Bài thực hành 3. Khai báo và sử dụng biến

TÌM HIỂU PHẦN KHAI BÁO TRONG PASCAL

Trong một chương trình Pascal thì phần khai báo là một phần không thể thiếu, trong phần này phải liệt kê ra các dạng dữ liệu sẽ sử dụng trong chương trình để hệ điều hành cấp bộ nhớ cho từng kiểu dữ liệu khi sử dụng.
Ví dụ tìm hiểu vê phần khai báo khi viết một chương trình Pascal.
{Phần tiêu đề}
PROGRAM Tên_chương_trình;
{Phần khai báo}
USES .......;
CONST ......;
TYPE .......;
VAR .......;
PROCEDURE .......;
FUNCTION .......;
{Phần thân chương trình}
BEGIN
........
END.
Trên đây là một cấu trúc chương trình Pascal hoàn chỉnh. Như đã thấy, phần khai báo nằm ở dưới phần tiêu đề chương trình và gồm 6 phần, trong 6 phần này thì hai phần cuối cùng là chương trình con.
Ở chương trình Free Pascal thì thứ tự của 4 phần đầu trong phần khai báo có thể đổi chỗ cho nhau, còn ở Turbo Pascal thì bắt buộc phải viết theo thứ tự. (hiện nay phần lớn các trường điều sử dụng free Pascal.
 
*Tìm hiểu về Khai báo Thư viện: USE + ;
Đây là phần gọi những thư viện được lập trình có sẵn trong trình dịch, khi gọi các thư viện này thì chúng ta có thể giảm bớt được thao tác lập trình hoặc sử dụng một vài chức năng đặc biệt của trình dịch.
Ví dụ về chức năng của các thư viện thường dùng:
crt : có thể sử dụng được các lệnh thao tác trên màn hình (vd: lệnh clrscr: xóa màn hình, ….)
math: thư viện chứa các hàm toán học, có thể sử dụng các hàm tính max, min, … trong chương trình
sysutils : khi gọi thư viện này ta có thể tương tác chương trình với Windows
graph : thư viện về đồ họa.

* Tìm hiểu về khai báo hàm hằng: CONST + = ;
Chắc các bạn cũng biết hằng số là gì, Pascal đưa ra khai báo CONST cũng để khai báo những hằng số không thể thay đổi trong toàn chương trình của bạn.
Ví dụ: CONST Pi = 3.14; {Khai báo hằng số Pi cho chương trình}

*Tìm hiểu phần khai báo định nghĩa kiểu dữ liệu mới: TYPE + = <định_nghĩa kiểu>;
Trong phần này có thể khai báo thêm các kiểu dữ liệu mới khác những kiểu dữ liệu có sẵn trong Pascal.
Ví dụ: TYPE MauSac = (do, cam, vang, luc, lam, cham, tim);
Trong ví dụ trên đã khai báo một kiểu mới gồm các màu sắc. Ngoài ra cũng có nhiều kiểu khai báo khác.

*Tìm hiểu khai báo biến VAR + : ;
Đầy là phần khai báo cơ bản nhất của mọi chương trình, những phần trên có thể không có nhưng đây là phần nhất định phải có. Khi các bạn liệt kê ra các biến dùng trong chương trình Pascal thì Hệ điều hành sẽ cấp cho bạn một số lượng bộ nhớ để lưu biến theo từng kiểu dữ liệu mà bạn đã khai báo.
Ví dụ:
VAR Mau : MauSac; {Kiểu màu sắc đã khai báo ở trên}
So_nguyen : integer; {Kiểu số nguyên}
Ki_tu : Char; {Kiểu kí tự}
Trên đây là bài tìm hiểu về phần khai báo trong lập trình Pascal.