Thnh

PHòNG GD & DT THị Xã LAGI
TRU?NG TIểU H?C T�N PHU?C 2



T�?P HU�?N
PHUONG PH�P "B�N TAY N?N B?T"

Tõn Phu?c, ng�y 02 thỏng 3 nam 2013
TỔNG QUAN VỀ BÀN TAY NẶN BỘT
Đặc trưng cơ bản của Phương pháp BTNB
GV giúp HS nghiên cứu, phát hiện, tìm ra kiến thức
(thông qua con đường như các nhà khoa học đã nghiên cứu tìm ra kiến thức, chân lý).
Khái niệm
Phương pháp “Bàn tay nặn bột” là cách thức giáo viên tổ chức cho học sinh tự nghiên cứu để tìm ra cách lý giải thuyết phục cho những kiến thức trong chương trình học thông qua việc đề xuất, thảo luận và thực hiện các phương án thí nghiệm.

Khi dạy học theo PP BTNB ta có
THỨ TỰ CÁC HOẠT ĐỘNG SP
ra sao?
PP BTNB – THỨ TỰ CÁC HOẠT ĐỘNG SP
B1.Tình huống xuất phát & câu hỏi nêu v/đề.
B2. Làm bộc lộ những hiểu biết, quan niệm
ban đầu của HS (biểu tượng ban đầu).
B3. HS đề xuất các câu hỏi hay giả thuyết và thiết kế phương án thực nghiệm.
B4. Thực hiện phương án thực nghiệm.
B5. Kết luận và hợp thức hóa kiến thức.


CÁC BƯỚC THỰC NGHIỆM KHOA HỌC?

VÍ DỤ
Bài : Cấu tạo bên trong hạt đậu
B1: Tình huống xuất phát và câu hỏi nêu vấn đề
GV đưa ra hạt đậu ngự (hạt lớn, nhằm giúp HS dễ quan sát) và đặt câu hỏi nêu vấn đề:
“Theo các em trong hạt đậu có gì?”.
B2: Bộc lộ quan niệm ban đầu của HS


GV giao nhiệm vụ cho HS:

“Bên trong hạt đậu có những gì, em suy nghĩ và vẽ vào vở (TN/TH,..) mô tả bên trong hạt đậu”.















Nhóm 1: Cho rằng trong hạt đậu có nhiều hạt đậu nhỏ khác.

Nhóm 2: Cho rằng trong hạt đậu có một cây đậu con với đầy đủ các bộ phận.

HS có thể vẽ những hình như sau:
Nhóm 3: Cho rằng trong hạt đậu có 1 cây đậu con với đầy đủ bộ phận đang nở hoa, ngoài ra còn có nhiều hạt đậu nhỏ khác.

Nhóm 4: Cho rằng hạt đậu có nhiều hạt đậu nhỏ đang mọc rễ.
B3: Đề xuất câu hỏi hay giả thuyết
và thiết kế phương án thực nghiệm

Có phải bên trong hạt đậu có nhiều hạt đậu nhỏ?
Có phải có một cây đậu con nở hoa bên trong hạt đậu?
Có phải trong hạt đậu có nhiều hạt đậu nhỏ có rễ?
Để ý thấy rằng các câu hỏi trên là những nghi vấn từ những điểm khác biệt của các biểu tượng ban đầu nói trên.
HS có thể đề xuất phương án thực nghiệm, nghiên cứu như sau:
Tách hạt đậu ra để quan sát bên trong (trường hợp có hạt đậu)
(Lưu ý , nếu HS BỔ/MỞ/CẮT ĐÔI sẽ làm hỏng các bộ phận bên trong và sẽ khó quan sát).

Xem hình vẽ trong sách giáo khoa.

Xem hình chụp (tranh khoa học) cấu tạo bên trong hạt đậu…
B4: Tiến hành phương án thực
nghiệm (tìm tòi, nghiên cứu)
(GV khéo léo nhận xét các ý kiến trên đều có lý nhưng cả lớp sẽ thực hiện phương án tách hạt đậu ra để quan sát tìm hiểu cấu tạo bên trong.)

- GV yêu cầu HS tách hạt đậu

-Yêu cầu HS vẽ lại hình vẽ đã quan sát (từ hạt đậu đã tách) và viết chú thích các bộ phận bên trong của hạt đậu.

(Nếu HS viết chưa đúng thì GV khoan vội chỉnh sửa thuật ngữ.)
Sau khi cả lớp thực hiện quan sát-vẽ hình, chú thích thì GV cho HS q/sát thêm một tranh vẽ phóng to cấu tạo bên trong hạt đậu có chú thích (phóng lên màn hình bằng máy chiếu/treo tranh hoặc cho HS q/sát hình vẽ trong SGK,…- PP nghiên cứu tài liệu).

Lúc này HS sẽ tự điều chỉnh các thuật ngữ kh/học cần chú thích trong hình vẽ mà các em viết chưa đúng.
B 5: Kết luận và hợp thức hóa kiến thức
GV giới thiệu (hoặc giúp HS nói) cấu tạo bên trong của hạt đậu với hình vẽ khoa học có sẵn hoặc hình tự vẽ (nếu trường hợp không có tranh vẽ in sẵn).

GV lưu ý HS một số thuật ngữ khoa học mà các em đã nhầm lẫn hoặc chưa gọi tên đúng theo thuật ngữ khoa học trong quá trình quan sát, vẽ tranh, viết lời chú thích.
Lưu ý:

- Để khắc sâu kiến thức cho HS, GV quay lại các biểu tượng ban đầu (ở bước 3) để giúp HS so sánh, phân tích, tự điều chỉnh (nếu có).
- Qua đó GV khéo léo nhấn mạnh cho HS hoạt động t/nghiệm mà HS đề xuất (tách hạt đâu ra để quan sát) thì chính HS có thể tìm ra câu trả lời cho các câu hỏi nghi vấn, đồng thời chỉ cho các em thấy sau quá trình thí nghiệm và học về cấu tạo bên trong của hạt đậu so với các hình vẽ biểu tượng ban đầu có ý nghĩa như thế nào.
-----------------------------------
CHÚC QUÝ THẦY CÔ KHỎE VÀ AN KHANG, HẠNH PHÚC.