Bài 4. Phương hướng trên bản đồ. Kinh độ, vĩ độ và tọa độ địa lí

KIỂM TRA BÀI CŨ
? Tỉ lệ bản đồ 1:1000000 có nghĩa gì.
Tỉ lệ bản đồ 1:1000000 có nghĩa là 1 cm trên bản đồ bằng 1000000 cm hay 10 km trên thực địa.
? Tỉ lệ bản đồ 1:1000000 là dạng tỉ lệ gì.
Tỉ lệ số.
KIỂM TRA BÀI CŨ
? Trên bản đồ tỉnh Thái Nguyên, khoảng cách từ Cát Nê đến Hà Thượng là 2cm. Tỉ lệ bản đồ tỉnh Thái Nguyên là 1:1000000. Hãy tính khoảng cách thực tế từ Cát Nê đến Hà Thượng.
Tỉ lệ bản đồ 1:1000000 có nghĩa là 1cm trên bản đồ bằng 1000000cm hay 10km ngoài thực địa.
Khoảng cách từ Cát Nê đến Hà Thượng trên bản đồ Thái Nguyên là 2cm.
Vậy khoảng cách trên thực địa từ Cát Nê đến Hà Thượng là: 2 x 10 = 20km.
Năm nào cũng vậy
Cứ vào mùa thu
Trên bầu trời phương Bắc
Để tránh rét
Từng đàn chim lớn, vượt qua hàng ngàn KM bay về phương Nam ấm áp
Không có biển chỉ đường, không có bản đồ, không có những con đường như trên Mặt Đất.
Làm sao những đàn chim di cư có thể tìm được đường đi???
Chúng dựa vào Mặt Trời, lúc chiều tà
Dựa vào Mặt Trăng
Hay các vì sao
Để xác định phương hướng và nhận biết đường bay
CHIM DI CƯ
BIẾT CÁCH NHẬN BIẾT PHƯƠNG HƯỚNG CÓ QUAN TRỌNG VÀ CẦN THIẾT???
Tiết 5 – Bài 4:
PHƯƠNG HƯỚNG TRÊN BẢN ĐỒ. KINH ĐỘ, VĨ ĐỘ VÀ TỌA ĐỘ ĐỊA LÍ
PHƯƠNG HƯỚNG TRÊN BẢN ĐỒ. KINH ĐỘ, VĨ ĐỘ VÀ TỌA ĐỘ ĐỊA LÍ
1/ Phương hướng trên bản đồ
Quan sát hình vẽ và xác định các hướng chính trên bản đồ?
- Phương hướng chính trên bản đồ (8 hướng): Bắc, Nam, Tây, Đông, Đông Bắc, Đông Nam, Tây Bắc, Tây Nam.
Có thể dựa vào những cơ sở nào để xác định phương hướng trên bản đồ?
- Dựa vào các đường kinh, vĩ tuyến đối với bản đồ có hệ thống kinh, vĩ tuyến
- Dựa vào mũi tên chỉ hướng Bắc trên bản đồ nếu bản đồ không có hệ thống kinh, vĩ tuyến
- Cách xác định phương hướng trên bản đồ:
+ Dựa vào hệ thống kinh, vĩ tuyến
+ Dựa vào mũi tên chỉ hướng Bắc trên bản đồ
Bắc
Nam
Đông
Tây
- Theo qui ước, phần chính giữa bản đồ là phần trung tâm.
- Đầu trên kinh tuyến chỉ hướng Bắc. Đầu dưới chỉ hướng Nam.
- Đầu bên phải của vĩ tuyến chỉ hướng Đông. Đầu bên trái chỉ hướng Tây.
Bắc
Với bản đồ không có hệ thống kinh, vĩ tuyến
- Từ mũi tên chỉ hướng Bắc trên Bản đồ, xác định hướng Bắc. Sau đó xác định các hướng còn lại
Bắc
Đông
Tây
Nam
B
B
Đ
N
T
Nam
Nam
Nam
Nam
Tây- Tây Bắc
Đông- Đông Bắc
Nam – Đông Nam
Nam – Tây Nam
PHƯƠNG HƯỚNG TRÊN BẢN ĐỒ. KINH ĐỘ, VĨ ĐỘ VÀ TỌA ĐỘ ĐỊA LÍ
2/ Kinh độ, vĩ độ và tọa độ địa lí
Điểm C trên hình là nơi giao nhau của đường kinh tuyến và vĩ tuyến nào?
200T
100B
Vị trí của điểm C là nơi cắt nhau của hai đường kinh tuyến và vĩ tuyến đi qua điểm C
Kinh độ là gì? Vĩ độ là gì?
- Kinh độ là khoảng cách tính bằng độ từ kinh tuyến đi qua điểm đó đến kinh tuyến gốc
- Vĩ độ là khoảng cách tính bằng độ từ vĩ tuyến đi qua điểm đó đến vĩ tuyến gốc
Tọa độ địa lí là gì?
- Tọa độ địa lí là kinh độ và vĩ độ của điểm đó
PHƯƠNG HƯỚNG TRÊN BẢN ĐỒ. KINH ĐỘ, VĨ ĐỘ VÀ TỌA ĐỘ ĐỊA LÍ
200T
100B
Tọa độ địa lí của điểm C được viết dưới dạng:
200 T
100 B
C
Viết tọa độ địa lí của một điểm người ta thường viết kinh độ ở trên, vĩ độ ở dưới
PHƯƠNG HƯỚNG TRÊN BẢN ĐỒ. KINH ĐỘ, VĨ ĐỘ VÀ TỌA ĐỘ ĐỊA LÍ
A
B
250 Đ
200 B
A
300 Đ
150 N
B
Em hãy xác định tọa độ địa lí của điểm A và điểm B ở hình bên?
PHƯƠNG HƯỚNG TRÊN BẢN ĐỒ. KINH ĐỘ, VĨ ĐỘ VÀ TỌA ĐỘ ĐỊA LÍ
3/ Bài tập
Bài tập 1.Dựa vào bản đồ hình 12, cho biết:
Nhóm 1: Hướng bay từ Hà Nội
+ Đến Viêng Chăn
+ Đến Gia-các-ta
+ Đến Ma-ni-la
Nhóm 2: Hướng bay từ:
+ Cu-a-la Lăm-pơ đến Băng Cốc
+ Cu-a-la Lăm-pơ đến Ma-ni-la
+ Ma-ni-la đến Băng Cốc
Nhóm3: Toạ độ địa lí của các điểm A,B,C trên hình 12.
Nhóm 4: Tìm trên bản đồ hình 12 các điểm có toạ độ địa lý:
Nhóm 1: Hướng bay
Hà Nội - Viêng Chăn: Tây Nam
Hà Nội - Gia-các-ta: Nam
Hà Nội - Ma-ni-la: Đông Nam
Nhóm 2: Hướng bay:
Cu-a-la Lăm-pơ - Băng cốc: Bắc
Cu-a-la Lăm-pơ - Ma-ni-la: Đông Bắc
Ma-ni-la - Băng Cốc: Tây
PHƯƠNG HƯỚNG TRÊN BẢN ĐỒ. KINH ĐỘ, VĨ ĐỘ VÀ TỌA ĐỘ ĐỊA LÍ

Nhãm 3: To¹ ®é ®Þa lý cña c¸c ®iÓm A, B, C :
A
1300 Đ
100 B
1100 Đ
100 B
1300 Đ
00
B
C
Nhóm 4: Các điểm có toạ độ địa lý là:
E
Đ
1200 Đ
100 N
1400 Đ
00
Quan sát Hình 13, xác định hướng đi từ điểm O đến các điểm A, B, C, D?
Bắc
Đông
Nam
Tây
O => A: Bắc.
O => C: Nam
O => B: Đông
O => D: Tây
GHI NHỚ
Xác định phương hướng trên bản đồ cần dựa vào các đường kinh, vĩ tuyến. Đầu phía trên và phía dưới kinh tuyến chỉ các hướng Bắc, Nam. Đầu bên phải và bên trái vĩ tuyến chỉ các hướng Đông, Tây.
Kinh độ của một điểm là khoảng cách tính bằng số độ, từ kinh tuyến qua điểm đó đến kinh tuyến gốc. Vĩ độ của một điểm là khoảng cách tính bằng số độ, từ vĩ tuyến đi qua điểm đó đến vĩ tuyến gốc (đường xích đạo).
Kinh độ và vĩ độ của một điểm được gọi chung là tọa độ địa lí của điểm đó
1080 Đ
1100 Đ
1020 Đ
1040 Đ
1060 Đ
1040 Đ
1020 Đ
120 B
140 B
160 B
180 B
200 B
220 B
1080 Đ
200 B
T
Đông
Tây Bắc