Chương II. §2. Hàm số bậc nhất

Chào mừng
quý thầy giáo, cô giáo
và các em học sinh đã đến với tiết học ngày hôm nay


Môn: Đại số lớp 9


KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 2: Cho hàm số y = 3x + 1 và y = - 3x + 1
Tính giá trị tương ứng của mỗi hàm số theo giá trị của biến x rồi cho biết hàm số nào đồng biến, hàm số nào nghịch biến? Tại sao?
Câu 1: Khi nào y được gọi là hàm số của x.
TRẢ LỜI
Câu 2:
Hàm số y = 3x + 1 đồng biến trên R vì khi giá trị của biến x tăng lên thì giá trị tương ứng của y cũng tăng lên.
Hàm số y = - 3x + 1 nghịch biến trên R vì khi giá trị của biến x tăng lên thì giá trị tương ứng của y lại giảm đi.
+ đại lượng y phụ thuộc vào đại lượng thay đổi x.
+ mỗi giá trị của x, ta luôn xác định được chỉ một giá trị tương ứng của y.
Câu 1: y được gọi là hàm số của x khi:
-5
-2
1
4
7
7
4
1
-2
-5
1. Khái niệm về hàm số bậc nhất
§2. HÀM SỐ BẬC NHẤT
a. Bài toán:
Một xe ô tô chở khách đi từ bến xe Phía nam Hà Nội vào Huế với vận tốc trung bình 50km/h. Hỏi sau t giờ xe ô tô đó cách trung tâm Hà Nội bao nhiêu kilômét? Biết rằng bến xe Phía nam cách trung tâm Hà Nội 8km.
Trung tâm Hà Nội Bến xe Huế
8km
?1 Hãy điền vào chỗ trống (…) cho đúng.
Sau 1 giờ, ô tô đi được: …………
Sau t giờ, ô tô đi được:………..
Sau t giờ, ô tô cách trung tâm Hà Nội là: s = ……………
50 (km)
50.t (km)
50.t + 8 (km)
?2 Tính các giá trị tương ứng của s khi cho t lần lượt lấy các giá trị 1 giờ; 2 giờ; 3 giờ; 4 giờ … rồi giải thích tại sao s là hàm số của t?
208
158
58
108
s là hàm số của t vì:
1. Khái niệm về hàm số bậc nhất.
§2. HÀM SỐ BẬC NHẤT
a. Bài toán:
+ s phụ thộc vào t.
+ ứng với mỗi giá trị của t ta chỉ tìm được một giá trị tương ứng của s.
s = 50t + 8
= 50 + 8
y = x +
x
y
a
b
? Hàm số bậc nhất được cho bởi công thức tổng quát nào?
b. Định nghĩa:
1. Khái niệm về hàm số bậc nhất
§2. HÀM SỐ BẬC NHẤT
a. Bàitoán:
Hàm số bậc nhất là hàm số được cho bởi công thức
y = ax + b
trong đó a, b là các số cho trước và a ≠ 0
? Cho ví dụ về hàm số bậc nhất.
BÀI TẬP Trong các hàm số sau, hàm số nào là hàm số bậc nhất? hãy xác định các hệ số a, b của chúng.
x
x
x
( nếu m ≠ 0)
x
x
m
0
1
- 5
3
5
- 7
Hàm số y = 3x + 1 đồng biến trên R vì khi giá trị của biến x tăng lên thì giá trị tương ứng của y cũng tăng lên.
Hàm số y = - 3x + 1 nghịch biến trên R vì khi giá trị của biến x tăng lên thì giá trị tương ứng của y lại giảm đi.
2. Tính chất
1. Khái niệm về hàm số bậc nhất
§2. HÀM SỐ BẬC NHẤT
Hàm số y = - 3x + 1 có a = là hàm số nghịch biến trên R.
Hàm số y = 3x + 1 có a = là hàm số đồng biến trên R.
-3 < 0
3 > 0
? Tổng quát, hàm số y = ax + b đồng biến khi nào, nghịch biến khi nào?
2. Tính chất
1. Khái niệm về hàm số bậc nhất
§2. HÀM SỐ BẬC NHẤT
Hàm số bậc nhất y = ax + b xác định với mọi giá trị của x thuộc R và có tính chất sau:
+ đồng biến trên R, khi a > 0.
+ nghịch biến trên R, khi a < 0.
? Cho ví dụ về hàm số đồng biến, hàm số nghịch biến.
BÀI TẬP
Trong các hàm số sau, hàm số nào là hàm số bậc nhất? hãy xác định các hệ số a, b của chúng. xét xem hàm số bậc nhất nào đồng biến, nghịch biến?
x
x
x
x
m > 0
m < 0
BÀI TẬP
Cho hàm số y = (m - 2)x + 3. tìm các giá trị của m để hàm số trên là:
a) Hàm số bậc nhất;
b) Hàm số đồng biến;
c) Hàm số nghịch biến.
GIẢI
a) y = (m - 2)x + 3 là hàm số bậc nhất khi
m – 2 ≠ 0 m ≠ 2.
b) y = (m - 2)x + 3 là hàm số đồng biến khi
m – 2 > 0 m > 2.
c) y = (m - 2)x + 3 là hàm số nghịch biến khi
m – 2 < 0 m < 2.
HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ
* Học định nghĩa, tính chất của hàm số bậc nhất.
* Xem lại cách biểu diễn tọa độ một điểm trên mặt phẳng tọa độ.
* Làm lại bài tập 8, 9 vào vở.
* BTVN 10, 11, 12, 13 SGK trang 48. Tiết sau luyện tập.