Bài 8: Câu Lệnh Điều Kiện

TUẦN: … Ngày soạn: 10/10/2010
Ngày dạy:
Tiết ……
BÀI 6. CÂU LỆNH ĐIỀU KIỆN
I. MỤC TIÊU:
Giúp HS nhận thức được sự cần thiết của cấu trúc rẽ nhánh trong lập trình.
Biết cấu trúc rẽ nhánh được sử dụng để chỉ dẫn cho máy tính thực hiện các thao tác phụ thuộc vào điều kiện như thế nào?
Hiểu cấu trúc rẽ nhánh có hai dạng: dạng thiết và dạng đủ.
Hiểu cú pháp, hoạt động của các câu lệnh điều kiện dạng thiếu và dạng đủ trong Pascal.
II. CHUẨN BỊ:
Chuẩn bị của giáo viên
Giáo án, giáo án điện tử.
Phòng máy vi tính.
2. Chuẩn bị của sinh
Sách giáo khoa.
Đọc bài trước ở nhà.
III. HOẠT ĐỘNG TRÊN LỚP:
Oån định lớp
Kiểm tra bài cũ:
Bài toán: Cho 2 số thực a và b. Hãy cho biết kết quả so sánh hai số đó dưới dạng “a lớn hơn b”, “a nhỏ hơn b”, “a bằng b”.
Câu 1: Xác định INPUT và OUTPUT của bài toán.
Câu 2: Nêu thuật toán để giải bài toán trên.
Bài mới
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN
VÀ HỌC SINH
NỘI DUNG

Ở bài trước, các em đã được biết: “Quá trình giải bài toán bao gồm: xác định bài toán, xây dựng thuật toán và lập chương trình.”
Để có thể lập trình giải được bài toán thì ta phải chuyển thuật toán sang ngôn ngữ lập trình Pascal bằng những câu lệnh tương ứng. Thì bài học ngày hôm nay sẽ giới thiệu đến chúng ta một trong những câu lệnh hỗ trợ rất nhiều trong việc lập trình.
Các em hãy kể các công việc mà các em thường làm vào buổi sáng trước khi đến trường?
HS trả lời. VD:
Mỗi sáng Lan thức dậy làm vệ sinh cá nhân, ăn sáng và đến trường.
Còn Long thì làm vệ sinh cá nhân, tập thể dục, ăn sáng và đến trường.
Vậy chúng ta thấy rằng:



Nhưng do bị tác động bởi sự thay đổi của hoàn cảnh cụ thể. Dẫn đến nhiều hoạt động bị thay đổi và điều chỉnh cho phù hợp.
VD: - Nếu sáng mai trời mưa, Long sẽ nghỉ học.
- Nếu ngày mai thời tiết dưới 100, Hà nghỉ học.
- Nếu đi trên đường gặp đèn đỏ thì dừng lại, gặp đèn xanh thì đi tiếp.
Từ đó rút ra: Các hoạt động chỉ được thực hiện khi một điều kiện cụ thể được thỏa mãn
Mỗi điều kiện nói trên được mô tả dưới dạng một phát biểu . Hoạt động tiếp theo phụ thuộc vào kết quả kiểm tra phát biểu đó đúng hay sai .
Điều kiện
Kiểm tra
Kết quả
Hoạt động tiếp theo

Trời mưa?
Long nhìn ra ngoài trời thấy trời ma
Đúng
Long ở nhà

Thời tiết dưới 10 độ?
Hà xem dự báo thời tiết trên 10 độ
Sai
Mai đi học bình thường

Đèn xanh?
Nhìn trên biển báo thấy đèn xanh
Đúng
Đi tiếp

Dựa vào điều kiện và kiểm tra, HS sẽ đưa ra kết quả và hoạt động diễn ra tiếp theo.
Ngoài ra, đưa thêm 1 số vd để các em có thể hiểu rõ vấn đề hơn.
Các phép so sánh có vai trò rất quan trọng trong việc mô tả thuật toán và lập trình.
? Ta thường sử dụng các kí hiệu toán học nào để so sánh.
Để so sánh ta thường sử dụng các kí hiệu toán học như: <, >, =, ≠, ≤, ≥.













Mô tả 2 hoạt động ở hai ví dụ trong sách giáo khoa:
Gợi ý để học sinh có thể mô tả được các hoạt động xảy ra trong bài toán.
Từ đó, giúp các em thấy được khi sử dụng cấu trúc rẽ nhánh sẽ giúp cho việc lập trình được linh hoạt hơn.



















Trong Pascal, cấu trúc rẽ nhánh được thể hiện bằng câu lệnh điều kiện với các từ khóa if và then
Ví dụ 1: Nếu X>5 thì in giá trị của X ra màn hình
IF X>5 Then Writeln(`Gia tri cua X=`,X);

Ví dụ 2: Nếu Delta<0 thì in ra màn hình pt vô nghiem
IF delta<0 then writelnphuong trinh vo nghiem
Hs: Quan sát lưu đồ 1







đúng





Sơ đồ cấu