Bài 20. Hơi nước trong không khí. Mưa

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ
Kiểm tra bài cũ
? Dựa vào hình sau hãy cho biết các loại gió chính trên Trái Đất?
? Em hãy nêu phạm vi hoạt động và hướng thổi của gió Tín phong?
- Phạm vi:Thổi từ khoảng các vĩ độ 300 Bắc và Nam (các đai áp cao chí tuyến) về Xích đạo (đai áp thấp Xích đạo).
- Hướng gió: ở nửa cầu Bắc, gió có hướng Đông Bắc, ở nửa cầu Nam, gió có hướng Đông Nam.
Bài 20: Hơi nước trong không khí. Mưa
1. Hơi nước và độ ẩm của không khí:
Bài 20: HƠI NƯỚC TRONG KHÔNG KHÍ. MƯA
Hơi nước là thành phần chiếm tỉ lệ rất nhỏ trong không khí nhưng nó lại là nguồn gốc sinh ra các hiện tượng trong không khí như: mây, mưa…
? Em hãy cho biết
những nguồn cung
cấp hơi nước trong
không khí?
1. Hơi nước và độ ẩm của không khí:
Bài 20: HƠI NƯỚC TRONG KHÔNG KHÍ. MƯA
- Hơi nước tạo nên độ ẩm không khí (%).
? Do đâu không khí
có độ ẩm ?
Muốn biết độ ẩm trong không khí nhiều hay ít người ta phải làm như thế nào?
- Đo độ ẩm không khí bằng ẩm kế.
- Nguồn cung cấp chính hơi nước cho không khí là nước trong các biển và đại dương.
1. Hơi nước và độ ẩm của không khí:
Bài 20: HƠI NƯỚC TRONG KHÔNG KHÍ. MƯA
- Hơi nước tạo nên độ ẩm không khí (%).
- Đo độ ẩm không khí bằng ẩm kế.
- Nguồn cung cấp chính hơi nước cho không khí là nước trong các biển và đại dương.
? Dựa vào "bảng lượng hơi nước tối đa trong không khí" em hãy cho biết lượng hơi nước tối đa mà không khí chứa được khi có nhiệt độ: 10oC, 200C, 300C
Vậy nhiệt độ có ảnh hưởng như thế nào đến khả năng chứa hơi nước của không khí?
- Nhiệt độ càng cao, không khí càng chứa được nhiều hơi nước.
1. Hơi nước và độ ẩm của không khí:
Bài 20: HƠI NƯỚC TRONG KHÔNG KHÍ. MƯA
- Hơi nước tạo nên độ ẩm không khí (%).
- Đo độ ẩm không khí bằng ẩm kế.
- Nguồn cung cấp chính hơi nước cho không khí là nước trong các biển và đại dương.
- Nhiệt độ càng cao, không khí càng chứa được nhiều hơi nước.
? Không khí
bão hòa
hơi nước
khi nào?
- Không khí bão hòa hơi nước khi nhận được một lượng hơi nước tối đa.
Hơi nước trong không khí
sẽ ngưng tụ trong điều kiện
nào? Sinh ra hiện tượng gì?
- Không khí đã bão hòa hơi nước nếu được cung cấp
thêm hơi nước hoặc bị lạnh sẽ ngưng tụ (mây, mưa,
sương…)
Sương móc
(Hơi nước đọng thành hạt trên các lá cây, ngọn cỏ)
Sương mù
(lơ lửng trong không khí mà dày đặc)
Sương khói (mỏng manh, tựa như làn khói)

1. Hơi nước và độ ẩm của không khí:
Bài 20: HƠI NƯỚC TRONG KHÔNG KHÍ. MƯA
2. Mưa và sự phân bố lượng mưa trên Trái Đất:
Mưa là gì?
Điều kiện để hình thành mưa?
Không khí bốc lên cao
hơi nước sẽ ngưng tụ thành hạt nước nhỏ
Bị lạnh dần
Mây
gặp điều kiện thuận lợi, tiếp tục ngưng tụ
hạt nước to dần,
rơi xuống
mưa
- Không khí bốc lên cao, bị lạnh dần, hơi nước ngưng tụ tạo thành mây. Gặp điều kiện thuận lợi, các hạt nước to dần rơi xuống đất thành mưa.
? Em hãy cho biết
có mấy dạng mưa?
Mấy loại mưa chính?
Mưa rào
Mưa phùn
Mưa đá
Mưa tuyết: Nước rơi nếu gặp nhiệt độ khoảng 00C và trong điều kiện không khí yên tĩnh sẽ tạo thành tuyết rơi.
1. Hơi nước và độ ẩm của không khí:
Bài 20: HƠI NƯỚC TRONG KHÔNG KHÍ. MƯA
2. Mưa và sự phân bố lượng mưa trên Trái Đất:
- Không khí bốc lên cao, bị lạnh dần, hơi nước ngưng tụ tạo thành mây. Gặp điều kiện thuận lợi, các hạt nước to dần rơi xuống đất thành mưa.
? Để đo mưa
người ta dùng
dụng cụ gì?
- Dụng cụ đo mưa: thùng đo mưa- vũ kế (đơn vị: mm)
- Tính lượng mưa trung bình ở một địa phương: SGK
- Lượng mưa trên Trái Đất phân bố không đều từ xích đạo về hai cực.
Thùng đo mưa
? Dựa vào SGK và kiến thức thực tế em hãy
cho biết cách tính:
+ Lượng mưa trong ngày:


+ Lượng mưa trong tháng:


+ Lượng mưa trong năm:


+ Lượng mưa trung bình năm:
(tổng lượng mưa các trận mưa trong ngày)
(tổng lượng mưa các ngày trong tháng)
(tổng lượng mưa 12 tháng)
(tổng lượng mưa năm chia cho số 12 tháng)
9
325
2
5
Quan sát biểu đồ lượng mưa của TP. HCM, hoàn thành bài tập sau:
Bản đồ phân bố lượng mưa trên thế giới
? Quan sát bản đồ em hãy cho biết
lượng mưa thay đổi như
thế nào từ xích đạo
về hai cực?
1. Hơi nước và độ ẩm của không khí:
Bài 20: HƠI NƯỚC TRONG KHÔNG KHÍ. MƯA
- Hơi nước tạo nên độ ẩm không khí (%).
- Đo độ ẩm không khí bằng ẩm kế.
- Nguồn cung cấp chính hơi nước cho không khí là nước trong các biển và đại dương.
- Nhiệt độ càng cao, không khí càng chứa được nhiều hơi nước.
- Không khí bão hòa hơi nước khi nhận được một lượng hơi nước tối đa.
- Không khí đã bão hòa hơi nước nếu được cung cấp thêm hơi nước
hoặc bị lạnh sẽ ngưng tụ (mây, mưa, sương…)
2. Mưa và sự phân bố lượng mưa trên Trái Đất:
- Không khí bốc lên cao, bị lạnh dần, hơi nước ngưng tụ tạo thành mây. Gặp điều kiện thuận lợi, các hạt nước to dần rơi xuống đất thành mưa.
- Dụng cụ đo mưa: thùng đo mưa- vũ kế (đơn vị: mm)
- Tính lượng mưa trung bình ở một địa phương: SGK
- Lượng mưa trên Trái Đất phân bố không đều từ xích đạo về hai cực.
1/ Hơi nước có trong không khí được cung cấp chủ yếu từ:
a. Sông và hồ.
b. Sinh vật.
c. Biển và đại dương.
Bài tập:
2/ Trên thế giới khu vực có lượng mưa 1000- 2000 mm phân bố:
a. Ở hai bên đường xích đạo.
b. Ở chí tuyến.
c. Ở các vùng có vĩ độ cao.
d. Ở hai cực.
3. Dựa vào bảng số liệu lượng mưa TP. Hồ Chí Minh (mm)
- Hãy tính tổng lượng mưa trong năm ở TP. Hồ Chí Minh
Hãy tính tổng lượng mưa trong các tháng mùa mưa (tháng 5,6,7,8,9,10)
Hãy tính tổng lượng mưa trong các tháng mùa khô (tháng 11,12,1,2,3,4)
- Tổng lượng mưa trong năm ở Thành phố Hồ Chí Minh= 13,8 + 4,1 + 10,5 + 50,4 + 218,4 + 311,7 + 293,7 + 269,8 + 327,1 + 266,7 + 116,5 + 48,3 = 1931 mm.
- Tổng lượng mưa trong các tháng mùa mưa = 218,4 + 311,7 + 293,7 + 269,8 + 327,1 + 266,7 = 1687,4 mm.
- Tổng lượng mưa trong các tháng mùa khô = 116,5 + 48,3+ 13,8 + 4,1 + 10,5 + 50,4 = 243,6 mm.
Tác dụng của việc thoát hơi nước:
Phơi lúa
Làm muối
Tác hại của bốc hơi nước:
Nước bay hơi làm đồng ruộng khô nứt nẻ
Tác hại của mưa lớn
Lũ
Ngập lụt do mưa bão
Lầy lội do mưa nhiều
Hướng dẫn về nhà:
- Học bài, đọc bài đọc thêm.
- Hoàn thành BT1 SGK.
- Chuẩn bị bài thực hành: Phân tích biểu đồ nhiệt độ, lượng mưa.
Cám ơn quý thầy cô
đã quan tâm theo dõi