Bài 10. Cấu tạo bên trong của Trái Đất

CẤU TẠO BÊN TRONG CỦA TRÁI ĐẤT
Tiết 12 Bài 10
1. CẤU TẠO BÊN TRONG CỦA TRÁI ĐẤT
Bán kính Trái Đất là 6370km. Trong lúc đó mũi khoan sâu nhất chỉ được 15000m (khoan thăm dò dầu mỏ) vì vậy không thể nghiên cứu cấu tạo bên trong của Trái Đất bằng các phương pháp trực tiếp.
? Theo em, người ta nghiên cứu cấu tạo bên trong của Trái Đất bằng cách nào ? Mục đích của việc nghiên cứu là gì ?
Phương pháp thông thường là nghiên cứu những sóng lan truyền, do sự chấn động của các lớp đất đá dưới sâu, gọi là các sóng địa chấn. Mục đích của việc nghiên cứu là tìm hiểu trong lòng Trái Đất có mấy lớp, trạng thái, nhiệt độ của chúng ra sao.
6370 km
Nhắc lại độ dài bán kính của Trái Đất?


Quan sát hình 26. Cho biết Trái Đất có mấy lớp? Tên gọi mỗi lớp là gì?
Vỏ Trái Đất
Lớp trung gian
Lõi Trái Đất
1. CẤU TẠO BÊN TRONG CỦA TRÁI ĐẤT
Cấu tạo bên trong của Trái Đất gồm 3 lớp:
+ Lớp vỏ
+ Lớp trung gian (lớp Manti)
+ Lớp lõi (nhân)
1. CẤU TẠO BÊN TRONG CỦA TRÁI ĐẤT
CẤU TRÚC CỦA TRÁI ĐẤT
VỎ TRÁI ĐẤT
LỚP TRUNG GIAN (QUYỂN MANTI)
LÕI TRÁI ĐẤT (NHÂN)
Lát cắt cấu tạo bên trong của Trái Đất
Hãy quan sát hình vẽ, H26 và bảng trang 32 cùng thảo luận nhóm theo các phiếu học tập sau: Thời gian 2 phút.
+ Nhóm 1 : Đặc điểm Cấu tạo của lớp vỏ Trái Đất.
+ Nhóm 2 : Đặc điểm Cấu tạo của Lớp Trung gian.
+ Nhóm 3 : Đặc điểm Cấu tạo của Lõi Trái Đất.
1. CẤU TẠO BÊN TRONG CỦA TRÁI ĐẤT
5 - 70km
Rắn chắc
Tối đa 1.0000C
Gần 3.000km
Từ quánh dẻo đến lỏng
1.500 - 4.7000C.
Trên
3.000km
Lỏng ở ngoài, rắn ở trong
Khoảng
5.0000C.
1. CẤU TẠO BÊN TRONG CỦA TRÁI ĐẤT
Lớp vỏ Trái Đất: 5 km (ở đại dương)→70 km (ở lục địa). Cấu tạo gồm 3 tầng :
+ Tầng đá trầm tích không liên tục, dày từ 0- 15 km
+Tầng đá gra-nit
+ Tầng đá ba dan
Căn cứ vào sự khác nhau về thành phần cấu tạo, độ dày…vỏ TĐ có 2 kiểu: + Vỏ lục địa: có độ dày lớn hơn cấu tạo đủ 3 tầng
+Vỏ đại dương: có độ dày nhỏ hơn thường không có tầng gra-nit
1. CẤU TẠO BÊN TRONG CỦA TRÁI ĐẤT
Lớp trung gian (manti) : dưới lớp vỏ đến độ sâu 2900km.
Chiếm: 80% thể tích và 68,5% khối lượng của Trái Đất.
Cấu tạo gồm 2 tầng: + Manti trên độ sâu từ lớp vỏ → 700km, ở trạng thái quánh dẻo đến lỏng, là nơi chứa các tâm động đất và lò mác ma
+ Manti dưới từ độ sâu 700km → 2900km ở trạng thái rắn
- Vỏ Trái Đất và phần trên của lớp Manti gọi chung là thạch quyển
1. CẤU TẠO BÊN TRONG CỦA TRÁI ĐẤT
3. Nhân : dày khoảng 3400Km
Thành phần chủ yếu là kim loại nặng như Ni, Fe
Cấu tạo gồm:
+ Nhân ngoài từ độ sâu 2900km → 5100km. Nhiệt độ khoảng 50000C, vật chất ở trạng thái lỏng.
+ Nhân trong từ độ sâu 5100km → 6370km, vật chất ở trạng thái rắn
1. CẤU TẠO BÊN TRONG CỦA TRÁI ĐẤT
5 - 70km
Rắn chắc
Tối đa 1.0000C
Gần 3.000km
Từ quánh dẻo đến lỏng
1.500 - 4.7000C.
Trên 3.000km
Lỏng ở ngoài, rắn ở trong
Khoảng
5.0000C.
- §Æc ®iÓm:
1. CẤU TẠO BÊN TRONG CỦA TRÁI ĐẤT
2. CẤU TẠO CỦA LỚP VỎ TRÁI ĐẤT
Quan sát hình vẽ và nội dung mục 2 SGK cho biết: Vị trí của lớp vỏ Trái Đất?
Lớp vỏ Trái Đất chiếm bao nhiêu thể tích và khối lượng so với toàn bộ Trái Đất?
1. CẤU TẠO BÊN TRONG CỦA TRÁI ĐẤT
V? trớ: L� l?p ngo�i cựng c?a Trỏi D?t.
D?c di?m: L?p n�y r?t m?ng, ch? chi?m 15% th? tớch v� 1 % kh?i lu?ng Trỏi D?t.
2. CẤU TẠO CỦA LỚP VỎ TRÁI ĐẤT
1. CẤU TẠO BÊN TRONG CỦA TRÁI ĐẤT
Là nơi tồn tại các thành phần tự nhiên: không khí, nước, sinh vật.
? Quan sát các hình ảnh trên, cho biết: Lớp vỏ Trái Đất có vai trò gì đối với tự nhiên ?
2. CẤU TẠO CỦA LỚP VỎ TRÁI ĐẤT
1. CẤU TẠO BÊN TRONG CỦA TRÁI ĐẤT
2. CẤU TẠO CỦA LỚP VỎ TRÁI ĐẤT
? Quan sát các ảnh sau, cho biết: lớp vỏ Trái Đất có vai trò gì đối với con người ?
- Lớp vỏ Trái Đất là nơi sinh sống, hoạt động của xã hội loài người
2. CẤU TẠO CỦA LỚP VỎ TRÁI ĐẤT
1. CẤU TẠO BÊN TRONG CỦA TRÁI ĐẤT
Vị trí: Là lớp ngoài cùng của Trái Đất.
Đặc điểm: Lớp này rất mỏng, chỉ chiếm 15% thể tích và 1 % khối lượng
Vai trũ:
+ L� noi t?n t?i cỏc th�nh ph?n t? nhiờn: khụng khớ, nu?c, sinh v?t .
+ L� noi sinh s?ng, ho?t d?ng c?a xó h?i lo�i ngu?i
Tác động của con người đã làm biến đổi bộ mặt Trái Đất rất nhiều:
Tác động theo hướng tích cực
Tác động theo hướng tiêu cực
Băng tan

Con người là chủ nhân của hành tinh mang sự sống và là sinh vật tiến hoá nhất giữa muôn loài. Do đó con người phải thấy được trách nhiệm của mình, giữ gìn và bảo vệ môi trường để Trái Đất mãi đẹp và giàu sức sống
? QS hình vẽ vµ nghiªn cøu SGK, cho biết: Vỏ Trái Đất có phải một khối liên tục không ? T¹i sao ?
Vỏ Trái Đất được cấu tạo do một số địa mảng nằm kề nhau
Vai trũ:
+ L� noi t?n t?i cỏc th�nh ph?n t? nhiờn: khụng khớ, nu?c, sinh v?t .
+ L� noi sinh s?ng, ho?t d?ng c?a xó h?i lo�i ngu?i
2. CẤU TẠO CỦA LỚP VỎ TRÁI ĐẤT
1. CẤU TẠO BÊN TRONG CỦA TRÁI ĐẤT
Vị trí: Là lớp ngoài cùng của Trái Đất.
Đặc điểm: Lớp này rất mỏng, chỉ chiếm 15% thể tích và 1 % khối lượng
- Cấu tạo: Gồm một số địa mảng kề nhau tạo thành
? Quan sát hình 27 cho biết lớp vỏ Trái Đất gồm có mÊy địa mảng chính ? Nêu tên các địa mảng đó ?
? Có mấy cách tiếp xúc giữa các địa mảng ? Đó là những cách nào ?
Có 2 cách tiếp xúc:Các mảng có thể tách ra xa nhau,xô chồm lên nhau .

? Nghiên cứu thông tin SGK mục 2 trang 33, cho biết:
Tốc độ di chuyển của các địa mảng như thế nào ?
Các địa mảng di chuyển rất chậm
1. Cấu tạo bên trong của tráI đất
2. cấu tạo của lớp vỏ tráI đất
Vị trí: Là lớp nằm ngoài cùng của Trái Đất
- Đặc điểm: Được cấu tạo bởi lớp đá rắn chắc, lớp này rất mỏng, chỉ chiếm 15% thể tích và 1% khối lượng
- Vai trò: Là nơi sinh sống, hoạt động của xã hội loài người, là nơi tồn tại các thành phần tự nhiên: Không khí, nước, sinh vật.
Cấu tạo: vỏ Trái Đất được cấu tạo do một số địa mảng nằm kề nhau
+ Các địa mảng di chuyển rất chậm
+ Có 2 cách di chuyển giữa các địa mảng: xô vào nhau hay tách xa nhau
Sự dịch chuyển của mảng Ấn Độ về phía lục địa Á – Âu và kết quả của sự chuyển dịch: Himalaya – nóc nhà thế giới.
ĐỈNH EVEREST
DÃY HYMALAYA
? Quan sát sơ đồ sau và kết hợp nội dung SGK, cho biết nếu 2 mảng tách xa nhau sẽ hình thành dạng địa hình gì ?
Nếu 2 mảng tách xa nhau sẽ hình thành dãy núi ngầm dưới Đại Dương
? Quan sát sơ đồ sau và kết hợp nội dung SGK, cho biết nếu 2 mảng xô vào nhau sẽ hình thành dạng địa hình gì ?
Hai mảng xô vào nhau : Hình thành núi cao. Đồng thời sinh ra núi lửa và động đất
MỘT SỐ HÌNH ẢNH VỀ NÚI LỬA ÑOÄNG ÑAÁT

1. Cấu tạo bên trong của tráI đất
2. cấu tạo của lớp vỏ tráI đất
Vị trí: Là lớp nằm ngoài cùng của Trái Đất
- Đặc điểm: Được cấu tạo bởi lớp đá rắn chắc, lớp này rất mỏng, chỉ chiếm 15% thể tích và 1% khối lượng
- Vai trò: Là nơi sinh sống, hoạt động của xã hội loài người, là nơi tồn tại các thành phần tự nhiên: Không khí, nước, sinh vật.
Cấu tạo: Vỏ Trái Đất được cấu tạo do một số địa mảng nằm kề nhau
+ Các địa mảng di chuyển rất chậm
+ Có 2 cách di chuyển giữa các địa mảng: Xô vào nhau hay tách xa nhau
-> Hình thành các dạng địa hình khác nhau trên bề mặt Trái Đất.
? Đây là kết quả của cách tiếp xúc nào giữa 2 địa mảng ?

Hai mảng tách xa nhau Cỏc m?ng d?n tỏch xa nhau v? hai phớa.
Hỡnh th�nh v?c sõu, s?ng nỳi du?i d?i duong.
Gõy d?ng d?t, nỳi l?a, súng th?n.
Câu 1: Quan sát hình bên em hãy nối cho đúng vị trí các lớp của Trái Đất
Lớp vỏ A
Lớp trung gian B
Lớp lõi C
A
B
C
Lớp vỏ
Lớp trung gian
Lớp lõi
Câu hỏi trắc nghiệm
Tham khảo về thành phần cấu tạo nên Trái Đất
Hướng dẫn về nhà
-Học bài, làm các bài tập 1, 2, 3 SGK.
-Chuẩn bị cho bài thực hành:
+ Tập xác định các lục địa và đại dương trên Trái Đất.
+ Nghiên cứu câu hỏi trong vở bài tập ở nhà.
.
Tiết học đến đây là kết thúc