Bài 6. Câu lệnh điều kiện

Câu hỏi 1: Quá trình giải bài toán trên máy tính gồm những bước nào?
Xác định bài toán: Từ phát biểu của bài toán, ta xác định đâu là thông tin đã cho (input) và đâu là thông tin cần tìm(output).
Mô tả thuật toán: Tìm cách giải bài toán và diễn tả bằng lệnh cần phải thực hiện.
Viết chương trình: Dựa vào mô tả thuật toán ở trên, ta viết chương trình bằng ngôn ngữ lập trình.
Kiểm tra bài cũ
Câu hỏi 2: Sắp xếp lại thứ tự các bước mô tả thuật toán sắp xếp các số a, b, c theo thứ tự giảm?
A. Input: a, b, c.
B. Nếu c>a thì đổi giá trị c và a cho nhau
C. Output:a, b, c được sắp xếp theo thứ tự giảm.
D. Nếu c>b thì đổi giá trị c và b cho nhau.
E. In ra các số a,b,c
F. Nhập a, b, c.
A. Input: a, b, c.
C. Output: a, b, c được sắp xếp theo thứ tự giảm.
F. Nhập a, b, c.
B. Nếu c>a thì đổi giá trị c và a cho nhao
D. Nếu c>b thì đổi giá trị c và b cho nhau.
E. In ra các số a, b, c.
1.Hoạt động phụ thuộc vào điều kiện.
VD1: “Nếu” em bị ốm, em sẽ không tập thể dục buổi sáng.

Câu lệnh điều kiện
Điều kiện: “em bị ốm”
Hoạt động tiếp theo của em: “không tập thể dục nữa” phụ thuộc vào điều kiện đó có xảy ra hay không.
=>Những hoạt động chỉ được thực hiện khi một điều kiện cụ thể được xảy ra.
Câu lệnh điều kiện
2. Tính đúng hoặc sai của các điều kiện
Ngoài những điều kiện gắn với các sự kiện đời thường, trong tin học chúng ta có thể gặp nhiều dạng điều kiện khác.
VD:
Nếu x > 5, thì in giá trị của x ra màn hình.
Nếu nhấn phím Pause/Break, chương trình sẽ bị ngừng.
Câu lệnh điều kiện
3. Điều kiện và phép so sánh.

Để so sánh hai giá trị số hoặc hai biểu thức có giá trị số, chúng ta sử dụng các ký hiệu toán học như:………………
=, ≠, <, ≤, >, ≥
Các phép so sánh có vai trò quan trọng trong việc mô tả thuật toán và lập trình.
Chúng thường được sử dụng để biểu diễn các điều kiện.
VD: Ta muốn chương trình in ra màn hình giá trị lớn hơn trong số hai giá trị của các biến a va b.
Điều đó phụ thuộc vào phép so sánh a>b đúng hay sai.
Nếu a>b đúng, in giá trị a ra màn hình
Nếu a>b sai, in giá trị b ra màn hình.
Điều kiện được biểu diễn bằng phép so sánh a>b.

Bt. Em hãy mô tả các điều kiện cho dưới đây trong ngôn ngữ pascal.

a. n là một số nguyên chia hết cho 3.
b. m là số nguyên không cho hết cho 7.
c. y là một số nguyên dương không vượt quá 100.
d. Tổng hai số bất kì trong ba số a, b, c luôn lớn hơn số còn lại.
e. Hai số a và b khác 0 có cùng dấu.
f. a va b là hai số nguyên tỉ lệ thuận với nhau theo tỉ lệ 3:4.
g. m nhận một trong các giá trị 1, 3, 5, 7, 8.

Đáp án
a. n mod 3 = 0
b. m mod 7 <> 0
c. (y>0) and (y<=100)
d. (a+b>c) and (a+c>b) and (b+c>a)
e. a*b>0
f. 4*a = 3*b
g. (m=1) or (m=3) or (m=5) or (m=7) or (m=8)