Skkn môn lịch sử địa phương

A. ĐẶT VẤN ĐỀ :
I. LỜI MỞ ĐẦU:
1. Chủ trương đổi mới của Đảng và Nhà nước đối với sự nghiệp Giáo dục và đào tạo:
-Báo cáo Chính trị của Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa VIII tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX (tháng 4 năm 2001) nêu rõ "Tiếp tục nâng cao chất luợng giáo dục toàn dân, đổi mới nội dung, phương pháp dạy và học, hệ thống trường lớp và hệ thống quản lý giáo dục; thực hiện tiêu chuẩn hóa, hiện đại hóa xã hội". Như vậy, việc nâng cao chất lượng giáo dục nói chung, dạy các bộ môn nói riêng đòi hỏi phải thực hiện tốt mối quan hệ giữa mục tiêu, nội dung và đổi mới phương pháp dạy học Lịch sử ở trường Trung học cơ sở hiện nay là một vấn đề lớn, thu hút sự quan tâm không chỉ của những người làm công tác giảng dạy mà ngay cả ở các cấp, các ngành ở Trung ương và địa phương. Theo Luật giáo dục đã được Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa X thông qua ngày 02 tháng 12 năm 1998 thì "Mục tiêu giáo dục đào tạo là đào tạo con người Việt Nam phát triển toàn diện, có đạo đức, có tri thức, sức khỏe, thẩm mỹ và nghề nghiệp, trung thành với lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; hình thành và bồi dưỡng nhân cách, phẩm chất và năng lực của công đáp ứng yêu cầu xây dựng và bảo vệ Tổ quốc...". Vậy phải định hướng đổi mới phương pháp dạy học ở trường THCS theo luật giáo dục là:
- Phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động sáng tạo ở HS
- Bồi dưỡng phương pháp tự học
- Rèn kỹ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn
-Tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú học tập cho HS.
Bốn định huớng này có liên quan chặt chẽ, trong đó định hướng đầu tiên là căn bản.
Quán triệt về tính tích cực của HS trong quá trình học tập lịch sử thì trong một giờ học lịch sử địa phương, để phát huy tính tích cực của HS, đòi hỏi người giáo viên phải kết hợp nhiều phương pháp trong một giờ học để gây sự chú ý và hứng thú cho HS.
2)Vị trí, vai trò của lịch sử địa phương:
-Lịch sử địa phương và lịch sử dân tộc có một mối quan hệ biện chứng không
thể tỏch rời, nằm trong cặp phạm trự "cỏi chung và cỏi riờng".Tri thức lịch sử
địa phương là biểu hiện cụ thể, sinh động và đa dạng của tri thức lịch sử dân tộc.
Lịch sử địa phương là một bộ phận cấu thành lịch sử dân tộc. Nói cách khác, lịch sử dân tộc được hình thành trên nề tảng khối lượng tri thức lịch sử địa phương đã được khái quát và tổng hợp ở mức độ cao.
Chúng ta đều biết rằng, bất cứ một sự kiện, hiện tượng lịch sử nào xảy ra đều mang tính chất địa phương, vì nó gắn với một vị trí không gian cụ thể của một địa phương nhất định dù rằng các sự kiện đó có tính chất, quy mô và mức độ ảnh hưởng khác nhau.Có những sự kiện, hiện tượng chỉ có tác dụng ảnh hưởng ở một phạm vi nhỏ hẹp nhưng cũng có những sự kiện, hiện tượng mà tác động của nó vượt ra khỏi khung giới địa phương, mang ý nghĩa quốc gia, thậm chí là ý nghĩa quốc tế.Mặt khác, tìm hiểu về lịch sử địa phương không chỉ là việc riêng của các nhà nghiên cứu mà còn là nhu cầu của mỗi con người.
Từ thời cổ đại, Xi-xê-rông - một chính trị gia nổi tiếng của Rô- ma cổ đã nói: “Lịch sử là thầy dạy của cuộc sống”. Chính vì lẽ đó, sự hiểu biết về lịch sử dân tộc còn bao hàm cả sự am tường cần thiết về lịch sử địa phương, hiểu biết về quê hương, xứ sở, nơi chôn nhau cắt rốn của mình, hiểu từ mối quan hệ giữa lịch sử địa phương và lịch sử dân tộc. Các nhà sử học xưa đã nói:"Sử để ghi chép việc, mà việc thì hay hoặc dở đều làm gương răn dạy cho đời sau.Các nước ngày xưa nước nào cũng đều có sử."Sử phải tỏ rõ được sự phải-trái công bằng, yêu ghét, vì lời khen của Sử còn vinh dự hơn áo đẹp của vua ban, lời chê của sử còn nghiêm khắc hơn búa rìu, Sử thực sự là cái cân, cái gương của muôn đời".
II.THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ CẦN NGHIÊN CỨU:
1. Thực trạng về vấn đề dạy học lịch sử địa phương trong chương trình THCS:
Môn lịch sử vốncó vị trí, ý nghĩa đối với giáo dục thế hệ trẻ.Từ những hiểu biết về quá khứ, học sinh hiểu rõ