Chương II. §2. Hàm số bậc nhất

chào mừng quí thầy cô
đến tham dự
giờ học của chúng ta hôm nay
KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu hỏi 1: Khi nào đại lượng y được gọi là hàm số của đại lượng x (x là biến số )? Cho ví dụ.
Câu hỏi 2: Hàm số y = f(x) đồng biến, nghịch biến trên R khi nào?
Trả lời:
+ Nếu giá trị của x tăng lên mà giá trị tương ứng của f(x) cũng tăng lên thì hàm số y = f(x) được gọi là hàm số đồng biến trên R.

+ Nếu giá trị của x tăng lên mà giá trị tương ứng của f(x) lại giảm đi thì
hàm số y = f(x) được gọi là hàm số nghịch biến trên R.
Trả lời:
* §ại lượng y được gọi là hàm số của đại lượng x khi:
+ Đại lượng y phụ thuộc vào đại lượng x thay đổi.
+ Với mỗi giá trị của x ta luôn xác định được chỉ một giá trị tương ứng của y.
* Ví dụ:
GV: NGUYỄN THỊ MINH TÂM
Tiết 23: HÀM SỐ BẬC NHẤT
Tiết 23: HÀM SỐ BẬC NHẤT
1. Khái niệm về hàm số bậc nhất
Hãy điền vào chỗ trống (…) cho đúng.
Sau 1 giờ, ôtô đi được: ……..
Sau t giờ, ôtô đi được: ………
Sau t giờ, ôtô cách trung tâm Hà Nội là: s = …
?1
50 (km)
50.t (km)
50t + 8 (km)
Bài toán: Một xe ôtô chở khách đi từ bến xe Phía nam Hà Nội vào Huế với vận tốc trung bình 50km/h. Hỏi sau t giờ xe ôtô đó cách trung tâm Hà Nội bao nhiêu kilômét? Biết rằng bến xe Phía nam cách trung tâm Hà Nội 8km.
Tiết 23: HÀM SỐ BẬC NHẤT
1. Khái niệm về hàm số bậc nhất
Bài toán: Một xe ôtô chở khách đi từ bến xe phía nam Hà Nội vào Huế với vận tốc trung bình 50km/h. Hỏi sau t giờ xe ôô đó cách trung tâm Hà Nội bao nhiêu kilômét? Biết rằng bến xe phía nam cách trung tâm Hà Nội 8km.
58
108
158
208
…
?2
Tại sao đại lượng s là hàm số của đại lượng t ?
Đại lượng s là hàm số của đại lượng t vì:
Đại lượng s phụ thuộc vào đại lượng thay đổi t
- Với mỗi giá trị của t, xác định được chỉ một giá trị tương ứng của s
S = 50t + 8 là hàm số bậc nhất

Tiết 23: HÀM SỐ BẬC NHẤT
1. Khái niệm về hàm số bậc nhất
s = 50t + 8 là hàm số bậc nhất
* Chú ý: ( SGK / 47)
Vậy hàm số bậc nhất có dạng như thế nào ?
Nếu thay s bởi y; t bởi x ta có công thức hàm số nào?
S = 50 t + 8
Nếu thay 50 bởi a và 8 bởi b ta có công thức nào?
y
a
x
b
Định nghĩa: SGK / 47
( a ? 0)
BÀI TẬP1:(HĐ nhóm) Trong các hàm số sau hàm số nào là hàm số bậc nhất? . Hãy xác định các hệ số a, b của chúng.








(nếu m ≠ 0)

3

2

-5
4

0,5

0

m

3

Tiết 23: HÀM SỐ BẬC NHẤT
1. Khái niệm về hàm số bậc nhất
2. Tính chất
Mỗi hàm số bậc nhất sau xác định khi nào? Đồng biến hay nghịch biến trên R ?
a) y = f(x) = -3x + 1
b) y = f(x) = 3x + 1
Ví dụ
Giải:
a) XÐt hàm số: y = f(x) = -3x + 1
Hàm sè y = -3x+1 x¸c ®Þnh xR.
Cho x hai gi¸ trÞ bÊt kú x1, x2 sao cho x1 < x2 hay x1 - x2 < 0.
XÐt f(x1) - f(x2) = (- 3x1 + 1) - (- 3x2 + 1) = = - 3x1 + 1 + 3x2 - 1 = -3(x1 - x2 ) > 0 hay f(x1) > f( x2).
VËy hµm sè bËc nhÊt y = f(x) = -3x + 1 nghÞch biÕn trªn R.
b) Xét h�m s?: y = f(x) = 3x + 1
H�m số y = 3x+1 xác định ?x?R.
Cho x hai giá trị bất kỳ x1, x2 sao cho
x1 < x2 hay x1 - x2 < 0.
Xét f(x1) - f(x2) = ( 3x1 + 1)-( 3x2 + 1)
= 3x1 + 1-3x2 - 1 = 3(x1 - x2 ) < 0
Hay f(x1) < f(x2).
Vậy hàm số bậc nhất y = f(x) = 3x + 1
đồng biến trên R.
Tiết 23: HÀM SỐ BẬC NHẤT
Tiết 23: HÀM SỐ BẬC NHẤT
1. Khái niệm về hàm số bậc nhất
2. Tính chất
Hãy điền hoàn chỉnh bảng sau:
3
-3
1
1
nghịch biến
đồng biến
Tổng quát. Hàm số bậc nhất
y = ax + b xác định với mọi giá trị x thuộc R và có tính chất sau:
a) Đồng biến trên R, khi a > 0
b) Nghịch biến trên R, khi a < 0
-3
3

Đồng biến
Nghịch biến
Đồng biến
Đồng biến khi m>0
Nghịch biến khi m<0
Tiết 23: HÀM SỐ BẬC NHẤT
Làm tiếp BT1: Trong cỏc h�m s? sau, h�m s? n�o l� h�m s? b?c nh?t, xỏc d?nh h? s? a, b và nêu tính chất của chúng
Tiết 23: HÀM SỐ BẬC NHẤT
1. Khái niệm về hàm số bậc nhất
2. Tính chất
Tổng quát.
Hàm số bậc nhất y = ax + b xác định với mọi giá trị x thuộc R và có tính chất sau:
a) Đồng biến trên R, khi a > 0
b) Nghịch biến trên R, khi a < 0
?4
Cho ví dụ về hàm số bậc nhất trong các trường hợp sau:
a) Hàm số đồng biến
b) Hàm số nghịch biến

Làm thế nào để nhận biết một hàm số là hàm số bậc nhất ?
1. Định nghĩa
Hàm số bậc nhất l� hàm số cho bởi công thức:
y = ax + b (a, b là các số cho trước và a ? 0)

Làm thế nào để kiểm tra tính đồng biến, nghịch biến của một hàm số bậc nhất y = ax + b ?
2. Tính chất
Hàm số bậc nhất y = ax + b xác định với mọi giá trị của x thuộc R
- Đồng biến trên R, khi a > 0
- Nghịch biến trên R, khi a < 0
Kiến thức cần nhớ
1. Hàm số y = f(x) = mx + 2 ( m là tham số) là hàm số bậc nhất khi:
D m = 0
Đáp án Đúng: C
10
9
8
7
6
5
4
3
2
1
Hết
Giờ
2. Hàm số y = f(x) = (m - 2)x + 1 (m là tham số) không là hàm
số bậc nhất khi
D m = 2
Đáp án Đúng: D
10
9
8
7
6
5
4
3
2
1
Hết
giờ
D m > 3
A m < 6
B m  6
C m  6
3. Hàm số bậc nhất y = (6 - m)x + m-3 (m là tham số) đồng biến
trên R khi:
Đáp án Đúng: A
10
9
8
7
6
5
4
3
2
1
Hết
giờ
D -1 m  2
A m  2 hoặc m  -1
B - 1 < m < 2
C m > 2 hoặc m < -1
4. Hàm số bậc nhất y = ( m-2)(m+1)x - 3 (m là tham số) ngh?ch biến
trên R khi:
Đáp án Đúng: B
20
19
18
17
16
15
14
13
12
11
10
9
8
7
6
5
4
3
2
1
Hết
giờ
Nắm v?ng định nghĩa, tính chất hàm số bậc nhất
Làm bài tập 9, 10, 11 SGK trang 48.
Làm bài tập 6, 8 SBT trang 57.
Hướng dẫn bài 10 SGK:
Khi bớt x(cm) chiều dài mới là
30 - x (cm)
Sau khi bớt x(cm) chiều rộng mới là
20 - x(cm)
Công thức tính chu vi p = 2.(d+r)
* Chu?n b? ti?t sau: Luy?n t?p
bài tập về nhà
x
x
20cm
30cm
Tiết Học Đến Đây Kết Thúc
xin cảm ơn sự có mặt của quý thầy cô
và các em học sinh !