây dựng chuyên đề “Hướng dẫn HS giải một số phương trình quy về phương trình bậc hai”. Chuyên đề này hi vọng có thể làm tài liệu nghiên cứu, tham khảo cho GV và HS, giúp người thầy đổi mới PPDH, giúp các em HS tự tin và thêm yêu môn toán và học toán ngày càng có kết quả tốt hơn.


II. MỤC TIÊU, NHIỆM VỤ VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
1. MỤC TIÊU:
-Về giáo dục: Đóng góp tích cực vào việc cải tiến, đổi mới phương pháp là phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của HS.
-