Bài 18. Thời tiết, khí hậu và nhiệt độ không khí

THỜI TIẾT, KHÍ HẬU VÀ NHIỆT ĐỘ KHÔNG KHÍ
TRƯỜNG THCS TRẦN PHÚ
TIẾT 23, BÀI 18
Người soạn: Trần Thị Kim Dung
M’Đrăk, 1/2019
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HUYỆN M’ĐRĂK
MÔN ĐỊA LÍ 6
TIẾT 23, BÀI 18
THỜI TIẾT, KHÍ HẬU VÀ NHIỆT ĐỘ KHÔNG KHÍ
1. Thời tiết và khí hậu
Khí tượng là gì?
Những hiện tượng khí quyển: gió, mây, mưa, tuyết, sương mù…
a. Thời tiết.
TIẾT 23, BÀI 18
- Thời tiết: là sự biểu hiện khí tượng ở một nơi trong một thời gian nhất định
THỜI TIẾT, KHÍ HẬU VÀ NHIỆT ĐỘ KHÔNG KHÍ
1. Thời tiết và khí hậu
a. Thời tiết
Thời tiết một ngày ở trườngTHCS Trần Phú
Đặc điểm của thời tiết là luôn thay đổi, có khi một ngày thay đổi nhiều lần
Em hãy cho biết thời tiết là gì?
Mưa Nắng Thất Thường
Tác giả: Diệu Nguyễn

Trời lạ quá! Chợt mưa, rồi chợt nắng
Gió đang vui, bỗng chút lại thét gào
Mấy hôm liền, thời tiết cứ làm sao
Lá trên cây... chưa kịp khô lại ướt
….
TIẾT 23, BÀI 18
THỜI TIẾT, KHÍ HẬU VÀ NHIỆT ĐỘ KHÔNG KHÍ
1. Thời tiết và khí hậu
a. Thời tiết
Khối khí lục địa
Khối khí Đại dương
Khối khí nóng
Khối khí lạnh
Nguyên nhân nào làm cho thời tiết luôn thay đổi?
- Thời tiết: là sự biểu hiện khí tượng ở một nơi trong một thời gian nhất định
Khối khí nóng
Khối khí lạnh
Khối khí lục địa
Khối khí Đại dương
Các khối khí luôn di chuyển làm thay đổi thời tiết nơi nó đi qua.
TIẾT 23, BÀI 18
THỜI TIẾT, KHÍ HẬU VÀ NHIỆT ĐỘ KHÔNG KHÍ
1. Thời tiết và khí hậu
a. Thời tiết
* BẢNG SỐ LIỆU NHIỆT ĐỘ TRUNG BÌNH Ở HÀ NỘI (PHÍA BẮC)
* BẢNG SỐ LIỆU NHIỆT ĐỘ TRUNG BÌNH Ở CÀ MAU (PHÍA NAM)
Cho biết thời tiết mùa đông (tháng 1) của các tỉnh phía bắc có gì khác các tỉnh phía nam?
Thời tiết mùa đông của các tỉnh phía bắc thì lạnh nhưng thời tiết mùa đông của các tỉnh phía nam lại không lạnh (nóng)
Sự khác nhau này có tính tạm thời hay lặp đi lặp lại trong các năm?
Có sự lặp đi lặp lại qua các năm và đó cũng là đặc điểm của khí hậu.
Vậy khí hậu là gì?
- Thời tiết: là sự biểu hiện khí tượng ở một nơi trong một thời gian nhất định
b. Khí hậu
- Khí hậu: là sự lặp đi lặp lại tình hình thời tiết ở một địa phương trong một thời gian dài và trở thành qui luật
TIẾT 23, BÀI 18
THỜI TIẾT, KHÍ HẬU VÀ NHIỆT ĐỘ KHÔNG KHÍ
1. Thời tiết và khí hậu
a. Thời tiết
Buổi sáng hôm nay, mùa đông đột nhiên đến, không báo trước …
Thế mà qua một đêm mưa rào, trời bỗng đổi ra gió bấc, rồi cái lạnh ở đâu đến làm cho người ta tưởng đang ở giữa mùa đông rét mướt… Sơn tung chăn tỉnh dậy… Chị Sơn và mẹ Sơn đã trở dậy, đang ngồi quạt hỏa lò để pha nước chè uống. Sơn nhìn thấy mọi người đã mặc áo rét cả rồi…
Trích “Gió lạnh đầu mùa – Thạch Lam”
Bài hát: Em yêu mùa hè quê em
Sáng tác: Xuân Trang
- Thời tiết: là sự biểu hiện khí tượng ở một nơi trong một thời gian nhất định
- Khí hậu: là sự lặp đi lặp lại tình hình thời tiết ở một địa phương trong một thời gian dài và trở thành qui luật
b. Khí hậu
Mùa hè
Mùa đông
TIẾT 23, BÀI 18
THỜI TIẾT, KHÍ HẬU VÀ NHIỆT ĐỘ KHÔNG KHÍ
1. Thời tiết và khí hậu
a. Thời tiết
- Thời tiết: là sự biểu hiện khí tượng ở một nơi trong một thời gian nhất định
- Khí hậu: là sự lặp đi lặp lại tình hình thời tiết ở một địa phương trong một thời gian dài và trở thành qui luật
b. Khí hậu
TIẾT 23, BÀI 18
THỜI TIẾT, KHÍ HẬU VÀ NHIỆT ĐỘ KHÔNG KHÍ
1. Thời tiết và khí hậu
a. Thời tiết
2. Nhiệt độ không khí và cách đo nhiệt độ không khí
b. Khí hậu
a. Nhiệt độ không khí
Mặt đất
Không khí
- Là lượng nhiệt được mặt đất hấp thụ sau đó bức xạ vào không khí và được không khí giữ lại.
Vậy nhiệt độ không khí là gì?
TIẾT 23, BÀI 18
THỜI TIẾT, KHÍ HẬU VÀ NHIỆT ĐỘ KHÔNG KHÍ
1. Thời tiết và khí hậu
a. Thời tiết
2. Nhiệt độ không khí và cách đo nhiệt độ không khí
b. Khí hậu
Muốn biết nhiệt độ không khí ta dùng dụng cụ gì để đo?
Một số loại nhiệt kế
- Dụng cụ để đo nhiệt độ không khí: Nhiệt kế.
a. Nhiệt độ không khí
- Là lượng nhiệt được mặt đất hấp thụ sau đó bức xạ vào không khí và được không khí giữ lại.
TIẾT 23, BÀI 18
THỜI TIẾT, KHÍ HẬU VÀ NHIỆT ĐỘ KHÔNG KHÍ
1. Thời tiết và khí hậu
a. Thời tiết
2. Nhiệt độ không khí và cách đo nhiệt độ không khí
b. Khí hậu
Tại sao khi đo nhiệt độ người ta phải để nhiệt kế trong bóng râm, cách đất 2m?
Hình 47: Thùng nhiệt kế
b. Cách đo nhiệt độ không khí
a. Nhiệt độ không khí
Nơi đặt nhiệt kế
Cao 2m so với mặt đất
- Để nhiệt kế trong bóng râm cách mặt đất 2m.
TIẾT 23, BÀI 18
THỜI TIẾT, KHÍ HẬU VÀ NHIỆT ĐỘ KHÔNG KHÍ
1. Thời tiết và khí hậu
a. Thời tiết
2. Nhiệt độ không khí và cách đo nhiệt độ không khí
b. Khí hậu
b. Cách đo nhiệt độ không khí
a. Nhiệt độ không khí
5 giờ sáng.
13 giờ
21 giờ
Tại sao người ta lại đo vào các thời gian trên?
Mặt đất bức xạ vào không khí mạnh nhất.
Mặt đất bức xạ vào không khí yếu nhất.
Mặt đất đang bức xạ vào không khí yếu.
- Để nhiệt kế trong bóng râm cách mặt đất 2m.
Người ta đo nhiệt độ không khí mỗi ngày mấy lần vào các thời gian nào?
TIẾT 23, BÀI 18
THỜI TIẾT, KHÍ HẬU VÀ NHIỆT ĐỘ KHÔNG KHÍ
1. Thời tiết và khí hậu
a. Thời tiết
2. Nhiệt độ không khí và cách đo nhiệt độ không khí
b. Khí hậu
Ở Hà Nội, người ta đo nhiệt độ lúc 5 giờ được 200C, lúc 13 giờ được 240C và lúc 21 giờ được 220C. Hỏi nhiệt độ trung bình của ngày hôm đó là bao nhiêu? Em hãy nêu cách tính?
b. Cách đo nhiệt độ không khí
a. Nhiệt độ không khí
Thảo luận theo bàn
Thời gian 2 phút
Nhiệt độ trung bình ngày =
Tổng nhiệt các lần đo
Số lần đo
20 + 24 + 22
3
=
=
220C
- Nhiệt độ trung bình ngày bằng tổng nhiệt các lần đo chia cho số lần đo.
- Để nhiệt kế trong bóng râm cách mặt đất 2m.
TIẾT 23, BÀI 18
THỜI TIẾT, KHÍ HẬU VÀ NHIỆT ĐỘ KHÔNG KHÍ
1. Thời tiết và khí hậu
a. Thời tiết
2. Nhiệt độ không khí và cách đo nhiệt độ không khí
b. Khí hậu
b. Cách đo nhiệt độ không khí
a. Nhiệt độ không khí
Nhiệt độ trung bình ngày =
Tổng nhiệt các lần đo
Số lần đo
Tổng nhiệt độ TB các ngày trong tháng
Nhiệt độ trung bình tháng =
Số ngày trong tháng
Tổng nhiệt độ TB các tháng trong năm
Nhiệt độ trung bình năm =
Số tháng trong năm
CÔNG THỨC TÍNH NHIỆT ĐỘ TRUNG BÌNH
NGÀY, THÁNG, NĂM
- Nhiệt độ trung bình ngày bằng tổng nhiệt các lần đo chia cho số lần đo.
- Để nhiệt kế trong bóng râm cách mặt đất 2m.
TIẾT 23, BÀI 18
THỜI TIẾT, KHÍ HẬU VÀ NHIỆT ĐỘ KHÔNG KHÍ
1. Thời tiết và khí hậu
a. Thời tiết
2. Nhiệt độ không khí và cách đo nhiệt độ không khí
b. Khí hậu
b. Cách đo nhiệt độ không khí
a. Nhiệt độ không khí
Em hãy tình nhiệt độ trung bình năm của Nha Trang vào năm 2015 qua bảng sau?
- Nhiệt độ trung bình ngày bằng tổng nhiệt các lần đo chia cho số lần đo.
- Để nhiệt kế trong bóng râm cách mặt đất 2m.
23.2 + 24.2 + 26.2 + 27.5 + 29.6 + 29.5 + 29.2 + 29.2 + 28.9 + 28.0 + 26.8 + 26.3
12
=
Giải
Đề bài:
Nhiệt độ trung bình năm của Nha Trang vào năm 2015 là:
=
328.6
12
=
27.40C
TIẾT 23, BÀI 18
THỜI TIẾT, KHÍ HẬU VÀ NHIỆT ĐỘ KHÔNG KHÍ
1. Thời tiết và khí hậu
2. Nhiệt độ không khí và cách đo nhiệt độ không khí
3. Sự thay đổi nhiệt độ không khí
Nhóm 1:
Nhiệt độ không khí trên biển và trên đất liền khác nhau như­ thế nào vào mùa đông, mùa hạ?
Tại sao về mùa hạ ng­ười ta hay đi du lịch ở các vùng biển?
Nhóm 2:
Nhiệt độ không khí tăng hay giảm theo độ cao? Tại sao?
Bằng kiến thức toán học hãy tính sự chênh lệch độ cao giữa hai địa điểm trong hình 48 (trang 56-sgk)?
Nhóm 3:
Dựa vào hình 49 (trang 57-sgk), em hãy nêu nhận xét về sự thay đổi nhiệt độ từ xích đạo về cực?
Giải thích tại sao?
THẢO LUẬN NHÓM: 3 phút
Đất liền
Biển
Nhiệt độ thấp hơn
Nhiệt độ cao hơn
Mùa hè
(Mau nóng, mau nguội)
(Nóng chậm, lâu nguội)
Mùa đông
Nhiệt độ cao hơn
Nhiệt độ thấp hơn
TIẾT 23, BÀI 18
THỜI TIẾT, KHÍ HẬU VÀ NHIỆT ĐỘ KHÔNG KHÍ
1. Thời tiết và khí hậu
2. Nhiệt độ không khí và cách đo nhiệt độ không khí
3. Sự thay đổi nhiệt độ không khí
a. Nhiệt độ không khí trên biển và trên đất liền
- Ở những vùng ven biển mùa hạ thì mát hơn còn mùa đông thì ấm hơn so với trong đất liền.
TIẾT 23, BÀI 18
THỜI TIẾT, KHÍ HẬU VÀ NHIỆT ĐỘ KHÔNG KHÍ
1. Thời tiết và khí hậu
2. Nhiệt độ không khí và cách đo nhiệt độ không khí
3. Sự thay đổi nhiệt độ không khí
a. Nhiệt độ không khí trên biển và trên đất liền
Một số bãi biển đẹp ở Việt Nam
- Ở những vùng ven biển mùa hạ thì mát hơn còn mùa đông thì ấm hơn so với trong đất liền.
TIẾT 23, BÀI 18
THỜI TIẾT, KHÍ HẬU VÀ NHIỆT ĐỘ KHÔNG KHÍ
1. Thời tiết và khí hậu
2. Nhiệt độ không khí và cách đo nhiệt độ không khí
3. Sự thay đổi nhiệt độ không khí
a. Nhiệt độ không khí trên biển và trên đất liền.
b. Nhiệt độ không khí thay đổi theo độ cao.
- Lên cao 100m nhiệt độ không khí giảm 0,60C
* Chênh lệch độ cao hai điểm A và B trong hình.
100 m 0,60C
? m
- Ta có:
60C
=
6 x 100
0,6
= 1000 m
- Chênh lệch nhiệt độ hai điểm A và B là 60C
- Càng lên cao nhiệt độ không khí càng giảm (lên cao 100m giảm 0,60C)
TIẾT 23, BÀI 18
THỜI TIẾT, KHÍ HẬU VÀ NHIỆT ĐỘ KHÔNG KHÍ
1. Thời tiết và khí hậu
2. Nhiệt độ không khí và cách đo nhiệt độ không khí
3. Sự thay đổi nhiệt độ không khí
a. Nhiệt độ không khí trên biển và trên đất liền.
b. Nhiệt độ không khí thay đổi theo độ cao.
c. Nhiệt độ không khí thay đổi theo vĩ độ.
Nhiệt độ giảm dần từ xích đạo về cực
- Nhiệt độ không khí giảm dần từ xích đạo về hai cực.
SƠ ĐỒ TƯ DUY NỘI DUNG BÀI HỌC
Hướng dẫn về nhà
Học bài, làm bài tập trong SGK.
Chuẩn bị bài mới, Bài 19: Khí áp và gió trên Trái Đất.
TIẾT 23, BÀI 18
THỜI TIẾT, KHÍ HẬU VÀ NHIỆT ĐỘ KHÔNG KHÍ