Bài 4. Phương hướng trên bản đồ. Kinh độ, vĩ độ và tọa độ địa lí

KIỂM TRA BÀI CŨ
Cho các tỉ lệ sau:(1:200 000 & 1:6 000 000)
Hỏi 5cm trên bản đồ thì ngoài thực địa là bao nhiêu km ?
Bài giải : 5 cm x 200 000 = 1 000 000 cm = 10km
5 cm x 6 000 000 = 30 000 000 cm = 300km
2. Bài tập:
1. Hãy cho biết ý nghĩa của tỉ lệ bản đồ?
Bài 4: PHƯƠNG HưỚNG TRÊN BẢN ĐỒ.
KINH ĐỘ, VĨ ĐỘ VÀ TỌA ĐỘ ĐỊA LÍ
NỘI DUNG BÀI HỌC
1. Phương hướng trên bản đồ
Hình 10: Các hướng chính
Dựa vào hình 10 hãy cho biết có bao nhiêu hướng chính ? Kể tên ?
Muốn xác định phương hướng trên bản đồ thì chúng ta dựa vào những đường nào ?
Bắc
Nam
Đông
Tây
Tây Bắc
Đông Nam
Đông Bắc
Tây Nam
- Theo qui ước, phần chính giữa bản đồ là phần trung tâm.
- Đầu trên kinh tuyến chỉ hướng Bắc. Đầu dưới chỉ hướng Nam.
- Đầu bên phải của vĩ tuyến chỉ hướng Đông. Đầu bên trái chỉ hướng Tây.
Nếu bản đồ không vẽ kinh tuyến và vĩ tuyến thì xác định phương hướng như thế nào ?
Bắc
Bắc
Đông
Tây
Nam
Với bản đồ không có hệ thống kinh, vĩ tuyến
- Từ mũi tên chỉ hướng Bắc trên Bản đồ, xác định hướng Bắc. Sau đó xác định các hướng còn lại
B
B
N
D
T
- Trên bản đồ có 8 hướng chính.
+ Với bản đồ có kinh tuyến, vĩ tuyến: phải dựa vào các đường kinh tuyến, vĩ tuyến để xác định phương hướng.
- Cách xác định:
+ Với các bản đồ không vẽ kinh, vĩ tuyến: phải dựa vào mũi tên chỉ hướng bắc, sau đó tìm các hướng còn lại.

O0
Oo
C
10o
200
10o
20o
30o
30o
20o
10o
10o
20o
30o
40o
Hình 1: Tọa độ địa lí điểm C
20o
10o
2. Kinh độ, vĩ độ và tọa độ địa lí
Quan sát hình 11 SGK và cho biết muốn xác định vị trí của một điểm trên bản đồ, quả địa cầu ta phải xác định như thế nào ?
Hãy tìm điểm C trên hình 11 là chỗ gặp nhau của đường kinh tuyến và vĩ tuyến nào ?
Hãy cho biết kinh độ, vĩ độ của điểm là gì ? Tọa độ địa lí của một điểm là gì?
O0
Oo
C
10o
200
10o
20o
30o
30o
20o
10o
10o
20o
30o
40o
Hình 11 : T?a d? d?a lí di qua di?m C
200
20o
10o
- Kinh độ của một điểm là khoảng cách tính bằng số độ, từ kinh tuyến đi qua điểm đó đến kinh tuyến gốc.
100
- Vĩ độ của một điểm là khoảng cách tính bằng số độ, từ vĩ tuyến đi qua điểm đó đến vĩ tuyến gốc.
Tọa độ địa lí của điểm là kinh độ và vĩ độ của điểm đó.
B
C
D
E
3. Bài tập
1.Hà Nội đến Viêng Chăn :

2. Hà Nội đến Gia–các–ta :
3. Hà Nội đến Ma – ni – la:
6. Ma – ni – la đến
Băng Cốc :
4. Cua – la Lăm - pua đến Băng Cốc :

5. Cua – la Lăm - pua đến Ma – ni – la :
Tây Nam
Nam
Đông Nam
Bắc
Đông Bắc
Tây
Cho biết hướng của các chuyến bay sau:
Hà Nội
Viêng Chăn
Băng Cốc
Ma - ni - la
Cua - la Lăm - pua
Gia - các - ta
1300D
100B
1100D
100B
1300D
00
1400Đ
00
1200Đ
100N
E
Đ
E
Đ
Dựa vào các kí hiệu :
Kinh độ ( )
vĩ độ,( )
Bắc băng dương…
d. Quan sát H13 :
hướng đi từ điểm 0 đến
các điểm A ,B,C,D ?
O - - -> A hướng Bắc
O - - -> B hướng Đông
O - - -> C hướng Nam
O - - -> D hướng Tây
CỦNG CỐ
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ :
Học bài.
- Hoàn thành các bài tập trong vở bài tập BĐ
- Nghiên cứu trước bài “Kí hiệu bản đồ”
+Làm thế nào để biểu hiện các đối tượng địa lí lên bản đồ?
+Làm thế nào để đọc được bản đồ ?