Sử dụng phần mềm cabri II plus trong dạy học các bài toán quỹ tích

I. MỞ ĐẦU
Trong chương trình toán phổ thông, hình học là môn học quan trọng đối với học sinh. Nó không chỉ trang bị cho học sinh những kiến thức cơ bản về hình học mà còn là phương tiện để học sinh rèn luyện phẩm chất, kỹ năng tư duy, để tăng tính trực quan trong dạy học nói chung và dạy học toán nói riêng. Xu hướng phổ biến hiện nay là xây dựng các phương tiện trực quan nhằm hình thành ở học sinh các hình ảnh cảm tính của đối nghiên cứu, gợi cho học sinh các tình huống có vấn đề tạo nên sự hứng thú trong giờ học toán.Trong bộ môn hình học thì yếu tố trực quan càng quan trọng, trong quá trình dạy học để giúp học sinh nhận thức đúng đắn và chính xác kiến thức cũng như rèn luyện tư duy cần phải sử dụng các hình ảnh trực quan phong phú, chân thực. Do vậy, việc kết hợp các phương tiện dạy học như sử dụng máy tính và các phần mềm dạy học là cần thiết và phù hợp với đổi mới phương pháp dạy học hiện nay ở trường phổ thông, góp phần nâng cao chất lượng dạy học nói chung và chất lượng dạy học bộ môn toán ở trường phổ thông nói riêng.
Phần kiến thức hình học cơ bản lớp 11 trung học phổ thông, có nội dung đề cập đến các kiến thức quan trọng như cách xác định quỹ tích của một điểm, xác định ảnh của một hình qua phép biến hình, bài toán dựng hình,...
Khi học tập chương này em gặp phải một số khó khăn như thiếu dụng cụ trực quan, sinh động, do đó việc tiếp thu ở phần này gặp những hạn chế đôi khi phải chấp nhận một số tính chất, tiếp thu một cách tự động.
Để nâng cao hiệu quả việc học trong hình học để lĩnh hội những kiến thức một cách có căn cứ khoa học thì việc trực quan hóa các tính chất là rất cần thiết. Đã có rất nhiều các phần mềm hỗ trợ trong việc giải toán hình học và phần mềm Cabri là một trong những phần mềm hỗ trợ giải những bài toán hình học bằng một cách trực quan nhất.
Do vậy, tôi chọn đề tài ″ Sử dụng phần mềm Cabri II plus trong dạy học các bài toán Quỹ Tích″.
Mục đích của đề tài này là xây dựng một hệ thống các thủ thuật nhỏ, cơ bản của Cabri II plus được sử dụng trong công tác dạy và học. Mục đích này được cụ thể hóa thành các nhiệm vụ sau đây:
Đưa ra hệ thống các thủ thuật cơ bản để sử dụng Cabri II plus.
Đưa ra một số thao tác nâng cao, thường dùng nhằm rèn luyện kĩ năng soạn giảng bằng máy vi tính mà cụ thể hơn là bằng phần mềm Cabri II plus.
Cung cấp một số bài toán đã được thiết kế sẵn nhằm phục vụ cho công tác dạy và học Hình học ở trường THPT.
Phương pháp nghiên cứu và giả thuyết khoa học:
Phương pháp nghiên cứu lí luận: Nghiên cứu các giáo trình ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy học toán; thủ thuật và các phím tắt trên Cabri II plus; các tài liệu có liên quan đến việc sử dụng Cabri II plus trong công tác soạn giảng bằng máy tính.
Phương pháp tổng kết kinh nghiệm: Tổng kết kinh nghiệm của bản thân qua quá trình sử dụng Cabri II plus. Đồng thời tiếp thu kinh nghiệm qua việc trao đổi với các bạn.
Giả thuyết khoa học: Nếu trang bị cho các giáo viên một vốn kiến thức cơ bản để sử dụng máy tính thì việc tiếp nhận, phát hiện, ứng dụng Cabri II plus trong công tác dạy và học sẽ phát huy được tính chủ động, sáng tạo của người sử dụng Cabri II plus cũng như giúp người dùng rèn luyện được kĩ năng soạn giảng bằng Cabri II plus.
II. NỘI DUNG
Phần mềm Cabri II plus là kết quả nghiên cứu của phòng nghiên cứu cấu trúc rời rạc và phương pháp giảng dạy - Trung tâm nghiên cứu khoa học quốc gia - trường Đại học tổng hợp Joseph Fourier Grenoble (Pháp).Hai người có công lớn trong việc phát triển Cabri Geometry là Laborde và Franck Bellemain. Jean - Marie Laborde bắt đầu phát triển dự án Cabri II từ năm 1981 như một môi trường cho lý thuyết đồ thị. Franck Bellemain bắt đầu làm việc về dự án Cabri II vào 1986 và chịu trách nhiệm để viết những phiên bản đầu tiên của phần mềm Cabri.
Phần mềm Cabri được phổ biến ở Việt Nam vào năm 2000, chưa được sử dụng rộng rãi trong nhà trường bằng phần mềm Geometer`SketchPad. Mặc dù thế nhưng phần mềm Cabri đã có những sự phát triển mạnh dựa vào hai yếu tố đó là dễ dàng sử dụng và giao diện Tiếng Việt. Cabri là một phần mềm toán học chuyên về hình phẳng – không gian. Thế nhưng sự vận dụng sáng tạo các dụng cụ đã có, kết hợp với việc tạo ra các Macro mới giúp ta mở rộng khả năng ứng dụng của Cabri trong nhiều phân môn toán học.
Chức năng chính