Chương II. §4. Đường thẳng song song và đường thẳng cắt nhau

13/03/2015
1
CHÀO MỪNG QUÝ THẦY, CÔ GIÁO
VỀ DỰ TiẾT HỌC
MÔN TOÁN LỚP 9A3
TRƯỜNG THCS LÊ LỢI
TP.QUY NHƠN, BÌNH ĐỊNH
Thực hiện: Bùi Văn Chi
10/11/2014
13/03/2015
2
KIỂM TRA BÀI CŨ
Trong mặt phẳng tọa độ, đồ thị của hàm số y = ax + b (a khác 0) là gì?
Đồ thị của hai hàm số
y = ax + b và y = ax
tương quan nhau thế
nào nếu b khác 0 và
a khác 0?
Đồ thị của hàm số y = ax + b với a khác 0 là một đường thẳng.
Nếu b khác 0 (và a khác 0) thì đường thẳng y = ax + b song song với đường thẳng y = ax.
13/03/2015
3
KIỂM TRA BÀI CŨ
Đồ thị của hàm số
y = ax + b với a ≠ 0,
b ≠ 0 cắt trục hoành
và trục tung tại những
điểm nào?
Đường thẳng y = ax + b
(a ≠ 0, b ≠ 0) cắt trục hoành
tại điểm (-b/a; 0) và cắt trục
tung tại điểm (b; 0)
●
●
13/03/2015
4
HOẠT ĐỘNG CÁ NHÂN
Vẽ đồ thị các hàm số sau trên cùng một mặt phẳng tọa độ:
y = 2x – 2 (d)
y = 2x + 4 (d’)
+) Hai đường thẳng (d) và (d’) cùng song song với một đường thẳng nào? Rút ra kết luận gì về chúng?
d // d’
●
●
●
●
13/03/2015
5


Hai đường thẳng trên cùng
một mặt phẳng tọa độ
có thể xảy ra mấy vị trí
tương đối?
Hai đường thẳng trên cùng
mặt phẳng tọa độ, xảy ra chỉ
một trong 3 vị trí tương đối:
Song song, cắt nhau,
hoặc trùng nhau.
●
NÊU VẤN ĐỀ
13/03/2015
6
CHƯƠNG II – HÀM SỐ BẬC NHẤT
ĐƯỜNG THẲNG SONG SONG
VÀ ĐƯỜNG THẲNG CẮT NHAU
Đường thẳng song song
Trên cùng một mặt phẳng tọa độ, hai đường
thẳng y = ax + b (a ≠ 0) và y = a’x + b’
(a’ ≠ 0) :
+ song song với nhau khi và chỉ khi
a = a’ và b ≠ b’,
+ trùng nhau khi và chỉ khi
a = a’ và b = b’
Tiết 24
§4.
13/03/2015
7
CHƯƠNG II – HÀM SỐ BẬC NHẤT
ĐƯỜNG THẲNG SONG SONG
VÀ ĐƯỜNG THẲNG CẮT NHAU
Đường thẳng song song
Trên cùng mặt phẳng tọa độ
cho hai đường thẳng:
(d): y = ax + b (a ≠0)
(d’): y = a’x + b’ (a’≠0)
Tiết 24
§4.
13/03/2015
8
CHƯƠNG II – HÀM SỐ BẬC NHẤT
ĐƯỜNG THẲNG SONG SONG
VÀ ĐƯỜNG THẲNG CẮT NHAU
2. Đường thẳng cắt nhau
Trên cùng mặt phẳng tọa độ,
cho hai đường thẳng:
(d): y = ax + b (a ≠0)
(d’): y = a’x + b’ (a’≠0)

Tiết 24
§4.
● A
13/03/2015
9
CHƯƠNG II – HÀM SỐ BẬC NHẤT
ĐƯỜNG THẲNG SONG SONG
VÀ ĐƯỜNG THẲNG CẮT NHAU
Chú ý:
Trong mặt phẳng tọa độ,
(d): y = ax + b (a ≠0)
(d’): y = a’x + b’ (a’≠0)
Khi b = b’ và a ≠ a’ ≠ 0
thì (d) và (d’) cắt nhau
tại điểm B(0; b) thuộc trục tung.
Tiết 24
§4.
B●
13/03/2015
10
Làm bài tập 20 (SGK)
Chỉ ra ba cặp đường thẳng cắt nhau và các cặp đường thẳng song song trong các đường thẳng sau.
Giải thích vì sao?
a) y = 1,5x + 2
b) y = x + 2
c) y = 0,5x – 3
d) y = x – 3
e) y = 1,5x -1
g) y = 0,5x + 3
Ba cặp đường thẳng cắt nhau:
+) a) và b); a) và c);
b) và c)
(hoặc: a) và d); a) và g);
d) và g)…)
●) Các cặp đường thẳng
song song:
+) a) và e); b) và d); c) và g)
13/03/2015
11
ĐƯỜNG THẲNG SONG SONG
VÀ ĐƯỜNG THẲNG CẮT NHAU
3. Bài toán áp dụng
Cho hai hàm số bậc nhất:
y = 2mx + 3 (d) và
y = (m + 1)x + 2 (d’)
Tìm giá trị của m để đồ thị
của hai hàm số đã cho là:
Hai đường thẳng cắt nhau;
Hai đường thẳng song song.


Các hàm số là bậc nhất khi: 2m ≠ 0 m ≠ 0
m + 1 ≠ 0 m ≠ - 1
Hai đường thẳng cắt nhau khi và chỉ khi:



Hai đường thẳng song song khi và chỉ khi:
Tiết 24
§4.
13/03/2015
12
HOẠT ĐỘNG NHÓM
Làm bài tập 21 SGK/54
Cho hai hàm số bậc nhất
y = mx + 3 và
y = (2m + 1)x – 5
Tìm m để đồ thị của hai
hàm số là:
Hai đường thẳng song song với nhau;
b) Hai đường thẳng cắt nhau;
c) Hai đường thẳng trùng nhau.
Điều kiện để có hàm số bậc nhất:


Điều kiện để hai đường thẳng song:

Điều kiện để hai đường thẳng cắt nhau:
● Hai đường thẳng không trùng nhau vì b ≠ b’ (3 ≠ - 5).
13/03/2015
13
SO SÁNH DẤU HIỆU
HAI ĐƯỜNG THẲNG SONG SONG
Dựa vào TĐ Ơ-clit
Định lý Ta-let đảo
13/03/2015
14
BÀI TẬP LÀM THÊM
Trên mặt phẳng tọa độ, cho các đường thẳng (m là tham số)
(d1): y = mx + m - 2
(d2): y = 2(m – 1)x + m2
Chứng tỏ hai đường
thẳng d1, d2 không trùng
nhau.
Điều kiện để các hàm số là hàm số bậc nhất: m ≠ 0, m ≠ 1
Giả sử hai đường thẳng d1, d2 trùng nhau, khi đó:

Vậy d1 và d2 không trùng nhau
13/03/2015
15
VỊ TRÍ TƯƠNG ĐỐI
CỦA HAI ĐƯỜNG THẲNG
(d): y = ax + b (a ≠ 0)
(d’): y = a’x + b’ (a’ ≠ 0)
13/03/2015
16
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
Nắm kỹ các vị trí tương đối của hai đường thẳng trong mặt phẳng tọa độ.
Giải chi tiết tập làm thêm.
Làm bài tập 21, 22 SGK/55
Tiết sau Luyện tập.
13/03/2015
17
CẢM ƠN QUÝ THẦY, CÔ GIÁO ĐÃ VỀ DỰ TIẾT HỌC
13/03/2015
18
b
b`