Bài 7. Sự vận động tự quay quanh trục của Trái Đất và các hệ quả

Tiết 9
Bài 7
SỰ VẬN ĐỘNG TỰ QUAY QUANH TRỤC CỦA TRÁI ĐẤT VÀ CÁC HỆ QUẢ
I. Sự vận động của Trái Đất quanh trục:
Quan sát quả địa cầu, em có nhận xét gì về vị trí của trục quả địa cầu so với mặt bàn?
I. Sự vận động của Trái Đất quanh trục:
+ Trục quả địa cầu nghiêng chếch so với mặt bàn một góc 66o33’.
+ Trục nghiêng là trục tự quay.
+Trục của Trái Đất cũng vậy, nó nghiêng trên một mặt phẳng tưởng tượng (gọi là mặt phẳng quỹ đạo) 66033’.
I. Sự vận động của Trái Đất quanh trục:
Trái Đất tự quay quanh trục theo hướng nào?

Thời gian Trái Đất tự quay 1 vòng quanh trục trong một ngày đêm được quy ước là bao nhiêu?
I. Sự vận động của Trái Đất quanh trục:
- Hướng tự quay của Trái Đất từ Tây sang Đông.
- Thời gian tự quay một vòng 24 giờ (một ngày đêm).
Người ta chia bề mặt Trái Đất ra bao nhiêu khu vực giờ?
Mỗi khu vực (mỗi múi giờ) chênh nhau bao nhiêu giờ? Mỗi khu vực giờ rộng bao nhiêu kinh tuyến?
I. Sự vận động của Trái Đất quanh trục:
- Chia bề mặt Trái Đất thành 24 khu vực giờ. Mỗi khu vực có một giờ riêng. Đó là giờ khu vực.
- Giờ gốc (GMT) khu vực có kinh tuyến gốc đi qua chính giữa làm khu vực giờ gốc và đánh số 0 (còn gọi là giờ quốc tế).
Hình 20 cho biết khi ở khu vực giờ gốc là 12h thì ở nước ta là mấy giờ? Ở Bắc Kinh, ở New York là mấy giờ?
Hình 20 - Các khu vực giờ trên Trái Đất
I. Sự vận động của Trái Đất quanh trục:
Giờ phía Đông và giờ phía Tây có sự chênh lệch như thế nào? (Phía Đông nhanh hơn một giờ, phía Tây chậm hơn một giờ so với khu vực giờ gốc).
Phía Đông có giờ sớm hơn phía Tây.

Đường chuy?�n ngày quốc tế
Kinh tuyến 180o là đường đổi ngày Quốc tế.
I. Sự vận động của Trái Đất quanh trục:
Nhận xét:
- Hướng tự quay của Trái Đất từ Tây sang Đông.
- Thời gian tự quay một vòng 24 giờ (một ngày đêm).
- Chia bề mặt Trái Đất thành 24 khu vực giờ. Mỗi khu vực có một giờ riêng. Đó là giờ khu vực.
- Giờ gốc (GMT) khu vực có kinh tuyến gốc đi qua chính giữa làm khu vực giờ gốc và đánh số 0 (còn gọi là giờ quốc tế).
- Phía Đông có giờ sớm hơn phía Tây.
- Kinh tuyến 1800 là đường đổi ngày Quốc tế.
II. Hệ quả của sự vận động tự quay quanh trục của Trái Đất:
1. Hiện tượng ngày và đêm:
Nhận xét về diện tích được chiếu sáng. Trong cùng 1 lúc ánh sáng mặt trời có thể chiếu sáng toàn bộ Trái Đất không ? Vì sao ?

1. Hiện tượng ngày và đêm:

- Khắp mọi nơi trên Trái Đất đều lần lượt có ngày và đêm.
+ Diện tích được chiếu sáng gọi là ngày.
+ Diện tích nằm trong bóng tối gọi là đêm.
1. Hiện tượng ngày và đêm:

Nêu ý nghĩa của vận động tự quay quanh trục của Trái Đất?
II. Hệ quả của sự vận động tự quay quanh trục của Trái Đất:
2. Sự lệch hướng do vận động tự quay của Trái Đất:
Ở Bắc bán cầu các vật chuyển động theo hướng từ P đến N và từ O đến S bị lệch về phía bên phải hay bên trái?


- Các vật thể chuyển động trên bề mặt Trái Đất đều bị lêch hướng.
+ Ở nửa cầu Bắc, vật chuyển động lệch về bên phải.
+ Ở nửa cầu Nam, vật chuyển động lệch về bên trái.
2. Sự lệch hướng do vận động tự quay của Trái Đất:
Cho biết ảnh hưởng của sự lệch hướng tới các đối tượng địa lí trên bề mặt Trái Đất?


- Trên Bắc Bán Cầu gió thổi có xu hướng vòng phải, còn ở Nam Bán Cầu thì vòng trái;
- Ở Bắc Bán Cầu các dòng sông có bờ phải bị xói mòn nhiều hơn (tương ứng, ở Bán Cầu Nam – bờ trái);
- Ở Bắc Bán Cầu, các xoáy nước và xoáy của gió cuồng phong, lốc xoáy hầu như đều xoay theo chiều kim đồng hồ (ở Nam Bán Cầu thì ngược lại).
2. Sự lệch hướng do vận động tự quay của Trái Đất:
Sự lệch hướng gió ở Bắc Bán cầu và Nam Bán cầu
Bài tập 1 : Xác định hướng tự quay quanh trục của trái đất trên hình 19
A. Từ Tây sang Đông
b. Từ Đông sang Tây
Đáp án: a


Bài tập 2: Khu vực giờ gốc là 6h, lúc này ở New York là mấy giờ? Biết New York (Mỹ) thuộc khu vực giờ thứ 19, phía Tây cách khu vực giờ gốc 5 khu vực giờ.

a. 5 giờ.
b. 1 giờ.
c. 19 giờ.
d. Tất cả đều sai.
Đáp án: b
Bài tập 3: Điền vào chỗ trống những cụm từ thích hợp để có câu đúng:
a. Do Trái đất quay quanh trục từ Tây sang Đông nên khắp mọi nơi trên Trái đất đều lần lượt có ngày, đêm .
b. Các vật chuyển động trên bề mặt Trái đất bị lệch hướng. Nếu nhìn xuôi theo chiều chuyển động, thì ở nữa cầu Bắc sẽ lệch về bên phải , còn ở nửa cầu Nam lệch về bên trái.