Chương III. §1. Định lí Ta-lét trong tam giác

Tôn Nữ Bích Vân - Trường THCS Nguyễn Khuyến, TP Đà Nẵng
THALES
Trang bìa: THALES
Thales thành Miletos TÔN NỮ BÍCH VÂN THỰC HIỆN TRƯỜNG THCS NGUYỄN KHUYẾN ĐÀ NẴNG Tiểu sử: THALES
Thales thành Miletos (tiếng Hy Lạp: Θαλῆς ὁ Μιλήσιος; khoảng 624 TCN – khoảng 546 TCN), là một triết gia, một nhà toán học người Hy Lạp sống trước Socrates, người đứng đầu trong bẩy nhà hiền triết của Hy Lạp. Ông cũng được xem là một nhà triết gia đầu tiên trong nền triết học Hy Lạp cổ đại, là "cha đẻ của khoa học". Tên của ông được dùng để đặt cho một định lý toán học do ông phát hiện ra. Đời sống: THALES
Đời sống Thales sinh ra ở thành phố Mi lơ(Miletos), một thành phố cổ trên bờ biển gần cửa sông Maeander (của Thổ Nhĩ Kỳ).Mi lơ là cái nôi của nền triết học Hi Lạp. Đây là một thành phố giàu mạnh nằm bên bờ biển của vùng Tiểu Á của thời bấy giờ. Mi lơ nằm gần vương triều Lydia giàu có, là nơi giao nhau của các nền văn hóa Hi Lạp, Lưỡng Hà và Ai Cập cổ đại. Tại đây, Thales(Θαληζ ὁ Μιλήσιος) được sinh ra vào năm 624 TCN. Ông là con trai của Examyes và Cleobuline. Quê hương của họ có thể là Mi lơ, nhưng cũng có tài liệu cho rằng quê hương của họ là Phoenician. Có thể vì mối liên hệ đó mà Thales có thể đưa kĩ năng, kinh nghiệm hàng hải của Phoenician về cho Mi lơ. Trong một cuốn sách viết về hàng hải, ông đã hướng dẫn chi tiết phương pháp định hướng đi biển theo chòm sao Tiểu Hùng tinh. Các học thuyết: THALES
Các học thuyết Trước Thales, người Hy Lạp giải thích nguồn gốc tự nhiên của thế giới, vạn vật qua các câu truyện thần thoại của chúa trời, của các vị thần và các anh hùng. Các hiện tượng như sấm, sét hay động đất được cho là do các hành động của chúa trời gây ra Tiểu sử: THALES
*Nước là khởi nguyên Ông quan niệm toàn bộ thế giới của chúng ta được khởi nguồn từ nước. Nước là bản chất chung của tất cả mọi vật, mọi hiện tượng trong thế giới. Mọi cái trên thế gian đều khởi nguồn từ nước và khi bị phân hủy lại biến thành nước. Với quan niệm nước là khởi nguyên của thế giới, của mọi sự vật, hiện tượng. Ông đã đưa yếu tố duy vật vào trong quan niệm triết học giải thích về thế giới. Thế giới được hình thành từ một dạng vật chất cụ thể là nước chứ không phải do chúa trời hay các vị thần. Tiểu sử: THALES
Thales được ghi nhận là một trong những nhà Triết học tự nhiên đầu tiên của phái Mi lơ, ông còn là một nhà toán học, nhưng lại có nhiều đóng góp cho Thiên văn học. Ông là một trong bảy nhà hiền triết nổi danh của Hi Lạp cổ đại : Solon ở Athenes, Chilon ở Sparte, Bias ở Priene, Cleobulus ở Lindoss, Pittacus ở Mitylene và Periander ở Corinth. Thales đã từng đến đảo Crete, Phoenici, Ai Cập, … để học tập và tìm kiếm tri thức khoa học cho mình. Ông đã học Thiên văn học ở Babilon. Khi quay trở về MI lơ, ông đã nổi tiếng nhờ dự báo đúng năm xảy ra Nhật Thực. Lúc đó nhân loại đã nhận thức được rằng sau khoảng 18 - 19 năm nguyệt thực sẽ lặp lại giống y như lần trước (tính chu kì) nhưng rất khó dự đoán được Nhật Thực, vì tại một điểm trên Trái Đất rất ít khi nhìn thấy Nhật Thực. Nên Thales chỉ ước đoán khoảng năm đó sẽ có Nhật Thực xảy ra. Thiên văn học: THALES
*Thiên văn học Thales là người đầu tiên nghiên cứu về thiên văn học, hiểu biết về hiện tượng nhật thực diễn ra do mặt trăng che khuất mặt trời. Ông cũng nghĩ ra phương pháp đo chiều cao của các kim tự tháp Ai Cập căn cứ vào bóng của chúng. Thales được coi là người đầu tiên đặt vấn đề nghiên cứu về Sự sống ngoài Trái Đất Tiểu sử: THALES
Thales là người đưa ra năm định lí cơ bản của hình học : 1.Góc chắn nửa đường tròn thì bằng một vuông. 2.Đường kính chia đôi đường tròn thành hai phần bằng nhau. 3.Hai góc đáy của tam giác cân thì bằng nhau. 4.Hai tam giác nếu có hai cặp góc đối và cặp cạnh tương ứng bằng nhau thì bằng nhau. 5.Hai góc đối đỉnh thì bằng nhau. Các kiến thức hình học đó đã giúp ông rất nhiều trong việc nghiên cứu thiên văn. Ban đầu ông chỉ có ý định đo chiều cao của các vật thể không thể đo bằng các phương pháp trực tiếp như Kim tự tháp, đo khoảng cách lớn như khoảng cách các tàu tên biển … Cũng nhờ quan sát thực tế mà ông tìm ra khái niệm và tính chất của hai tam giác đồng dạng. Định lý Thales: THALES
Định lý Thales: • Định lý Thales: Hai đường thẳng song song định ra trên hai đường thẳng giao nhau những đoạn thẳng tỷ lệ A D E B C Latex((AD)/(AB)=(AE)/(AC)=(DE)/(BC) Tiểu sử: THALES
Thales ra đi rất nhẹ nhàng khi ông đang xem biểu diễn điền kinh trong kì thi Olempia ở Mi lét, đó là vào năm 547 TCN. Khán giả vẫn tưởng vẫn tưởng ông đang chìm đắm trong giấc ngủ bình yên và lặng lẽ. Để tôn vinh và tưởng nhớ những đóng góp của ông cho Thiên văn học, người ta lấy tên ông để đặt cho miệng núi lửa có tọa độ 61,5 vĩ độ bắc, 50,3 kinh độ đông trên Mặt Trăng, miệng núi này rộng 32km, sâu 1,8km