Chương II. §2. Hàm số bậc nhất

Đại số 9 - Tiết 20
HÀM SỐ BẬC NHẤT
Giáo viên: Nguyễn Thị Hiên

Trường THCS Nguyễn Tất Thành
Chào mừng các thầy, cô giáo về dự giờ lớp 9A
Kiểm tra bài cũ
1) Nêu khái niệm về hàm số? Hãy cho một ví dụ về hàm số được cho bởi công thức ?
2) Điền vào chỗ (…) để được mệnh đề đúng .
Cho hàm số y = f(x) xác định với mọi x thuộc R.
Với x1, x2 bất kì thuộc R:
Nếu x1 < x2 mà f(x1) < f(x2) thì hàm số y = f(x) ……………………..trên R.
Nếu x1 < x2 mà f(x1) > f(x2) thì hàm số y = f(x) …………………….trên R.
đồng biến
nghịch biến
1. Khái niệm về hàm số bậc nhất
Tiết 21 : hµm sè bËc nhÊt
*) Bài toán:
Một xe ô tô chở khách đi từ bến xe Phía nam Hà Nội vào Huế với vận tốc trung bình 50km/h. Hỏi sau t giờ xe ô tô đó cách trung tâm Hà Nội bao nhiêu kilômét? Biết rằng bến xe Phía nam cách trung tâm Hà Nội 8km.
Trung tâm Hà Nội Bến xe Huế
8km
?1 Hãy điền vào chỗ trống (…) cho đúng.
Sau 1 giờ, ô tô đi được: ..…
Sau t giờ, ô tô đi được: .….
Sau t giờ, ô tô cách TT Hà Nội là: s = ……
50 (km)
50.t (km)
50.t + 8 (km)
1. Khái niệm về hàm số bậc nhất
?2 Tính các giá trị tuong ứng của s khi cho t lần lu?t lấy các giá trị 1 giờ; 2 giờ; 3 giờ; 4 giờ . rồi giải thích tại sao s là hàm số của t?
208 (km)
158 (km)
58 (km)
108 (km)
Tiết 21: hµm sè bËc nhÊt
. (km)
Định nghĩa: Hàm số bậc nhất là hàm số được cho bởi công thức y = ax + b
trong đó a, b là các số cho trước và a
Chú ý: Khi b = 0, hàm số có dạng y = ax
BÀI 8 : Trong các hàm số sau hàm số nào là hàm số bậc nhất ? Hãy xác định các hệ số a, b của chúng?

x
-5
1
x
- 0,5
0
x
- Hàm số y = -3x + 1 luôn xác định với mọi giá trị của x thuộc R vì biểu thức -3x + 1 luôn xác định với mọi giá trị của x thuộc R.
Ví dụ: Xét hàm số y = f(x) = -3x + 1
- Khi cho biến x lấy hai giá trị bất kì x1, x2 sao cho x1 < x2 hay x2 – x1 > 0 ta có:
f(x2) – f(x1) = (-3x2 + 1) - (-3x1 + 1)
= -3(x2 – x1) < 0 hay f(x1) > f(x2)
Vậy hàm số y = -3x + 1 là hàm số nghịch biến trên R.
?3
Cho hàm số bậc nhất y = f(x) = 3x + 1
Cho x hai giá trị bất kì x1, x2, sao cho x1 < x2. Hãy chứng minh f(x1) < f(x2) rồi rút ra kết luận hàm số đồng biến trên R
1. Khái niệm về hàm số bậc nhất
Tiết 21: hµm sè bËc nhÊt
2. Tính chất
Hàm số bậc nhất y = ax + b xác định với mọi giá trị của x thuộc R và có tính chất sau:
+ đồng biến trên R, khi a > 0
+ Nghịch biến trên R, khi a < 0
BÀI 8 : Xét xem hàm số nào đồng biến, nghịch biến

x
-5
1
x
- 0,5
0
x
x
x
x
BàI 9
Cho h�m s? b?c nh?t y = (m - 2)x + 3. Tỡm cỏc giỏ tr? c?a m d? h�m s? :
a) D?ng bi?n
b) Ngh?ch bi?n
Giải
a) H�m s? y = (m - 2)x+3 d?ng biến khi
m -2 > 0 m > 2
b) H�m s? y = (m - 2)x+3 nghịch biến khi
m - 2 < 0 m < 2
BàI 12
Cho h�m s? b?c nh?t y = ax + 3. Tỡm h? s? a, bi?t r?ng khi x=1 thỡ y = 2,5
Giải
Khi x=1 thì y = 2,5 ta có:
2,5 = a.1 + 3
=> a= - 0,5
Vậy hệ số a = -0,5
BÀI TẬP NÂNG CAO
Cho hàm số bậc nhất y = f(x) = 2012 – 2015x . Không cần tính giá trị của biểu thức hãy so sánh

và
Giải
Vì hàm số y = f(x) = 2012 – 2015x có hệ số
a = - 2015 < 0 nên hàm số trên nghịch biến trên R , mà .


Do đó >

2. Cho hàm số y = g(x) = 2015x – 199 . Không cần tính
giá trị của biểu thức hãy so sánh :

và
Giải
Vì hàm số y = g(x) = 2015x – 1999 có hệ số
a = 2015 > 0 nên hàm số trên đồng biến trên R , mà .


Do đó >

Sơ đồ tư duy
HƯỚNG dÉn häc ë nhµ
- Học định nghĩa, tính chất của hàm số bậc nhất.
- Xem lại cách biểu diễn tọa độ một điểm trên mặt phẳng tọa độ
- BTVN: 10,11,13,14 SGK-48
- D?c tru?c b�i " D? th? h�m s?"