Chương IV. §3. Thể tích của hình hộp chữ nhật

Kính chào
quí thầy
đến dự giờ
hội thi
giáo viên dạy giỏi
Giáo án điện tử
Hình học 8
Lớp : 8a5
Trường: THCS Thị Trấn Mộc Hóa
Người thực hiện: Huỳnh Văn Hải
Đơn vị: Trường TH&THCS Thạnh Trị
Kiểm Tra Bài Cũ
Hai đường thẳng phân biệt trong không gian có những vị trí tương đối nào? Lấy ví dụ minh họa trong hình hộp chữ nhật ABCD.A’B’C’D’ ?
+ Cắt nhau (VD: AD và DC, BC và BB’,…)
+ Song song (VD: A’D’ // AD, CB // AD,…)
+ Không cùng nằm trong 1 mặt phẳng nào (VD: AD và CC’, DD’ và BC,…)
Đố em biết
Bể nuôi cá cảnh này chứa tối đa bao nhiêu lít nước?
6 dm
4 dm
5 dm
§ 3 Thể tích hình hộp chữ nhật
1. Đường thẳng vuông góc với mặt phẳng. Hai mặt phẳng vuông góc
Các cột cho ta hình ảnh đường thẳng vuông góc với mặt phẳng đệm, các cột và xà tạo thành mặt phẳng vuông góc với mặt phẳng đệm.
Vậy ta khẳng định đường thẳng vuông góc với mặt phẳng, hai mặt phẳng vuông góc khi chúng thỏa mãn điều gì?
§ 3 Thể tích hình hộp chữ nhật
1. Đường thẳng vuông góc với mặt phẳng. Hai mặt phẳng vuông góc
+ A’A có vuông góc với AD hay không? Vì sao ?
+ A’A có vuông góc với AB hay không? Vì sao ?
+ AD và AB có vị trí tương đối như thế nào? Chúng cùng nằm trong mặt phẳng nào ?
Quan sát hình hộp chữ nhật ABCD.A’B’C’D’ :
Mà AD cắt AB và cùng nằm trong mp (ABCD)
+ A’A  AD (vì ADD’A’ là hcn)
+ A’A  AB (vì ABB’A’ là hcn)
Do đó : A’A  mp(ABCD)
Khi nào đường thẳng a vuông góc với mp(P)?
?1
§ 3 Thể tích hình hộp chữ nhật
*Đường thẳng a vuông góc với mặt phẳng (P) khi đường thẳng a vuông góc với 2 đường thẳng cắt nhau của mặt phẳng (P).
Kí hiệu: a  mp(P).
1. Đường thẳng vuông góc với mặt phẳng. Hai mặt phẳng vuông góc
*Nhận xét: Nếu 1 đường thẳng vuông góc với 1 mặt phẳng tại điểm A thì nó vuông góc với mọi đường thẳng đi qua A và nằm trong mặt phẳng đó
§ 3 Thể tích hình hộp chữ nhật
*Đường thẳng a vuông góc với mặt phẳng (P) khi đường thẳng a vuông góc với 2 đường thẳng cắt nhau của mặt phẳng (P).
Kí hiệu: a  mp(P).
1. Đường thẳng vuông góc với mặt phẳng. Hai mặt phẳng vuông góc
*Nhận xét: SGK/101
A’A nằm trong mặt phẳng nào?
Ta có: A’A nằm trong mp(ABB’A’)
A’A  mp(ABCD)
Do đó: mp(ABCD)  mp(ABB’A’)
Ta có: A’A nằm trong mp(ADD’A’)
A’A  mp(ABCD)
Do đó: mp(ABCD)  mp(ADD’A’)
Khi nào mặt phẳng (P) vuông góc với mặt phẳng (Q)?
§ 3 Thể tích hình hộp chữ nhật
*Đường thẳng a vuông góc với mặt phẳng (P) khi đường thẳng a vuông góc với 2 đường thẳng cắt nhau của mặt phẳng (P).
Kí hiệu: a  mp(P).
1. Đường thẳng vuông góc với mặt phẳng. Hai mặt phẳng vuông góc
*Nhận xét: SGK/101
*Mặt phẳng (P) vuông góc với mặt phẳng (Q) khi mặt phẳng (P) vuông góc với một đường thẳng của mặt phẳng (Q).
Kí hiệu : mp(P)  mp(Q).
§ 3 Thể tích hình hộp chữ nhật
Tìm trong hình vẽ các mặt phẳng vuông góc với mp(A’B’C’D’)?
?2
- Tìm các đường thẳng vuông góc với mp(ABCD)
?3
- Đường thẳng AB có nằm trong mp(ABCD) không? Vì sao?
- Đường thẳng AB có vuông góc với mp(ADD’A’) không? Vì sao?
1. Đường thẳng vuông góc với mặt phẳng. Hai mặt phẳng vuông góc
AA’ , BB’, CC’, DD’ vuông góc với mp(ABCD)
AB nằm trong mp(ABCD)
AB  mp(ABCD). Vì AB  AD, AB  AA’ . Mà AD cắt AA’ và cùng nằm trong (ADD’A’)
Các mặt phẳng vuông góc với mặt phẳng (A’B’C’D’) là: (DCC’D’); (ADD’A’); (ABB’A’); (BCC’B’).
§ 3 Thể tích hình hộp chữ nhật
1. Đường thẳng vuông góc với mặt phẳng. Hai mặt phẳng vuông góc
2. Thể tích hình hộp chữ nhật
1 cm
1 cm
1 cm
5 cm
3 cm
Một hàng có 4 hộp
Một lớp có 4.3 hộp
Lấp đầy phải dùng 4.3.5 hộp
Thể tích hình hộp bên là 4.3.5 (cm3)
V = a.b.c
a, b, c (cùng đơn vị) là các kích thước hình hộp chữ nhật.
Thể tích hình lập phương cạnh a là:
4 cm
V = a3
§ 3 Thể tích hình hộp chữ nhật
Ví dụ: SGK/103
Tính thể tích của hình lập phương, biết diện tích toàn phần là 486 m2.
Để tính thể tích hình lập phương ta phải xác định yếu tố gì?
Bài 11 b/ 104
1. Đường thẳng vuông góc với mặt phẳng. Hai mặt phẳng vuông góc
2. Thể tích hình hộp chữ nhật
V = a.b.c
a, b, c (cùng đơn vị) là các kích thước hình hộp chữ nhật.
Thể tích hình lập phương cạnh a là:
V = a3
6 dm
4 dm
5 dm
Ta có:
V = 6.4.5
= 120(dm3)
= 120 (lít)
Giải đáp
Bể nuôi cá cảnh này chứa tối đa 120 lít nước.
TÓM TẮT NỘI DUNG BÀI HỌC
Thể tích
§ 3 Thể tích hình hộp chữ nhật
1. Đường thẳng vuông góc với mặt phẳng. Hai mặt phẳng vuông góc
2. Thể tích hình hộp chữ nhật
3. Bài tập
Bài 12 SGK/104
A
B
C
D
- Trong hình vẽ, AD là đường chéo của hình hộp chữ nhật.

(tương tự với BC và CD)
-Sử dụng định lí Pi-ta-go.
- Tính AB như sau:
Từ (1) => AB2 = AD2 - CD2 - BC2
DA2 = AB2 + DB2
= AB2 + CD2 + BC2 (1)
Ta có: DB2 = CD2 + BC2
§ 3 Thể tích hình hộp chữ nhật
b)
a)
Ta có: V = AB.AD.AM
Viết công thức tính thể tích của hình hộp chữ nhật ABCD.MNPQ?
308
1540
5
540
11
165
13
8
Bài 13 SGK/104
1. Đường thẳng vuông góc với mặt phẳng. Hai mặt phẳng vuông góc
3. Bài tập

2. Thể tích hình hộp chữ nhật
- Nắm chắc quan hệ vuông góc trong không gian được minh họa trong hình hộp chữ nhật.
- Học thuộc các công thức tính thể tích hình hộp chữ nhật, hình lập phương.
- Làm bài tập 10,11a, 14, 15 SGK/103-105
Hướng dẫn học ở nhà
Giải
Gọi ba kích thước của hình hộp chữ nhật là a, b, c.
Bài 11a/104
Vì: V = a.b.c = 3k . 4k . 5k = 480
Ta có:
=> a =3k; b = 4k; c = 5k.
=> k3 = 8 = 23
Vậy: a = 6cm ; b = 8cm ; c = 10cm
=> k = 2
Chân thành cảm ơn quí thầy cô và các em học sinh lớp 8a5 trường THCS Thị Trấn Mộc Hóa đã giúp chúng tôi hoàn thành bài giảng.
Chúc các em học tốt