Bài 17. Lớp vỏ khí

BÀI GIẢNG HỘI GIẢNG
Tiết 22:
LỚP VỎ KHÍ
-Dựa vào biểu đồ thành phần của không khí cho biết không khí gồm thành phần khí nào?
I. Thành phần của không khí.
-Mỗi thành phần chiếm bao nhiêu? (tỉ lệ%)
Gồm các khí :
Nitơ: 78%
Ôxi: 21%
Hơi nước và các khí khác: 1%
?: Nêu vai trò của lượng hơi nước trong không khí?
-Là nguồn gốc sinh ra các hiện tượng như mây, mưa, sương…(Hiện tượng khí tượng là hiện tượng có liên quan đến thời tiết biểu hiện trong lớp không khí). Không có lượng hơi nước thì không có các hiện tượng khí tượng.
- Lượng hơi nước và CO2 trong không khí có vai trò rất quan trọng hấp thụ năng lượng ánh sáng mặt trời. Nếu lượng CO2 trong không khí tăng nhiệt độ không khí sẽ tăng lên làm thay đổi khí hậu Trái Đất.
II. Cấu tạo lớp vỏ khí ( lớp khí quyển)
Trái Đất được bao bọc bởi một lớp khí dày hàng chục km. Kết quả do tên lửa vũ trụ và vệ tinh nhân tạo thì chiều dày của lớp vỏ khí lên tới 60 000km. mặc dù chúng ta không nhìn thấy nhưng lại quan sát được các hiện tượng xảy ra trong khí quyển.
1/ Lớp vỏ khí (khí quyển)
Lớp vỏ khí hay khí quyển là gì?
-Là lớp không khí bao quanh Trái Đất.
2.Cấu tạo lớp vỏ khí:
-Quan sát ảnh các tầng khí quyển cho biết lớp vỏ khí gồm những tầng nào?
Gồm các tầng: tầng đối lưu, tầng bình lưu và các tầng cao của khí quyển
-Xác định trên tranh vị trí các tầng và nêu độ cao từng tầng.
-Tầng gần mặt đất là tầng nào?
HS hoạt động nhóm (3 phút)
(Các nhóm hoạt động chung
một nội dung, 4 nhóm)
ND hoạt động: Nêu đặc điểm của tầng đối lưu.
a. Tầng đối lưu
Tập trung 90 % không khí.
Không khí luôn chuyển động theo chiều thẳng đứng.
Nơi sinh ra các hiện tượng khí tượng.
Nhiệt độ giảm dần theo độ cao, cứ lên cao 100m nhiệt độ giảm 0,6oC
Đáp án
-Ở đây ta thấy 90% không khí tập trung ở độ cao gần 16km gần sát mặt đất. Phần còn lại tuy dày tới hành chục nghìn km nhưng chỉ có 10% không khí.
Vậy càng lên cao không như thế nào?
( 0  16 km )
Càng lên cao không khí càng loãng.
Chính vì đặc điểm này làm cho các nhà leo núi khi leo ở ngững đỉnh núi cao như đỉnh Êvơret(xác định trên lược đồ). Đây là đỉnh núi cao nhất trên thế giới độ cao 8848m khi leo thám hiểm những ngọn núi cao như vậy các nhà leo núi sẽ cảm thấy rất khó thở.
Khi ở chân núi và đỉnh núi ta sẽ thấy nơi nào nóng hơn?vì sao?
Ở chân núi nóng hơn.Vì càng lên cao nhiệt độ không khí càng giảm…
VD:ở Đà Lạt vì sao lại có khí hậu ấm áp.
b. Tầng bình lưu.
(16  80 km )
(HS hoạt động theo từng cặp)
Cho biết tầng bình lưu có đặc điểm gì?
Có lớp Ôdôn .
-Vai trò của tầng ôdôn và tác hại khi tầng ôdôn bị thũng…
Có lớp Ôdôn có tác dụng ngăn cản những tia bức xạ có hại cho sinh vật và con người.
c. Các tầng cao của khí quyển:
-Từ 80km trở lên
Xác định độ cao?
Không khí ở tầng này có đặc điểm gì?
-Không khí cực loãng.
Như vậy lớp vỏ khí có vai trò như thế nào đến đời sống con người?
-Điều hoà khí hậu trên Trái Đất.
-Đốt cháy các thiên thạch trên không trung khi va vào Trái Đất.
-Giúp sinh vật trên Trái Đất tồn tại.
III. Các khối khí.
Dựa vào bảng các khối khí; kể tên các khối khí.
Các khối khí
-Khối khí nóng hình thành trên các vùng vĩ độ thấp,có nhiệt độ tương đối cao.
-Khối khí lạnh hình thành trên các vùng vĩ độ cao,có nhiệt độ tương đối thấp.
-Khối khí đại dương hình thành trên các biển và đại dương,có độ ẩm lớn.
-Khối khí lục địa hình thành trên các vùng đất liền có tính chất tương đối khô.
-Cho biết nguyên nhân hình thành các khối khí?
Do tiếp xúc với bề mặt Trái Đất (lục địa hay đại dương) nên không khí ở đáy tầng đối lưu chịu ảnh hưởng của các khối khí có đặt tính khác nhau về nhiệt độ và độ ẩm.
-Căn cứ vào đâu người ta chia ra khối khí nóng, lạnh?
-Căn cứ vào đâu người ta chia khối khí đại dương, lục địa?
-do nhiệt độ.
-bề mặt tiếp xúc bên dưới là địa dương hay lục địa.
Tuỳ theo vị trí hình thành và bề mặt tiếp xúc, mà tầng không khí dưới thấp chia ra các khối khí nóng và lạnh, đại dương hay lục địa.
Dựa vào bảng các khối khí cho biết:
-Khối khí nóng: hình thành trên các vùng vĩ độ thấp,có nhiệt độ tương đối cao.
-Khối khí lạnh: hình thành trên các vùng vĩ độ cao,có nhiệt độ tương đối thấp.
-Khối khí đại dương: hình thành trên các biển và đại dương,có độ ẩm lớn.
-Khối khí lục địa: hình thành trên các vùng đất liền có tính chất tương đối khô.
-Khối khí nóng và khối khí lạnh hình thành ở đâu? Nêu tính chất của mỗi loại?
-Khối khí lục địa và đại dương hình thành ở đâu? Nêu tính chất của mỗi loại?
-Vậy sự phân biệt các khối khí chủ yếu là căn cứ vào đâu?
Vào tính chất của chúng nóng, lạnh, khô, ẩm
Xem trên trên bản đồ nơi hình thành: khối khí lục địa Bắc Á, khối khí đại dương Thái Bình Dương.
-Vậy việc đặc tên các khối khí căn cứ vào đâu?
Căn cứ vào nơi hình thành.
-Các khối khí này đứng yên hay di chuyển?
-Khi di chuyển các khối khí này ảnh hưởng như thế nào đến thời tiết nơi mà nó đi qua? Và tính chất của khối khí như thê nào? Do đâu?
BÀI TẬP
Chọn đáp án đúng nhất
Câu 1 : Thành phần nào của không khí chiếm tỉ lệ nhiều nhất ?
a. Khí Ôxi b. Khí Nitơ c. Hơi nước và các khí khác
Câu 2 : Tác dụng của lớp ô dôn trong tầng bình lưu là:
Ngăn cản nhữn tia bức xạ có hại cho sinh vật và con người.
Cung cấp chỗ ở, thức ăn cho con người và các sinh vật khác.
Cả a,b đều đúng
Cả a,b đều sai
Câu 3 : Căn cứ vào đâu mà người ta chia ra: khối khí nóng và khối khí lạnh:
a. Mặt tiếp xúc bên dưới là đại dương hay đất liền.
b. Căn cứ vào nhiệt độ.
c. Cả a,b đều đúng.
d. Cả a,b đều sai.
- Học và làm bài bài tập trong SBT đầy đủ.
_ Xem trước bài 18 :
“THỜI TIẾT, KHÍ HẬU VÀ NHỆT ĐỘ KHÔNG KHÍ”
+) Trả lời trước các câu hỏi trong bài mới.
CỦNG CỐ