Bài 7. Sự vận động tự quay quanh trục của Trái Đất và các hệ quả

Tiết 9- Bài 7
Sự vận động tự quay quanh trục của Trái Đất
và các hệ quả
Quảng Long - thcs Phong Khê- Tp Bắc Ninh
1- Sự vận động của trái đất quanh trục
- Dựa vào hình trên em cho biết Trái Đất tự quay quanh trục theo hướng nào?
Trái đất hoàn thành một vòng tự quay quanh trục trong khoảng thời gian một ngày đêm. Khoảng thời gian đó là vị trí của Mặt trời 2 lần chiếu thẳng góc trên kinh tuyến có địa điểm quan sát quy ước 24 giờ. (Do chuyển động của Trái đất trùng với chuyển động quanh Mặt trời cho nên thời gian thực mà Trái đất quay tròn một vòng là 23 giờ 56 phút 4 giây).



Tốc độ góc quay của Trái đất : = 2/2
Vận tốc quay của Trái đất phụ thuộc vào vĩ độ ở xích đạo, vận tốc của Trái đất bằng :
v = 2R hay  R /2= 464 m/ s
Trong đó: : tốc độ góc quay
R : bán kính Trái đất tính ra m
T : thời gian tính ra giây
Càng lên các vĩ tuyến cao, vận tốc càng giảm ở vĩ độ , vận tốc v1
v1 = v. cos  hay v1 = R cos 
Trong đó v là vận tốc tự quay của Trái đất ở xích đạo.
Trái đất quay quanh trục không đều đặn theo thời gian tháng 8 nó quay nhanh nhất và tháng 3 và 4 quay chậm nhất.


Người ta chia bề mặt Trái Đất ra bao nhiêu khu vực giờ?
Khi khu vực giờ gốc là 12h thì ở Việt nam là mấy giờ ? Niu oóc là mấy giờ ?
24 KV
19 giờ
7 giờ
Nếu Trái Đất quay một vòng quanh trục không phải là 24 h mà dài hơn thì có thể tồn tại sự sống không ? Tại sao ?
Nếu Trái đất quay một vòng quanh trục với thời gian dài hơn ,lúc đó ngày, đêm sẽ dài hơn .
Như vậy ngày sẽ rất nóng ,còn đêm sẽ rất lạnh ,
chênh lệch nhiệt độ giữa ngày và đêm sẽ rất lớn và sẽ không tồn tại sự sống
Tại sao vào ban ngày ta thấy Mặt Trời,còn vào ban đêm thì thấyMặt Trăng và các ngôi sao di chuyển từ Đông sang Tây
Do Trái Đất chuyển động từ Tây sang Đông ( CHUYỂN ĐỘNG BIỂU KIẾN )


Hệ quả sự vận động quay quanh trục của Trái đất
2.1. Hiện tượng ngày đêm và sự điều hòa nhiệt giữa ngày và đêm trên Trái đất
Trái đất có dạng hình cầu, do đó Mặt trời bao giờ cũng chỉ chiếu sáng được một nửa, đó là hiện tượng ngày đêm. Nửa được chiếu sáng là ngày, nửa nằm trong bóng tối là đêm.
Nhờ có sự vận động tự quay của Trái đất từ Tây sang Đông nên ở khắp mọi nơi trên Trái đất đều lần lượt có ngày và đêm.
b/Sự lệch hướng của các vật thể khi chuyển động trên bề mặt Trái Đất
Nhìn xuôi chiều chuyển động thì ở nửa cầu bắc vật chuyển động lệch về phải còn nửa cầu nam lệch về trái
Nếu
- Nhìn xuôi theo vật chuyển động
thì nửa cầu Bắc lệch về tay phải
Nếu
-Nhìn xuôi theo vật chuyển động
thì nửa cầu Nam lệch về tay trái


Sự lệch hướng còn ảnh hưởng đến các luồng không khí như gió và kể cả các dòng nước
Khắp nơi trên Trái Đất đều lần lượt có ngày và đêm vì :
Ô cửa
Bí mật

.Trái Đất hình cầu và được Mặt Trời chiếu sáng
Trái Đất hình cầu và được Mặt Trời chiếu sáng một nửa
Trái Đất hình cầu tự quay quanh trục và
được Mặt Trời chiếu sáng
Trái Đất hình cầu tự quay quanh trục từ tây sang đông
Ô cửa
Đúng
xin chân thành cảm ơn
các thầy cô giáo và các em học sinh
đã về dự tiết học ngày hôm nay

Chào tạm biệt !
Chào tạm biệt !
Chào tạm biệt !
Chào tạm biệt !
Chào tạm biệt !
Chào tạm biệt !
Chào tạm biệt !
Chào tạm biệt !
Để làm mốc tính giờ ở các nơi, khu vực giờ gốc, là giờ số 0 là khu vực có kinh tuyến 00 đi qua đài thiên văn Greenwich (Luân Đôn – Anh). Ranh giới khu vực này từ kinh độ 705 tây đến 705 đông. Từ khu vực gốc đi về phía đông là các khu vực có số thứ tự tăng dần và giờ sớm hơn ở khu vực phía Tây. Giờ tính theo khu vực giờ gốc là giờ GMT.Ở mỗi nước tùy theo hình dạng lãnh thổ để lấy giờ quy định chung cho cả nước, thường là kinh tuyến đi qua thủ đô, Việt Nam lấy kinh tuyến105 0 Đông (đi qua Hà Nội) làm kinh tuyến gốc của khu vực giờ số 7.
Đường chuyển ngày quốc tế (kinh tuyến đổi ngày):
Do Trái đất là một hình khối cầu, nên khu vực giờ gốc 0 đối diện với khu vực giờ số 12 và trùng với khu vực 24 cho nên sẽ xảy ra 2 ngày trên một khu vực. Vì vậy, người ta quy ước lấy khu vực giờ 12 (kinh tuyến 180) làm đường chuyển ngày quốc tế. Tuy nhiên, trên thực tế đường kinh tuyến đổi ngày không phải là một đường thẳng mà là một đường ngoằn ngoèo


PHỤ LỤC
Nếu đi từ Tây sang Đông theo hướng tự quay của Trái đất, khi qua đường kinh tuyến này thì phải lùi lịch lại một ngày. Nếu đi từ Đông sang Tây theo hướng ngược chiều quay của Trái đất khi qua kinh tuyến 1800 phải chuyển sớm lên một ngày, Những địa điểm nằm ở hai bên của đường kinh tuyến 180 thuộc múi giờ số 12 tuy có giờ giống nhau nhưng lại nằm ở hai ngày khác nhau. (Nhà hàng hải, nhà thám hiểm Magienlăng khi đi từ Tây Ban Nha sang phía tây ngày 20/9/1519, tàu của ông trở về nơi xuất phát ngày 7/9/1522. Nhưng sổ nhật kí trên tàu chỉ ghi đến ngày 6/9/1522).
Mạng lưới tọa độ trên Trái đất:
Trong quá trình chuyển động tự quay của Trái đất chỉ có hai điểm chuyển động tại chỗ là hai điểm cực : cực Bắc và cực Nam, đường thẳng nối hai cực là trục Trái đất. Trục Trái đất nghiêng trên mặt phẳng Hoàng Đạo một góc 66 độ 33`.
Đường xích đạo là vòng tròn lớn nhất nằm trong mặt phẳng vuông góc với trục quay phân chia Trái đất thành 2 nửa cầu. Khoảng cách từ xích đạo đến hai cực bằng nhau. Các mặt phẳng song song với xích đạo thành các vòng tròn là vĩ tuyến.Vĩ tuyến thuộc nửa cầu Bắc là vĩ tuyến Bắc, Vĩ tuyến thuộc nửa cầu Nam là vĩ tuyến Nam.
Khoảng cách biểu hiện bằng các cung độ từ các vĩ tuyến đến xích đạo gọi là các vĩ độ địa lý