Bài 12. Tác động của nội lực và ngoại lực trong việc hình thành địa hình bề mặt Trái Đất

Bài 12
Tác động của nội lực
và ngoại lực trong việc
hình thành địa hình bề mặt Trái Đất
1. Tác động của nội lực và ngoại lực
Địa hình bề mặt Trái Đất rất đa dạng. Trên các lục địa, có nơi cao, nơi thấp, có nơi bằng phẳng, có nơi gồ ghề.
Nơi cao nhất trên thế giới lên đến gần 9.000m, còn nơi sâu nhất ở đáy đại dương cũng lên tới trên 11.000m.
Nguyên nhân của sự khác biệt đó là do tác động của hai lực đối nghịch nhau: nội lực và ngoại lực.
Nội lực là những lực sinh ra ở bên trong Trái Đất, có tác động nén ép vào các lớp đá, làm cho chúng bị uốn nếp, đứt gãy hoặc đẩy vật chất nóng chảy ở dưới sâu ra ngoài mặt đất thành hiện tượng núi lửa hoặc động đất...
Ngoại lực là những lực sinh ra ở bên ngoài, trên bề mặt Trái Đất, chủ yếu gồm có hai quá trình: quá trình phong hoá các loại đá và quá trình xâm thực (do nước chảy, do gió...).
Địa hình được thành tạo do tác động của ngoại lực (địa hình do gió khoét mòn).
Kết luận: nội lực và ngoại lực là hai lực đối nghịch nhau xẩy ra đồng thời, tạo nên địa hình bề mặt Trái Đất.
Tác động đối nghịch nhau của nội lực và ngoại lực
2. Núi lửa
- Núi lửa là hình thức phun trào măcma ở dưới sâu trong lớp vỏ Trái Đất lên mặt đất.
- Phân loại: có 2 loại
. Núi lửa hoạt động là những núi lửa đang phun hoặc mới phun gần đây.
. Núi lửa tắt là những núi lửa ngừng phun đã lâu.

Cấu tạo của núi lửa
Hãy chỉ và đọc tên từng bộ phận của núi lửa.
Núi lửa hoạt động như thế nào?
Tác động của núi lửa tới cuộc sống của con người

+ Tác động tiêu cực
Tro bụi và dung nham núi lửa có thể vùi lấp các thành thị, làng mạc, ruộng nương.
+ Tác động tích cực
Dung nham bị phân huỷ tạo thành lớp đất đỏ phì nhiêu rất thuận lợi cho phát triển nông nghiệp, ở những nơi này dân cư tập trung đông.
3. Động đất
Động đất là những trấn động xảy ra đột ngột và nhanh chóng từ một điểm ở dưới sâu, trong lòng đất, làm cho các lớp đất đá gần mặt đất bị rung chuyển.

Mô hình về hiện tượng động đất
Những trận động đất lớn làm cho nhà cửa, đường sá, cầu cống bị phá huỷ và làm chết nhiều người.
Những trận động đất nhỏ chỉ làm rung chuyển nhà cửa, đổ vỡ đồ đạc.
Để hạn chế bớt thiệt hại do động đất:
. Xây nhà chịu được các chấn động lớn.
. Nghiên cứu dự báo để kịp thời sơ tán dân ra khỏi vùng nguy hiểm.
Tác hại của hiện tượng động đất
Tác hại của một trận động đất