Tình Huống sư phạm Mầm Non

Bài tập tình huống dành
cho giáo viên mầm non
Bài tập tình huống dành cho giáo viên mầm non


LỜI MỞ ĐẦU

Đứng trước yêu cầu mới về con người trong thời kì công nghiệp hoá hiện đại hoá đất nước; xuất phát từ những quan điểm của Đảng, nhà nước về đổi mới giáo dục đào tạo nói chung trong các nghị quyết của Đảng và chiến lược phát triển giáo dục
2001-2010. Nhiệm vụ đổi mới chương trình, nội dung, phương pháp, nâng cao chất lượng, hiệu quả giáo dục và đào tạo là xu thế chung của đổi mới giáo dục. Giáo
dục mầm non cũng nằm trong xu thế đó.

Trước mẫu thuẫn giữa yêu cầu ngày càng cao của thực tiễn chăm sóc - giáo dục trẻ

0 - 6 tuổi và yêu cầu chất lượng đội ngũ giáo giáo viên mầm non trong quá trình tổ chức các hoạt động giáo dục, nhằm phát huy tính tích cực, tạo cơ hội cho trẻ tham gia các hoạt động thông qua trải nghiệm của bản thân đứa trẻ, khơi gợi ở trẻ những tiềm năng vốn có, đòi hỏi người giáo viên mầm non biết tận dụng tình huống, khéo léo giải quyết các tình huống trong quá trình tổ chức các hoạt động để nâng cao hiệu quả giáo dục khi tổ chức các hoạt động cho trẻ.
Trong giáo dục mầm non, tình huống thường xuyên sảy ra và muôn màu, muôn vẻ: Khi thì do mẫu thuẫn giữa trẻ và điều kiện sống, khi thì do mâu thuẫn giữa đòi hỏi của người lớn xung quanh với khả năng và tính nết của trẻ, có khi lại do mẫu thuẫn giữa chính trẻ em với nhau trong hoạt động.
Tình huống là hoàn cảnh có vấn đề nảy sinh ra khi có mâu thuẫn giữa điều kiện khách quan với đồ hỏi của con người, cần được giải quyết để tồn tại và hoạt động. Biết lợi dụng tình huống để giáo dục, có thể coi là phương pháp đặc trưng của của giáo dục mầm non. Vì trẻ trước tuổi đến trường chưa thể tiếp thu những điều kiện răn dạy theo bài bản của người lớn. chính trong hoàn cảnh tự nhiên trẻ lại càng dễ dàng tiếp nhận tác dụng giáo dục của người lớn và việc càng diễn ra tự nhiên bao nhiêu thì hiệu quả giáo dục càng cao bấy nhiêu. Do đó người lớn không chỉ dừng
lại ở chỗ biết tận dụng các tình huống xảy ra hàng ngày mà còn cần phải biết tạo ra

tình huống để giáo dục trẻ em.

Trong muôn vàn tình huống xảy ra hàng ngày, không phải tình huống nào cũng dễ giải quyết. Đã có không ít tình huống phức tạp, gây cấn xảy ra khiến chính người lớn nhiều lúc phải lúng túng, dễ dẫn đến những giải pháp sai lầm, ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của trẻ. Ngược lại, nếu người lớn tìm được giải pháp tốt thì sẽ gợi cho trẻ hứng thú hoạt động, lòng tự tin và nhiều đức tính tốt đẹp khác.
Tình huống trong giáo dục mầm non vô cùng phong phú và đa dạng bởi sự phát triển của trẻ rất khác nhau. Mỗi cháu một tính nết riêng, một khả năng riêng, tình huống lại xảy ra trong những thời điểm và không gian khác nhau. Không thể có một giải pháp nào chung chung cho mọi đứa trẻ vì mỗi em bé là một con người riêng biệt.
Tình huống thường gặp trong đời sống của trẻ hết sức sinh động cho nên cách giải quết cũng phải thật linh hoạt, tuỳ cơ ứng biến, không thể rập theo một cái khuôn định sẵn, cứng nhắc. Cũng vị vậy trên cơ sở trách nhiệm và tình yêu thương với trẻ, mỗi khi gặp tình huống xảy ra, người lớn cần:
- Xem xét cẩn thận xem tình huống xảy ra như thế nào, đặc biệt là cần phân tích

diễn biến tâm lí của trẻ trong tình huống đó.

- Tìm những nguyên nhân trực tiếp hoặc sâu xa đã gây ra tình huống: Có thể là nguyên nhân khách quan từ hoàn cảnh sinh hoạt hay từ phía người lớn, cũng có khi từ bản thân mỗi đứa trẻ.
- Bình tĩnh, không vội vã, cố gắng suy tính và tìm giải pháp tối ưu sao cho phù hợp

với điều kiện sống, với khả năng và tính nết của từng đứa trẻ.

Để giúp cho cô giáo mầm non đỡ lúng túng khi tìm các giải pháp cho các tình huống có thể xảy ra khi tổ chức các hoạt động giáo dục trẻ, chúng tôi thiết kế một số tình huống điển hình thường xảy ra ở trường cũng có khi ở gia đình, đồng thời gợi ý, lựa chọn các giải pháp phù hợp, nhằm đạt hiệu quả tích cực nhất, trên cơ sở
những tri thức về sự phát triển trẻ em ở lứa tuổi mầm non trong chương trình đổi mới chăm sóc - giáo dục trẻ và đáp ứng mục tiêu đào tạo