Bài 4. Phương hướng trên bản đồ. Kinh độ, vĩ độ và tọa độ địa lí

k�nh ch�o qu� th�y c� gi�o vỊ d� gi� líp 6

Giáo viên :
Bài cũ :
Dựa vào số ghi tỉ lệ của các bản đồ sau đây :
1 : 300.000 và 1 : 5.000.000. Hãy cho biết 4cm trên bản đồ tương ứng với bao nhiêu km ở thực địa ?
Đáp án :
1 : 300.000 ? 4cm trên bản đồ tương ứng với 12km ở thực địa
1 : 5.000.000 ? 4cm trên bản đồ tương ứng với 200km ở thực địa
TIẾT 5 - BÀI 4 : PHƯƠNG HƯỚNG TRÊN BẢN ĐỒ . KINH ĐỘ, VĨ ĐỘ VÀ TỌA ĐỘ ĐỊA LÍ
1. Phương hướng trên bản đồ.
Muốn xác định phương hướng của một địa điểm nào đó trên bản đồ cần dựa vào yếu tố nào? Vì sao ?
- Muốn xác định phương hướng trên bản đồ cần dựa vào các đường kinh tuyến, vĩ tuyến
Kinh tuyến :
Vĩ tuyến :
Lưu ý : - Việc xác định phương hướng bao giờ cũng xuất phát từ một điểm trung tâm nếu ở ngoài thực địa thì điểm trung tâm là vị trí của người đứng quan sát.
- Đối với bản đồ không vẽ các đường kinh tuyến và vĩ tuyến thì chúng ta phải dựa vào mũi tên chỉ hướng Bắc để xác định hướng Bắc sau đó tìm các hướng còn lại.
Đầu phía trón chố hổồùng B�ừc
Đầu ph�a dưới chỉ hướng Nam
Đầu bên trái chỉ hướng Tây .
Đầu bên phải chỉ hướng Đông .
TIẾT 5 - BÀI 4 : PHƯƠNG HƯỚNG TRÊN BẢN ĐỒ. KINH ĐỘ, VĨ ĐỘ VÀ TỌA ĐỘ ĐỊA LÍ
Các hướng trên bản đồ được quy định như ở hình 10 (sgk)
Bài tập :
Tây
Tây Nam
Nam
Đông Nam
Đông
Đông Bắc
Bắc
Tây Bắc
* Đáp án : Hướng đi từ điểm O đến các điểm A,B,C,D là :
OA : Hướng Bắc
OB : Hướng Đông
OC : Hướng Nam
OD : Hướng Tây
Hình 10
Quan sát hình 13 bản đồ khu vực Đông Bắc A� cho biết các hướng đi từ điểm
O đến các điểm A,B,C,D ?
1. Phương hướng trên bản đồ :
TIẾT 5 - BÀI 4 : PHƯƠNG HƯỚNG TRÊN BẢN ĐỒ. KINH ĐỘ, VĨ ĐỘ VÀ TỌA ĐỘ ĐỊA LÍ
2. Kinh độ, vĩ độ và tọa độ địa lí :
Hình 11 : Tọa độ địa lí của điểm C
Hãy tìm điểm C trên hình 11 đó là chỗ gặp nhau của đường kinh tuyến và vĩ tuyến nào ?
Điểm C là chỗ gặp nhau của đường kinh tuyến 200 Tây và đường vĩ tuyến 100 Bắc.
Dựa vào hình 11 cho biết khoảng cách từ điểm C đến kinh tuyến gốc là bao nhiêu độ ? Và từ điểm C đến vĩ tuyến gốc là bao nhiêu độ ?
Khoảng cách : Từ điểm C đến kinh tuyến gốc l�200
đây là kinh độ của điểm C.
Từ điểm C đến vĩ tuyến gốc l�100
đây là vĩ độ của điểm C.

Kinh độ và vĩ độ của một địa điểm là gì ?
- Kinh độ, vĩ độ của một điểm là khoảng cách tính bằng số độ từ kinh tuyến và vĩ tuyến đi qua địa điểm đó ? kinh tuyến gốc và vĩ tuyến gốc.
C
200T
100B
Tọa độ địa lý của một điểm là gì ?
- Kinh độ và vĩ độ của một địa điểm được gọi là tọa độ địa lý
Dựa vào ví dụ vừa nêu trên và sgk. Hãy cho biết cách viết tọa độ địa lý của một điểm
A
100T
50B
- Cách viết tọa độ địa lý của một điểm : Viết
Kinh độ trên
Vĩ độ dưới
* Lưu ý :
- Nếu kinh tuyến Tây viết tắt : T, Đông : Đ, Bắc : B, Nam : N
- Nếu tọa độ địa lý không nằm trên đường kinh, vĩ tuyến kẻ sẵn thì kẻ đường đi qua điểm đó song song với kinh tuyến gốc và vĩ tuyến gốc cho tới khung bản đồ. Xem chúng cách kinh tuyến gốc và vĩ tuyến gốc mấy độ.
TIẾT 5 - BÀI 4 : PHƯƠNG HƯỚNG TRÊN BẢN ĐỒ. KINH ĐỘ, VĨ ĐỘ VÀ TỌA ĐỘ ĐỊA LÍ
2. Kinh độ, vĩ độ và tọa độ địa lí :
Dựa vào bản đồ hình 2 em hãy tìm và điền tọa độ địa lý của điểm A và B vào bảng dưới đây
TIẾT 5 - BÀI 4 : PHƯƠNG HƯỚNG TRÊN BẢN ĐỒ. KINH ĐỘ, VĨ ĐỘ VÀ TỌA ĐỘ ĐỊA LÍ
Tọa độ địa lý






A
........................
B
........................
........................
........................
1000T
66033`B
1200T
600B
?
2. Kinh độ, vĩ độ và tọa độ địa lí :
0
3. Bài tập :
TIẾT 5 - BÀI 4 : PHƯƠNG HƯỚNG TRÊN BẢN ĐỒ. KINH ĐỘ, VĨ ĐỘ VÀ TỌA ĐỘ ĐỊA LÍ
a. Giả sử chúng ta muốn tới một số nước trong khu vực Đông Nam Á bằng máy bay.
Dựa vào bản đồ hình 12 hãy cho biết các hướng bay từ :
- Hà Nội đến Viêng Chăn ...........................
- Hà Nội đến Gia - các - ta : ......................
- Hà Nội đến Ma - ni - la : .........................
- Cu - a - Lăm - pơ đến Băng Cốc : .........
- Cu-a-Lăm -pơ đến Ma-ni-la : .............
- Ma-ni-la đến Băng Cốc : ........................
?
c.Tìm trên bản đồ hình 12 các điểm có tọa độ địa lí :
?
1400Đ
00
1200Đ
100N
E
Đ
Nhóm A
Nhóm B
b.Hãy ghi tọa độ địa lý của các điểm A,B,C trên bản đồ hình 12
1300Đ
100B
A
1100Đ
100B
B
1300Đ
00
C
Tây Nam
Nam
Đông Nam
Tây Bắc
Đông Bắc
Tây Nam


Qua bài học hôm nay hãy cho biết :
1. Muốn xác định phương hướng của một địa điểm nào đó trên bản đồ cần dựa vào yếu tố nào? Vì sao ?
2. Kinh độ và vĩ độ của một địa điểm là gì ?
3. Tọa độ địa lý của một điểm là gì ? Cách viết tọa độ địa lý ?
- Kinh độ và vĩ độ của một địa điểm được gọi là tọa độ địa lý
- Cách viết tọa độ địa lý của một điểm : Viết
Kinh độ trên
Vĩ độ dưới
- Kinh độ, vĩ độ của một điểm là khoảng cách tính bằng số độ từ kinh tuyến và vĩ tuyến đi qua địa điểm đó ? kinh tuyến gốc và vĩ tuyến gốc.
* Bài cũ :
1. Phương hướng trên bản đồ.
2.Khái niệm kinh độ, vĩ độ, tọa độ địa lí, cách viết tọa độ địa lí.
- Muốn xác định phương hướng trên bản đồ cần dựa vào các đường kinh tuyến, vĩ tuyến
- Kinh tuyến :
Vĩ tuyến :
Đầu trên chỉ hướng Bắc
Đầu dưới chỉ hướng Nam
Đầu bên trái chỉ hướng Tây
Đầu bên phải chỉ hướng Đông
Hướng dẫn :
- Bài mới :
Bài 5 : Kí hiệu bản đồ . Cách biểu hiện địa hình trên bản độ
+ Kí hiệu bản đồ là gì ? Vì sao khi sử dụng bản đồ trước tiên phải xem bảng chú giải ?
+ Để thể hiện độ cao và độ sâu của địa hình người ta phải làm gì ?
+ Để thể hiện các đối tượng địa lí trên bản đồ người ta thường dùng những loại lý hiệu nào ?
- Bài tập : 1,2 trang 17 (sgk), bài 4 (tập bản đồ)
Hướng dẫn :