Bài 6. Câu lệnh điều kiện

Tổ Tin Trường THCS Đông Phương
1
câu lệnh điều kiện
Bài 6
Nếu ... thì...
3. Điều kiện và phép so sánh
2. Tính đúng sai của các điều kiện
1. Hoạt động phụ thuộc vào điều kiện
4. Cấu trúc rẽ nhánh
5. Câu lệnh điều kiện
Tổ Tin Trường THCS Đông Phương
2
Mỗi sáng em thức dậy, vệ sinh cá nhân, ăn sáng và đến trường
1. Hoạt động phụ thuộc vào điều kiện
Bạn Long thường tập thể dục, ăn sáng và đến trường
? Phần lớn các hoạt động được thực hiện một cách tuần tự theo thói quen hoặc kế hoạch đã được xác định.
Tổ Tin Trường THCS Đông Phương
3
Nếu ngày mai thời tiết dưới 10 độ, Hà nghỉ học
Nếu đi trên đường phố gặp đèn đỏ thì dừng lại, gặp đèn xanh thì đi.
Nếu sáng mai trời mưa, Long sẽ nghỉ tập thể dục.
Các hoạt động chỉ được thực hiện khi một điều kiện cụ thể được thoả mãn.
Điều kiện thường là một sự kiện được mô tả sau từ nếu
? Do bị tác động bởi sự thay đổi của các hoàn cảnh cụ thể ? nhiều hoạt động bị thay đổi, điều chỉnh cho phù hợp.
Tổ Tin Trường THCS Đông Phương
4
2. Tính đúng sai của các điều kiện
Khi kiểm tra điều kiện
điều kiện được thoả mãn
điều kiện không thoả mãn
Đúng
Sai
Tổ Tin Trường THCS Đông Phương
5
Nếu chọn đúng thì chương trình dừng lại, chọn sai chương trình chạy tiếp
Nếu tổng các chữ số của một số chia hết cho 3, thì số đó chia hết cho 3
Nếu X>5 thì in giá trị của X ra màn hình
Một số ví dụ trong tin học:
Tổ Tin Trường THCS Đông Phương
6
3. Điều kiện và phép so sánh
Tổ Tin Trường THCS Đông Phương
7
Một số ví dụ:
Ví dụ 1: Nhập 2 biến a,b in ra màn hình biến có giá trị lớn hơn
Ví dụ 2: Giải phương trình bậc nhất tổng quát ax + b = 0
Tổ Tin Trường THCS Đông Phương
8
Nếu ... thì
Nếu . thì., nếu không thì .
Cấu trúc dùng để mô tả các mệnh đề có dạng như trên gọi là
cấu trúc rẽ nhánh.
4. Cấu trúc rẽ nhánh
Tổ Tin Trường THCS Đông Phương
9
Mô tả hoạt động tính tiền cho khách như sau:
1
Tính tổng số tiền T khách hàng đã mua
Ví dụ 1 : Một hiệu sách thực hiện đợt khuyến mãi với nội dung sau. Nếu khách mua với số tiền từ 100000 trở lên sẽ được giảm giá 30%
2
Nếu T>= 100000 thì số tiền phải thanh toán = 70%*T
3
Tính số tiền khách hàng tiếp theo
? Ví dụ trên thể hiện cấu trúc rẽ nhánh dạng thiếu
Tổ Tin Trường THCS Đông Phương
10
Mô tả hoạt động tính tiền cho khách như sau:
1
Tính tổng số tiền T khách hàng đã mua
Ví dụ 2 : Một hiệu sách thực hiện đợt khuyến mãi với nội dung sau. Nếu khách mua với số tiền từ 100000 trở lên sẽ được giảm giá 30% và dưới 100000 giảm giá 10%
2
Nếu T>= 100000 thì số tiền phải thanh toán = 70%*T, ngược lại số tiền phải thanh toán =90%*T
3
Tính số tiền khách hàng tiếp theo
? Ví dụ trên thể hiện cấu trúc rẽ nhánh dạng đủ
Tổ Tin Trường THCS Đông Phương
11
Sơ đồ cấu trúc rẽ nhánh
Tổ Tin Trường THCS Đông Phương
12
IF <Điều kiện> THEN ;
Điều kiện
Đúng

Câu lệnh
Nếu <điều kiện> đúng thì thực hiện sau từ khoá Then,
sai bị bỏ qua.
Sai

Câu lệnh
Đúng

Câu lệnh
Điều kiện
Điều kiện
- Điều kiện: Là một phép so sánh
- Câu lệnh: Lệnh đơn hoặc lệnh ghép
Trong đó:
5. Câu lệnh điều kiện
Dạng 1:
Tổ Tin Trường THCS Đông Phương
13
Ví dụ 1: Nếu X>5 thì in giá trị của X ra màn hình
IF X>5 Then Writeln(`Gia tri cua X=`,X);
Ví dụ 2: Giảm giá 30% cho khách hàng mua với số tiền T >=100000
IF T>=100000 Then ST:=70/100*T
Ví dụ 3: Nếu Delta<0 thì in ra màn hình pt vo nghiem
IF delta<0 then writeln(` phuong trinh vo nghiem`);
Tổ Tin Trường THCS Đông Phương
14
IF <Điều kiện> THEN ELSE ;
Dạng 2:
Điều kiện
Đúng

Câu lệnh 1
Sai

Câu lệnh 2
Điều kiện

Câu lệnh 1

Câu lệnh 2
Điều kiện

Câu lệnh 1
Điều kiện
Nếu <điều kiện> đúng thì được thực hiện,
ngược lại thì được thực hiện.
Tổ Tin Trường THCS Đông Phương
15
IF a mod 2=0 THEN Writeln(`a là so chan`)
ELSE Writeln(`a la so le`);
Ví dụ 1: Đọc và số nguyên a kiểm tra xem a là số chẵn hay số lẻ
Ví dụ 2: Giảm giá 30% cho khách hàng mua với số tiền T >=100000 và giảm 10% cho khách hàng mua với số tiền T<100000
IF T>=100000 Then ST:=70/100*T
ELSE ST:=90/100*T
Tổ Tin Trường THCS Đông Phương
16
Ghi nhớ !
Cấu trúc rẽ nhánh được sử dụng để chỉ thị cho máy tính thực hiện các hoạt động khác nhau tùy theo một điều kiện cụ thể có được thỏa mãn hay không. Cấu trúc rẽ nhánh có hai dạng: Dạng thiếu và dạng đầy đủ.
Trong lập trình, điều kiện trong cấu trúc rẽ nhánh thường được biểu diễn bằng các phép so sánh
Mọi ngôn ngữ lập trình đều có câu lệnh điều kiện để thể hiện các cấu trúc rẽ nhánh.