Bài 6. Câu lệnh điều kiện

Bài 6:
CÂU LỆNH ĐIỀU KIỆN
Người soạn: Huỳnh Thị Thanh Dung
Trường: THCS Trần Phú
KÍNH CHÀO QUÍ THẦY CÔ CÙNG CÁC EM HỌC SINH

Em hãy cho biết thứ tự thực hiện các câu lệnh
trong các chương trình đã học


→ Các câu lệnh trong chương trình được thực hiện theo thứ tự từ trên xuống dưới. Thực hiện các lệnh từ đầu đến cuối chương trình là thứ tự ngầm định của mọi NNLT.
KIỂM TRA BÀI CŨ
Bài 6:
CÂU LỆNH ĐIỀU KIỆN
 VD: Mỗi sáng em thức dậy, tập thể dục buổi sáng, làm vệ sinh cá nhân, ăn sáng và đến trường.
Em hãy cho vài ví dụ về các hoạt động hằng ngày của mình?
?
1: Hoạt động phụ thuộc vào điều kiện
CÂU LỆNH ĐIỀU KIỆN
 Những hoạt động chỉ được thực hiện khi 1 điều kiện cụ thể xảy ra.
1: Hoạt động phụ thuộc vào điều kiện
Các hoạt động của con người có phải lúc nào cũng luôn theo ý muốn và theo một kế hoạch đã vạch sẵn không?
?
CÂU LỆNH ĐIỀU KIỆN
VD1: Nếu em bị bệnh, em sẽ không tập TD buổi sáng
VD2: Nếu trời không mưa vào ngày CN thì Lan sẽ đến nhà Ngọc chơi không thì Lan ở nhà chơi Game.
1: Hoạt động phụ thuộc vào điều kiện
Điều kiện cụ thể đó là gì?
?
CÂU LỆNH ĐIỀU KIỆN
Nếu… thì
Nếu…thì….không thì (ngược lại)
Điều kiện thường được mô tả bằng từ “nếu”
1: Hoạt động phụ thuộc vào điều kiện
Điều kiện được mô ta bằng từ nào?
?
CÂU LỆNH ĐIỀU KIỆN
CÂU LỆNH ĐIỀU KIỆN
2. Tính đúng hoặc sai của các điều kiện
?
VD1: Nếu em bị bệnh, em sẽ không tập TD buổi sáng.
VD2: Nếu trời không mưa vào ngày CN thì Lan sẽ đến nhà Ngọc chơi không thì Lan ở nhà chơi Game.
Khi kết quả kiểm tra là”sai” → ĐK là gì?
CÂU LỆNH ĐIỀU KIỆN
CÂU LỆNH ĐIỀU KIỆN
Nếu nháy nút X ở góc bên trên, bên phải cửa sổ(thì) cửa sổ sẽ bị đóng lại
Nếu x>10(thì hãy) in giá trị của X ra màn hình
2. Tính đúng hoặc sai của điều kiện
Ngoài những điều kiện gắn với sự kiện đời thường như trên. Trong Tin học em còn có thể gặp những điều kiện khác nào?
CÂU LỆNH ĐIỀU KIỆN
VD: Cho hai số thực a và b. Hãy cho biết kết quả so sánh hai số đó dưới dạng “a lớn hơn b”, “ a nhỏ hơn b” hoặc a bằng b”
CÂU LỆNH ĐIỀU KIỆN
Các kí hiệu toán học: =,≠,<,≤,> và ≥
Nếu x >10 (thì hãy) in giá trị của x ra màn hình
3. Điều kiện và phép so sánh
Để so sánh hai giá trị số ta sử dụng ký hiệu toán học nào?
?
CÂU LỆNH ĐIỀU KIỆN
Dùng để biểu diễn các điều kiện
3. Điều kiện và phép so sánh
Phép so sánh dùng để làm gì?
?
CÂU LỆNH ĐIỀU KIỆN
Kết quả “đúng” khi điều kiện được thỏa mãn
Ngược lại, điều kiện không được thỏa mãn
3. Điều kiện và phép so sánh
Phép so sánh cho kết quả như thế nào?
?
CÂU LỆNH ĐIỀU KIỆN
Thảo luận nhóm 2
Yêu cầu:
Hãy cho vài ví dụ phụ thuộc vào điều kiện và kiểm tra tính đúng ,sai của điều kiện đó.
CÂU LỆNH ĐIỀU KIỆN
Cấu trúc rẽ nhánh dạng thiếu.
Cấu trúc rẽ nhánh dạng đủ.
4. Cấu trúc rẽ nhánh
Trong ngôn ngữ lập trình, cấu trúc rẽ nhánh được thể hiện bằng bao nhiêu dạng? Kể ra?
?
CÂU LỆNH ĐIỀU KIỆN
a).Sơ đồ cấu trúc rẽ nhánh dạng thiếu
CÂU LỆNH ĐIỀU KIỆN
4. Cấu trúc rẽ nhánh
Ví dụ 2: Một hiệu sách thực hiện đợt khuyến mãi lớn với nội dung như sau: nếu mua sách với tổng số tiền ít nhất là 100.000 đồng, khách hàng sẽ được giảm 30% tổng số tiền phải thanh toán. Hãy mô tả hoạt động tính tiền cho khách.
Xác định - Input và Output?
- Mô tả thuật toán?
?
CÂU LỆNH ĐIỀU KIỆN
b). Sơ đồ cấu trúc rẽ nhánh dạng đủ
CÂU LỆNH ĐIỀU KIỆN
4. Cấu trúc rẽ nhánh
Ví dụ: Một hiệu sách thực hiện đợt khuyến mãi lớn với nội dung như sau: nếu mua sách với tổng số tiền ít nhất là 100.000 đồng, khách hàng sẽ được giảm 30% tổng số tiền phải thanh toán. Nếu mua sách với tổng số tiền không đến 100.000 đồng. , khách hàng sẽ được giảm 10% tổng số tiền phải thanh toán. Hãy mô tả hoạt động tính tiền cho khách.
Xác định - Input và Output?
- Mô tả thuật toán?
?
CÂU LỆNH ĐIỀU KIỆN
Câu lệnh điều kiện
5. Câu lệnh điều kiện
Trong ngôn ngữ lập trình, các cấu trúc rẽ nhánh được thể hiện bằng câu lệnh gì?
?
CÂU LỆNH ĐIỀU KIỆN
a).Câu lệnh IF – THEN dạng thiếu
Hãy nêu dạng câu lệnh của cấu trúc rẽ nhánh dạng thiếu?
?
If <điều kiện> then ;
Khi gặp câu lệnh điều kiện này, chương trình sẽ kiểm tra điều kiện. Nếu điều kiện được thoả mãn, chương trình sẽ thực hiện câu lệnh sau từ khoá then. Ngược lại, câu lệnh đó bị bỏ qua.
Hãy trình bày ý nghĩa các câu lệnh của cấu trúc dạng thiếu?
?
Ví dụ 4: giả sử cần in số a ra màn hình nếu a > b
If a > b then write (a);
Ví dụ 5: Chương trình yêu cầu người dùng nhập một số hợp lệ, chẳng hạn không lớn hơn 5, từ bàn phím. Chương trình đọc số, kiểm tra tính hợp lệ và thông báo nếu không hợp lệ.
thuật toán
Bước 1: Nhập số a;
Bước 2: nếu a > 5 thì thông báo lỗi
readln(a);
If a > 5 then write(‘So da nhap khong hop le.’);
CÂU LỆNH ĐIỀU KIỆN
b). Câu lệnh IF – THEN dạng đủ
Hãy nêu dạng câu lệnh của cấu trúc rẽ nhánh dạng đủ?
?
If <điều kiện> then else ;
Hãy trình bày ý nghĩa của cấu trúc dạng đủ?
Khi gặp câu lệnh điều kiện này, chương trình sẽ kiểm tra điều kiện. Nếu điều kiện được thoả mãn, chương trình sẽ thực hiện câu lệnh 1 sau từ khoá then.
Trong trường hợp ngược lại, câu lệnh 2 sẽ thực hiện
CÂU LỆNH ĐIỀU KIỆN
* Câu lệnh IF – THEN dạng đủ
Ví dụ : Chương trình viết kết quả của a chia cho b, với a và b là hai số bất kì. Phép tính chỉ thực hiện được khi b ≠ 0. Chương trình cần kiểm tra giá trị của b. Nếu b ≠ 0 thì thực hiện phép chia. Nếu b = 0 sẽ thông báo lỗi.
thuật toán
Nếu b ≠ 0 thì tính kết quả
ngược lại thì thông báo lỗi
If b<>0 then x:=a/b
else write(‘mau so bang 0, khong chia duoc’);
CÂU LỆNH ĐIỀU KIỆN
 Cấu trúc rẽ nhánh được sử dụng để chỉ thị cho máy tính thực hiện các hoạt động khác nhau tuỳ theo một điều kiện cụ thể có được thoả mãn hay không.
 Cấu trúc rẽ nhánh có hai dạng: dạng thiếu và dạng đủ.
 Mọi ngôn ngữ lập trình đều có câu lệnh điều kiện để thể hiện các cấu trúc rẽ nhánh.
 Các phép so sánh: =, <>, >, <, <=, >=
Ghi Nhớ
 Trong lập trình, điều kiện trong cấu trúc rẽ nhánh thường được biểu diễn bằng các phép so sánh.
KÍNH CHÀO CÁC THẦY CÔ VÀ CÁC EM.
XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN.