Skkn hay

a. Đặt vấn đề.
Trong dạy địa lí hiện nay, phương pháp dạy học hợp tác nhóm nhỏ cùng với phương pháp dạy học đặt và giải quyết vấn đề ngày càng được sử dụng rộng rãi và tỏ ra có hiệu quả. Hai phương pháp này đều có đặc điểm chung là yêu cầu học sinh nghĩ nhiều hơn làm nhiều hơn. Bên cạnh đó phương pháp dạy học hợp tác nhóm nhỏ còn có thêm một đặc trưng: học sinh cùng nhau thảo luận theo định hướng của giáo viên. Đây là mối quan hệ trò - trò được các thầy cô nhắc nhiều hơn, tác động nhiều hơn trong những năm gần đây và được các thầy cô đánh giá là rất cần thiết trong dạy học. Tuy nhiên khi dạy học do phương pháp hợp tác nhóm nhỏ đã nảy sinh một số vấn đề cần khắc phục. Chính vì thế tôi muốn trao đổi với các đồng nghiệp một số kinh nghiệm khi vận dụng phương pháp này.
B.Giải quyết vấn đề .
I. Điều tra thực trạng trước khi nghiên cứu vấn đề .
Các năm học trước, khi tôi chưa vận dụng tốt phương pháp dạy học hợp tác nhóm nhỏ thì hoạt động nhóm đạt hiệu quả chưa cao, biểu hiện cụ thể: học sinh chưa tham gia “hợp tác” tích cực, trong nhóm có những em chưa tự giác còn ỷ lại cho những bạn có lực học khá, giỏi và việc xử lí thông tin của giáo viên sau khi học sinh hoạt động nhóm còn hạn chế; ngoài ra tỉ lệ học sinh thích hoạt động nhóm chưa cao.
Bảng điều tra hứng thú hoạt động nhóm:
Lớp
9A
9B
9C
9D

Tỉ lệ HS thích hoạt động nhóm
66%
61%
47%
53%


II. Phương pháp nghiên cứu:
Phương pháp đối chứng
Điều tra
Thống kê...
III. Các công việc đã làm:
1) Nghiên cứu phương pháp dạy học hợp tác nhóm nhỏ.
(Phần này trích trong tài liệu “ Đổi mới phương pháp dạy học THCS của GS-TS Trần Bá Hoành").
Lớp học được chia thành các nhóm nhỏ từ 4 đến 6 người. Tuỳ mục đích yêu cầu của tiết học, các nhóm được phân chia ngẫu nhiên hoặc có chủ định trong cả tiết học, các nhóm được giao cùng nhiệm vụ hay nhiệm vụ khác nhau. Trong nhóm có thể phân công mỗi thành viên hoàn thành một phần việc. Trong nhóm nhỏ, mỗi thành viên đều phải làm việc tích cực, không ỷ lại vào một vài người có hiểu biết và năng động hơn. Các thành viên trong nhóm giúp đỡ nhau tìm hiểu vấn đề trong không khí thi đua với các nhóm khác, kết quả làm việc của mỗi nhóm sẽ đóng góp vào kết quả học tập chung của cả lớp. Đến khâu trình bày kết quả làm việc của nhóm trước toàn lớp, nhóm cử ra một đại diện hoặc có thể phân công mỗi thành viên trình bày một nhiệm vụ nếu bài ra phức tạp.
-Cấu tạo của một tiết học (hoặc một buổi làm việc) theo nhóm có thể như sau:
1.1, Làm việc chung cả lớp
+ Nêu vấn đề, xác định nhiệm vụ nhận thức.
+ Tổ chức các nhóm, giao nhiệm vụ.
+ Hướng dẫn làm việc theo nhóm.
1.2, Làm việc theo nhóm
+ Trao đổi ý kiến, thảo luận trong nhóm.
+ Phân công trong nhóm