Bài 24. Biển và đại dương

Giáo viên : Trần Thị Thuỳ Trang
Tiết 30 : BIỂN VÀ ĐẠI DƯƠNG
1. Thế nào là hệ thống sông, lưu vực sông ?
Kiểm tra bài cũ :
* Hệ thống sông:
- Phụ lưu: các sông cung cấp nước cho sông chính
- Chi lưu: các sông thoát nước cho sông chính
- Sông chính (dòng chảy lớn)
* Lưu vực : diện tích đất đai thường xuyên cung cấp nước cho sông.
- Sông : là dòng chảy thường xuyên tương đối ổn định trên bề mặt lục địa.
- Hồ : là khoảng nước đọng tương đối rộng và sâu trong đất liền.
- Nguyên nhân hình thành hồ : vết tích của các khúc sông, miệng núi lửa, hồ nhân tạo …

Kiểm tra bài cũ :
Sông và hồ khác nhau như thế nào? Nêu nguyên nhân hình thành hồ?
Nước trên Trái Đất chủ yếu là nước mặn (chiếm 97% toàn bộ khối nước trên Trái Đất) được phân bố trong các biển và đại dương. Nước trong các biển và đại dương lưu thông với nhau và luôn vận động tạo ra các hiện tượng : sóng, thủy triều các dòng biển. Vậy biển và đại dương có và đặc điểm gì và có các hình thức vận động nào ?
Tiết 30 : BIỂN VÀ ĐẠI DƯƠNG
1. Độ muối của biển và đại dương:
* Dựa vào sách giáo khoa cho biết độ mặn trung bình của muối biển ?
* Độ muối do đâu mà có ?
* Hãy cho biết độ muối của biển Ban Tích và Hồng Hải ?
Tiết 30 : BIỂN VÀ ĐẠI DƯƠNG
1. Độ muối của biển và đại dương:
- Độ muối trung bình 35‰
- Độ muối các biển không giống nhau
- Tùy thuộc vào mật độ nước sông và độ bốc hơi
* Tại sao nước biển ở vùng chí tuyến lại mặn hơn các vùng khác ?
- Vì vùng chí tuyến quanh năm nhận được lượng Mặt Trời rất lớn, lượng mưa thấp, độ bốc hơi cao.
* Tại sao các biển và đại dương thông nhau nhưng độ muối của nước biển và đại dương thay đổi theo từng nơi ?
* Hãy cho biết độ muối biển nước ta là bao nhiêu?
* Tại sao độ muối nước ta lại thấp hơn mức trung bình ?
- Nước ta có khí hậu nhiệt đới gió mùa, lượng mưa rất lớn.
Tiết 30 : BIỂN VÀ ĐẠI DƯƠNG
1. Độ muối của biển và đại dương:
- Độ muối trung bình 35‰
- Độ muối các biển không giống nhau
2. Sự vận động của nước biển và đại dương:
a. Sóng :
* Quan sát hình và bằng kiến thức thực tế em hãy mô tả hiện tượng sóng biển ?
- Khi ta thấy sóng từng đợt xô vào bờ chỉ là ảo giác thực tế sóng chỉ là vận động tại chỗ của các hạt nước biển.
* Vậy sóng là gì ?
* Nguyên nhân sinh ra sóng ?
Tiết 30 : BIỂN VÀ ĐẠI DƯƠNG
1. Độ muối của biển và đại dương:
- Độ muối trung bình 35‰
- Độ muối các biển không giống nhau
2. Sự vận động của nước biển và đại dương:
a. Sóng :
sự dao động tại chỗ của nước biển
- Nguyên nhân: do gió
b.Thủy triều: là hiện tượng nước biển dâng lên hạ xuống theo chu kì.
- Nguyên nhân: do gió
- Nguyên nhân: sức hút của Mặt Trăng và Mặt Trời.
c. Dòng biển: là sự chuyển động thành dòng của nước biển và đại dương.
Sóng thần
Chết người
* Sóng thần có do đâu? Sức phá hoại của sóng thần và sóng biển khi có bão lớn?
* Hãy nêu lợi ích của sóng biển ?
- ích lợi: Chơi thể thao, điều hòa khí hậu...
- Do động đất ngầm dưới đáy biển. Chúng có thể phá hủy tàu thuyền, nhà cửa và cuốn cả người ra biển.
*Quan sát hình, nhận xét sự thay đổi của ngấn nước biển ven bờ ? Hiện tượng đó gọi là gì ?
* Nguyên nhân sinh ra hiện tượng thủy triều ?
- Do sức hút của Mặt Trăng và Mặt Trời với lớp nước trên bề mặt Trái Đất.
Đọc SGK cho biết thủy triều có mấy loại ?
+ Loại 1 :Đúng qui luật - bán nhật triều.
+ Loại 2: Không đúng qui luật - nhật triều.
+ Loại 3 : Không đúng qui luật - thủy triều không đều.
Nước ta có cả ba loại thủy triều.
* Triều cường vào thời gian nào? Triều kém vào thời gian nào?
- Một tháng, hai lần thủy triều lên cao nhất vào ngày 1 và 15 (âm lịch). Đó là ngày triều cường. Những ngày thủy triều xuống thấp là ngày triều kém, ngày 7 và 22 (âm lịch).
Trong các biển và đại dương ngoài vận động sóng còn có những dòng nước như dòng sông liên tục gọi là dòng biển.
Dòng biển là gì ?
- Việc nghiên cứu và nắm qui luật lên xuống của thủy triều phục vụ cho nền kinh tế quốc dân trong các ngành: đánh cá, sản xuất muối, hàng hải, bảo vệ tổ quốc (nhân dân ta đã ba lần chiến thắng quân Nguyên trên sông Bạch Đằng..)
*Con người lợi dụng thủy triều để làm gì ?
Quan sát bản đồ các dòng biển trong đại dương thế giới (mũi tên đỏ chỉ dòng biển nóng, mũi tên xanh chỉ dòng biển lạnh), đọc tên các dòng biển ?
Dòng biển lạnh chảy từ đâu đến đâu? Dòng biển nóng chảy từ đâu đến đâu?
Lạnh: Từ vĩ độ cao đến vĩ độ thấp.
Nóng: Từ vĩ độ thấp về vĩ độ cao.
Nguyên nhân sinh ra dòng biển ?
- Nguyên nhân chủ yếu do các loại gió thổi thường xuyên trên Trái Đất như gió Tín phong và gió Tây ôn đới.
* Dòng biển có tác động như thế nào đến đời sống, môi trường (lợi, hại) ?
Lợi : điều hòa khí hậu.
Hại : ảnh hưởng giao thông.
*Vì sao con người phải bảo vệ biển ?
- Biển là kho lương thực tương lai của con người, nguồn tài nguyên quí giá, điều hòa khí hậu… Bảo vệ biển là bảo vệ môi trường chung của nhân loại.
đ, Nơi có nước sông chảy ra nhiều thì độ muối
của nước biển và đại dương tăng.
Đ
S
Đ
S
S
Bài tập :
Cho biết những câu đúng, câu sai:
a, Nơi mưa nhiều thì độ muối của nước biển và đại dương giảm
b, Nơi mưa nhiều thì độ muối của nước biển và
đại dương tăng.
c, Nơi có độ bốc hơi lớn thì độ muối của nước
biển và đại dương tăng.
d, Nơi có độ bốc hơi nhỏ thì độ muối của nước
biển và đại dương tăng.
Củng cố :
Cột A
* Hãy ghép các chữ cái đứng trước các ý ở cột A với các chữ số ở trước các ý ở cột B cho phù hợp.
A. Sóng
B. Sóng thần.
C. Thủy triều.
D. Dòng biển
Cột B
1. Động đất ngầm dưới đáy biển
2. Gió
3 .Sức hút của Mặt Trăng và Mặt Trời.
* Về Nhà *
- Dựa vào kênh hình, chữ SGK để học bài
- Chuẩn bị bài thực hành: Tìm hiểu hướng chảy các dòng biển nóng, lạnh ? Ảnh hưởng của dòng biển đến khí hậu ?
- Làm bài tập 1,2/24 tập bản đồ
CHÀO CÁC EM!