Chương III. §3. Giải hệ phương trình bằng phương pháp thế

Tiết 32 – ĐẠI SỐ 9
TRƯỜNG THCS NGUYỄN TRỌNG KỶ
LỚP: 9/6
KIỂM TRA BÀI CŨ
Đoán nhận số nghiệm của mỗi hệ phương trình sau, giải thích vì sao?
a/ Hệ phương trình vô số nghiệm vì:
KIỂM TRA BÀI CŨ
b/ Hệ phương trình vô nghiệm vì:
c/ Hệ phương trình có một nghiệm vì:
Đoán nhận số nghiệm của mỗi hệ phương trình sau, giải thích vì sao?
c/ Hệ phương trình có 1 nghiệm vì :
Minh h?a hình h?c t?p nghi?m:
-3
3/2
2
4
y = 2x - 3
x
y
M
2
1
(d5): 2x–y=3 đi qua 2 điểm (0; -3), (3/2; 0)
(d6): x+2y=4 đi qua 2 điểm (0; 2), (4; 0)
Ta có: (d5) cắt (d6) tại M(2;1)
Vậy: hệ phương trình có một nghiệm duy nhất (2;1)
Các em đã biết cách đoán nhận số nghiệm của một hệ hai phương trình bậc nhất hai ẩn và cũng đã giải được hệ phương trình bằng cách biểu diễn tập nghiệm của từng phương trình trong hệ lên mặt phẳng tọa độ Oxy
- Tiết này, chúng ta cùng tìm hiểu việc giải hệ hai phương trình bậc nhất hai ẩn bằng một phương pháp khác!
Tiết 32:
GIẢI HỆ PHƯƠNG TRÌNH
BẰNG PHƯƠNG PHÁP THẾ
Tiết 32 - §3.GIẢI HỆ PHƯƠNG TRÌNH BẰNG PHƯƠNG PHÁP THẾ
I. QUI TẮC THẾ :
* Bước 1. Từ một phương trình của hệ đã cho (coi là phương trình thứ nhất), ta biểu diễn một ẩn theo ẩn kia rồi thế vào phương trình còn lại để được một phương trình mới (chỉ còn một ẩn).
* Bước 2. Dùng phương trình mới ấy để thay thế cho phương trình thứ hai trong hệ (phương trình thứ nhất cũng được thay thế bỡi hệ thức biểu diễn một ẩn theo ẩn kia có được ở bước 1).
* Ví dụ 1: Xét hệ phương trình
Thế (1’) vào phương trình (2)
-2 + 5y = 1
x = 3y + 2 (1`)
-2(3y + 2) + 5y = 1 (2`)
(I)?
Vậy hệ (1) có nghiệm duy nhất là (-13;-5 )
x
3y+2
Từ (1), ta có x = 3y+2


(2’)
(1’)
( )
Tiết 32 - §3.GIẢI HỆ PHƯƠNG TRÌNH BẰNG PHƯƠNG PHÁP THẾ
1. QUI TẮC THẾ:
* Bước 1. Từ một phương trình của hệ đã cho (coi là phương trình thứ nhất), ta biểu diễn một ẩn theo ẩn kia rồi thế vào phương trình còn lại để được một phương trình mới (chỉ còn một ẩn).
* Bước 2. Dùng phương trình mới ấy để thay thế cho phương trình thứ hai trong hệ (phương trình thứ nhất cũng được thay thế bỡi hệ thức biểu diễn một ẩn theo ẩn kia có được ở bước 1).
BÀI TẬP: Cho hệ phương trình sau:
Bằng quy tắc thế em biến đổi được hệ phuong trỡnh (II) tương đương với hệ nào sau đây? Giải thích?
?
?
?
?
?
?
?
?
* Ví dụ 2: Giải hệ phương trình
Tiết 32 - §3.GIẢI HỆ PHƯƠNG TRÌNH BẰNG PHƯƠNG PHÁP THẾ
- Cách 1:
- Cách 2:
Hệ phương trình có một nghiệm (2; 1)
Hệ phương trình có một nghiệm (2; 1)
2. ÁP DỤNG:
(II)
(II)
?1
Giải hệ phương trình sau bằng phương pháp thế (biểu diễn y theo x)
?
?
?
Vậy hệ có nghiệm duy nhất là (7; 5)
Tiết 32 - §3.GIẢI HỆ PHƯƠNG TRÌNH BẰNG PHƯƠNG PHÁP THẾ
Vậy hệ phương trình (III) có vô số nghiệm
?
?
0
3
1,5
-1,5
-1,5
1,5
-3
-3
3
(d)
(d1)
y
x
Tiết 32 - §3.GIẢI HỆ PHƯƠNG TRÌNH BẰNG PHƯƠNG PHÁP THẾ
* Ví dụ 3 : Giải hệ phương trình
(III)
?
Tiết 33: Bài 3: GIẢI HỆ PHƯƠNG TRÌNH BẰNG PHƯƠNG PHÁP THẾ
0
x
y
0,25
1
2
0,5
2
2
2
1
1
1
0,25
0,5
d
d`
?3
Cho hệ phương trình
(IV)
y = 2 - 4x
8x + 2(2 - 4x) = 1
?
?
y = 2 - 4x
0x = -3
Vậy hệ phương trình (IV) vô nghiệm
Tóm tắt cách giải hệ phương trình bằng phương pháp thế:
1)Dùng qui tắc thế biến đổi hệ phương trình đã cho để được một hệ phương trình mới, trong đó có một phương trình một ẩn.
2) Giải phương trình một ẩn vừa có, rồi suy ra nghiệm của hệ đã cho.

Nắm vững quy tắc thế và các bước thực hiện quy tắc.
Hoàn thành các bài tập trong vở bài tập.
Làm các bài tập 12,13,14 (SGK.15)
Xem trước các bài tập trong phần luyện tập.
Hướng dẫn học ở nhà
Bài 18 - SGK/16: Tìm c�c h? s? a, b bi?t r?ng h? phuong trình :
có nghiệm là ( 1; -2)
Thay x = 1, y = -2 ta có hệ phương trình
HƯỚNG DẪN GIẢI:
