Chương I. §10. Đường thẳng song song với một đường thẳng cho trước

Tiết dạy : 56
Bài : 2
Lớp học : 83
Người thực hiện: Nguyễn Đức khởi
Bài giảng toán hình học 8
Kiểm tra bài củ
Quan sát hình hộp chữ nhật :
Hãy cho biết hình hộp chữ nhật có mấy mặt? Các mặt là hình gi? Kể tên vài mặt?
Hình hộp chữ nhật có 6 mặt, các mặt đều là hình chữ nhật, ABCD,A`B`C`D`,ABB`A`,BCC`B`, CDD`C`,DAA`D`.
Hình hộp chữ nhật có mấy đỉnh? Kể tên các đỉnh
Hình hộp chữ nhật có 8 đỉnh, A, B, C, D, A`, B`, C`, D`.
Hình hộp chữ nhật có mấy cạnh? Kể tên các cạnh?
Hình hộp chữ nhật có 12 cạnh, AB, BC, CD, DA, A`B`, B`C`, C`D`, D`A`, AA`, BB`, CC`, DD`.
Hình hộp chữ nhật
1
Hai đường thẳng song song trong không gian
Quan sát hình hộp chữ nhật
Hãy kể tên các mặt của hình hộp chữ nhật?
BB` và AA` có nằm trong một mặt phẳng hay không?
Có điểm chung hay không?
BB`và AA` cùng nằm trong một mặt phẳng (AA`B`B ) và không có điểm chung. BB` và AA` là hai đường thẳng song song.
Các mặt của hình chữ nhật là: ABCD, A`B`C`D`, AA`B`B, BB`C`C, CC`DD, DD`A`A.
?1
b
a
Hình 76, a)
Quan sát hình 76, a)
Hai đường thẳng C`D` và CC` là hai đường thẳng thế nào?
Hai đường thẳng đó cùng thuộc mặt phẳng nào?
Hai đường thẳng C`D` và CC` cắt nhau vì có điểm chung C`.
Hai đường thẳng đó cùng thuộc mặt phẳng DCC`D`.
Hai đường thẳng C`D` và CC` cắt nhau.
b
a
Quan sát hình 76, b)
Hai đường thẳng AA` và DD` có song song không? Vì sao?
Hai đường thẳng AA` và DD` song song vì cùng nằm trong mặt phẳng ADD`A` và không có điểm chung.
Hình 76,b)
Thế nào là hai đường thẳng song song trong không gian?
Hai đường thẳng song song trong không gian là hai đường thẳng cùng nằm trong một mặt phẳng và không có điểm chung
Hai đường thẳng AA` và DD` song song.
b
a
Hai đường thẳng AD và D`C` có điểm chung không? Có song song không? Vì sao?
Quan sát hình 76, c)
Hai đường thẳng AD và D`C` không có điểm chung, nhưng chúng không song song vì không cùng thuộc một mặt phẳng
Hình 76, c)
Hai đường thẳng AD vàADD`C`chéo nhau.
Quan sát hình hộp chữ nhật
Hãy cho biết AB có song song với D`C` không? Vì sao?
AB//D`C` vì :
AB//A`B`(cạmh đối diện của hình chữ nhật ABB`A`).(1)
A`B`//D`C`(cạnh đối diện của hình chữ nhật A`B`C`D`).(2)
Từ 1 và 2 suy ra: AB//D`C`(//A`B`).
Để chứng minh hai đường thẳng song song ta cần chứng minh điều gi?
Ta cần chứng minh hai đường thẳng đó cùng nằm trong một mặt phẳng và chúng không có điểm chung
2
đường thẳng song song với mặt phẳng
hai mặt phẳng song song
Quan sát hình hộp chữ nhật ở hình 77:
AB có song song với A`B` hay không ? vì sao?
AB//A`B`(cạnh Của hình chữ nhật ABB`A`)
AB có nằm trong mặt phẳng (A`B`C`D`)hay không?
AB không nằm trong mặt phẳng (A`B`C`D`).
?2
AB//A`B`
Thì người ta nói AB song song với mặt phẳng(A`B`C`D`)
Kí hiệu : AB// mp(A`B`C`D`)
Trong hình hộp chữ nhật ABCD.A`B`C`D` ta có:
Tìm trên hình 77 các đường thẳng song song với mp(A`B`C`D`)
Các đường thẳng song song với mặt phẳng (A`B`C`D`) là: AB, BC, CD, DA.
Các đường thẳng song song với mp(ABB`A`)?
Các đường thẳng song song với mp(ABB`A`) là: DC, CC`, C`D`,D`D.
Để chứng minh đường thẳng song song với mặt phẳng ta làm thế nào?
Ta cần chứng minh đường thẳng đó song song với một đường thẳng nằm trong mặt phẳng ấy.
?2
Xét hai mặt phẳng (ABCD) và (A`B`C`D`), nêu vị trí tương đối của các cặp đường thẳng:
AB và AD
A`B` và A`D`
AB và A`B`
AD và A`D`
AB cắt AD
A`B` cắt A`D`
AB//A`B`
AD//A`D`
Nhận xét: mp(ABCD) có AB cắ AD, mp(A`B`C`D`) có A`B` cắt A`D`, AB//A`B`, AD//A`D`, khi đó ta nói mp(ABCD) song song với mp(A`B`C`D`). kí hiệu: mp(ABCD)//mp(A`B`C`D`)
Ví dụ: Nếu bác thợ mộc cắt một thanh gỗ hình hộp chữ nhật (H78) qua bốn trung điểm I,H,K,L theo thứ tự của các cạnh AB, DC, D`C` và A`B` thì mp(ADD`A`)//mp(IHKL).
mp(IHKL)//mp(BCC`B`), mp(ADHI)//mp(A`D`KL), mp(AILA`)//mp(DHKD`), mp(BCHI)//mp(B`C`KL)....
Hình bên có những cặp mặt phẳng nào song song với nhau?
?4
Quan sát các hình ảnh và có nhận xét gì về hai mặt phẳng có một điểm chung(A, B, C)?
Hai mặt phẳng có một điểm chung thì chúng có một đường thẳng đi qua điểm chung đó
A .
B .
C .
Nhận xét:
Nếu một đường thẳng song song với một mặt phẳng thì chúng không có điểm chung.
Hai mặt phẳng song song thì không có điểm chung.
Hai mặt phẳng có một điểm chung thì chúng có một đường thẳng đi qua điểm chung đó
Để chứng minh hai mặt phẳng song song ta cần phải chứng minh điều gì?
Để chứng minh hai mặt phẳng (ABCD) và (A`B`C`D`) ta cần chứng minh :
AB//A`B` =>AB//mp(A`B`C`D`)
AD//A`D`=>AD//mp(A`B`C`D`)
AB cắt AD, cùng nằm trong mp(ABCD).
A`B`cắt A`D`, cùng nằm trong mp(A`B`C`D`)
Vậy, mp(ABCD)//mp(A`B`C`D`)
Bài5: Tr100 sgk:
Người ta tô đậm những cạnh song song và bằng nhau của một hình hộp chữ nhật như ở hình 80a. Hãy thực hiện điều đó đối với hình 80b và 80c.
.
Luyện tập
Bài 9 . Hình hộp chữ nhật ABCD.EFGH có cạnh AB//mp(EFGH).
a. Hãy kể tên các cạnh khác song song với mp(EFGH)?
b. Cạnh CD song song với những mặt phẳng nào của hình hộp chữ nhật?
c. Đường thẳng AH không song song mp(EFGH), hãy chỉ ra mặt phẳng song song với đường thẳng đó
a. Các cạnh khác song song với mp(EFFGH) là : AD, DC, CB.
b. Cạnh CD song song với các mặt phẳng: mp(ABFH), mp(EFGH).
c. Đường thẳng AH//mp(BCGF)
Bài giải.
Hướng dẫn về nhà
Bài tập về nhà:
Bài: 6, 8 trang 100 SGK
Bài: 7, 8, 9, 11, 12 trang 106, 107 SBT
Ôn công thức tính thể tích hình hộp chữ nhật, hình lập phương.
chúc các em thành công !