Bài 7. Câu lệnh lặp

Chào mừng thầy cô và các bạn đến với Tiết 41
Tin Học 8
Ví dụ
Program Hien_thi;
Uses Crt;
Begin
Clrscr;
Writeln(‘Xin chao’);
Writeln(‘Xin chao’);
Writeln(‘Xin chao’);
Writeln(‘Xin chao’);
Writeln(‘Xin chao’);
Writeln(‘Xin chao’);
Writeln(‘Xin chao’);
Writeln(‘Xin chao’);
Writeln(‘Xin chao’);
Writeln(‘Xin chao’);
Readln
End.
Màn hình kết quả xuất hiện gì sau khi thực hiện đoạn chương trình này
Đoạn chương trình trên rất dài
Có cách nào làm cho ngắn gọn lại được hay không??
Bài 7: Câu lệnh lặp
(2 tiết)
Bài 7: Câu lệnh lặp
Nội dung chính:
1/ Các công việc được thực hiện nhiều lần
2/ Câu lệnh lặp – một lệnh thay cho nhiều lệnh
Bài 7: Câu lệnh lặp

1/ Các công việc được thực hiện nhiều lần

2/ Câu lệnh lặp – một lệnh thay cho nhiều lệnh
1/ Các công việc được thực hiện nhiều lần
Trong đời sống hằng ngày có rất nhiều công việc được lặp đi lặp lại, em nào cho biết một vài ví dụ?
1/ Các công việc được thực hiện nhiều lần
Ví dụ:
Mỗi sáng thứ 2 đều chào cờ đầu tuần.
Ngày ăn cơm 3 lần.
Tiếng trống trường sau mỗi tiết học.
Học cho đến khi thuộc bài.
.....
Tớ phải bị phạt đi tới đi lui như thế này cho tới bao giờ ?
Còn tớ phải bị phạt tập thể dục như thế này cho tới bao giờ ?
Hãy quan sát và cho biết :
Mỗi tình huống mô tả điều gì được lặp lại? Và lặp bao nhiêu lần?
Cậu phải đi cho đến khi trời mưa thì thôi.
Cậu phải làm 50 lần như thế.
1/ Các công việc được thực hiện nhiều lần
Có những công việc lặp với số lần nhất định và biết trước
VD: Đánh răng mỗi ngày 3 lần, ngày ăn cơm 3 lần
Có những công việc lặp với số lần không thể xác định trước
VD: Học bài cho đến khi thuộc bài
Kết luận
Ở ngoài thực tế, những công việc lặp đi lặp lại đối với con người, con người đều phải lần lượt làm hết tất cả !!
Còn trong tin học, những công việc lặp đi lặp lại vẫn có thể làm theo thứ tự, lần lượt từng việc một. Nhưng cũng có thể gộp nhiều việc vào với nhau để xử lí.
Bài 7: Câu lệnh lặp

1/ Các công việc được thực hiện nhiều lần

2/ Câu lệnh lặp – một lệnh thay cho nhiều lệnh
2/ Câu lệnh lặp – một lệnh thay cho nhiều lệnh
Xét Ví dụ 1 : Giả sử ta cần vẽ ba hình vuông có cạnh 1 đơn vị như hình 33. Mỗi hình vuông là ảnh dịch chuyển của hình bên trái nó một khoảng cách 2 đơn vị.
Hình 33
2/ Câu lệnh lặp – một lệnh thay cho nhiều lệnh
Thuật toán

Bước 1: Vẽ hình vuông.

Bước 2: Nếu số hình vuông đã vẽ nhỏ hơn 3, di chuyển bút vẽ về bên phải 2 đơn vị và trở lại bước 1; Ngược lại, kết thúc thuật toán.
Hãy mô tả thuật toán
2/ Câu lệnh lặp – một lệnh thay cho nhiều lệnh
Thực hiện
2/ Câu lệnh lặp – một lệnh thay cho nhiều lệnh
Thuật toán:
Bước 1: Vẽ hình vuông.
Bước 2: Nếu số hình vuông đã vẽ nhỏ hơn 5, di chuyển bút vẽ về bên phải 2 đơn vị và trở lại bước 1; ngược lại, kết thúc thuật toán.
Ví dụ: (giống VD 1 nhưng có 5 hình vuông)
2/ Câu lệnh lặp – một lệnh thay cho nhiều lệnh
Ví dụ (tt) thuật toán vẽ một hình:
Hình 34
2/ Câu lệnh lặp – một lệnh thay cho nhiều lệnh
Thuật toán vẽ một hình vuông:
Bước 1: k ← 1 (k là số đoạn thẳng cần vẽ)
Bước 2: Vẽ đoạn thẳng 1 đơn vị độ dài, quay thước 90o sang phải. k ← k+1
Bước 3: Nếu k ≤ 4 thì trở lại bước 2; Ngược lại, kết thúc thuật toán.
2/ Câu lệnh lặp – một lệnh thay cho nhiều lệnh
Thực hiện
Ghi chú: Hướng mũi tên là hướng đặt thước kẻ
2/ Câu lệnh lặp – một lệnh thay cho nhiều lệnh
Xét Ví dụ 2 :
Tính tổng của 100 số tự nhiên đầu tiên:

S = 1 + 2 + 3 + ... + 100
2/ Câu lệnh lặp – một lệnh thay cho nhiều lệnh
Thuật toán đơn giản nhất:
Bước 1: SUM  0
Bước 2: SUM  SUM +1
Bước 3: SUM  SUM +2
...
Bước 101: SUM  SUM +100
=> Quá dài dòng
2/ Câu lệnh lặp – một lệnh thay cho nhiều lệnh
Thuật toán cải tiến:

Bước 1: SUM  0; i  1;
Bước 2: SUM  SUM + i; i  i + 1;
Bước 3: Nếu i ≤ 100, thì quay lại bước 2.
Bước 4: Thông báo giá trị SUM và kết thúc thuật toán.
=> Thuật toán ngắn gọn và tối ưu hơn
Hãy mô tả lại thuật toán ngắn gọn hơn đã học?
Sơ đồ khối
2/ Câu lệnh lặp – một lệnh thay cho nhiều lệnh
Kết luận:
 Cách mô tả các hoạt động lặp trong thuật toán như trong ví dụ trên được gọi là cấu trúc lặp

 Để thực hiện được các cấu trúc lặp, mỗi ngôn ngữ lập trình đều có cách trình bày riêng bằng các câu lệnh. Đó là các câu lệnh lặp
Bài tập
Dựa vào ví dụ 2 bên trên, viết thuật toán và sơ đồ khối tính tích của 100 số tự nhiên đầu tiên

S = 1 * 2 * 3 * ... * 100
Đáp án
Thuật toán:
Bước 1: TICH  1; i  1;
Bước 2: TICH  TICH * i; i  i + 1;
Bước 3: Nếu i ≤ 100, thì quay lại bước 2.
Bước 4: Thông báo giá trị TICH và kết thúc thuật toán.
Đáp án
Sơ đồ khối
Dặn dò
- Về nhà học bài kết hợp sách giáo khoa.
- Đọc phần lý thuyết còn lại của bài.
Chân thành cảm ơn sự lắng nghe của thầy cô và các bạn