SKKN

PHÒNG GD&ĐT TÂN HỒNG CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
TRƯỜNG THCS NGUYỄN QUANG DIÊU Độc lập - Tự do - Hạnh Phúc



**********

ĐỀ TÀI SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
PHÁT HUY TÍNH TÍCH CỰC CỦA HỌC SINH
QUA PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ MÔN ĐỊA LÝ 9




Giáo viên: Nguyễn Mạnh Hải
Đơn vị: Trường THCS Nguyễn Quang Diêu

An Phước, ngày 03 tháng 01 năm 2011

A - MỞ ĐẦU


Môn Địa lí là một bộ phận khoa học tự nhiên nghiên cứu Trái Đất, thiên nhiên và con người các châu lục nói chung và thiên nhiên con người Việt Nam nói riêng.
Đối với môn Địa lí 9, mục tiêu của bộ môn là nhằm trang bị cho học sinh những kiến thức phổ thông cơ bản về kinh tế - xã hội. Sự phân hóa lãnh thổ về tự nhiên, kinh tế xã hội của nước ta và địa lí tỉnh, thành phố nơi các em đang sinh sống và học tập. Để đạt được điều đó đòi hỏi mỗi giáo viên phải nắm vững phương pháp, nội dung chương trình để dạy bài kiến thức mới, bài thực hành, bài ôn tập, hệ thống hóa kiến thức từ đó giúp học sinh nắm kiến thức một cách hiệu qủa nhất.
Trong dạy học, việc tổ chức các hoạt động học tập cho học sinh tự tìm tòi phát hiện kiến thức nhằm phát huy tính tự giác, tích cực, chủ động và sáng tạo của học sinh chính là một trong những mục tiêu của dạy học tích cực và lấy học sinh làm trung tâm.
Dạy học giải quyết vấn đề là dựa trên những quy luật của sự lĩnh hội tri thức và cách thức hoạt động sáng tạo, có những nét cơ bản của sự tìm tòi khoa học. Bản chất của phương pháp này là tạo nên một chuỗi những tình huống có vấn đề, điều khiển học sinh giải quyết những vấn đề đó. Nhờ vậy nó đảm bảo cho học sinh lĩnh hội vững chắc những cơ sở khoa học, phát triển năng lực tư duy sáng tạo và hình thành cơ sở thế giới quan khoa học.
Dạy học theo cách giải quyết vấn đề giúp học sinh liên hệ và sử dụng những tri thức đã có trong việc tiếp thu tri thức mới cũng như tạo được mối liên hệ giữa những tri thức khác. Thông qua đó học sinh có thể giải thích được các sự sai khác giữa lý thuyết và thực tiễn, những mâu thuẩn nhận thức được tìm thấy trong quá trình học tập.
Dạy học giải quyết vấn đề giúp học sinh thấy rõ trách nhiệm về việc học tập của bản thân, phát triển được các kĩ năng viết và kĩ năng diễn đạt, giải quyết vấn đề và đưa ra quyết định, phát triển năng lực giao tiếp xã hội. Sự tham gia tích cực của học sinh trong quá trình học tập làm tăng cường niềm vui và khả năng của bản thân đối với việc lĩnh hội kiến thức nên làm tăng cường động cơ học tập.
Đối với dạy học ở lớp 9 nói chung và ở môn Địa lý lớp 9 nói riêng việc dạy học để rèn luyện tính tích cực, tự lập của học sinh là hết sức cần thiết, góp phần hình thành ý thức tự giác học tập, say mê với bộ môn và nâng cao chất lượng dạy học. Chính vì vậy, bản thân tôi trong quá trình dạy học đã thấy được việc rèn luyện tính tích cực học tập của học sinh thông qua dạy học tạo tình huống có vấn đề là không thể thiếu trong các khâu lên lớp và tôi dã chọn chủ đề này để thực hiện trong quá trình dạy học, bước đầu mang lại những kết quả khả quan. Vì thế, tôi đã mạnh dạn viết thành đề tài này để bản thân và đồng nghiệp áp dụng cho các năm học sau của trường THCS Nguyễn Quan Diêu nhằm nâng cao chất lượng môn Địa lí.






B - NỘI DUNG


I. Cơ sở lí luận
Trước những yêu cầu của xã hội, thời đại và sự phát triển của khoa học - kĩ thuật, mục tiêu dạy học môn Địa lí ngày nay không chỉ đơn thuần là cung cấp kiến thức và rèn luyện kĩ năng địa lí cho học sinh mà qua đó phải góp phần cùng với các môn học khác đào tạo ra những con người có tính sáng tạo, năng động, năng lực công tác làm việc, năng lực vận dụng kiến thức, kĩ năng để giải quyết những tình huống, những vấn đề của cuộc sống xã hội. Đổi mới phương pháp dạy học theo định hướng tích cực hóa hoạt động học tập của học sinh có nhiều hình thức, nhiều con đường để lĩnh hội tri thức mới trên cơ sở phát triển tư duy tìm tòi sáng tạo của học sinh. Môn Địa Lí 9 nhằm giúp học sinh có những kiến thức phổ thông cơ bản về dân cư, các ngành kinh tế. Sự phân hóa lãnh thổ về tự nhiên, kinh tế xã hội của nước ta và