Bài 6. Câu lệnh điều kiện

Đáp án:
KIỂM TRA BÀI CŨ
INPUT: Dãy 100 số tự nhiên.
OUTPUT: Giá trị 1 + 2 + ... + 100.
B1. SUM  0; i  0.
B2. i  i + 1.
B3. Nếu i <= 100, thì SUM  SUM + i và quay lại B2.
B4. Kết thúc.
Câu 1: Hãy mô tả thuật toán “Tính tổng 100 số tự nhiên đầu tiên”.
Bài 6
CÂU LỆNH ĐIỀU KIỆN
Tiết: 28
Mỗi sáng em thức dậy, vệ sinh cá nhân, ăn sáng và đến trường
1. Hoạt động phụ thuộc vào điều kiện
Bạn Long thường tập thể dục, ăn sáng và đến trường
 Phần lớn các hoạt động được thực hiện một cách tuần tự theo thói quen hoặc kế hoạch đã được xác định.
Nếu ngày mai thời tiết dưới 10 độ, Hà nghỉ học
Nếu sáng mai trời mưa, Long sẽ nghỉ tập thể dục.
 Do bị tác động bởi sự thay đổi của các hoàn cảnh cụ thể  nhiều hoạt động bị thay đổi, điều chỉnh cho phù hợp.
1. Hoạt động phụ thuộc vào điều kiện
“ Nếu” em bị ốm, em sẽ không tập thể dục buổi sáng.
“ Nếu” trời không mưa vào ngày chủ nhật, Long đi đá bóng; ngược lại Long ở nhà.
1.Hoạt động phụ thuộc vào điều kiện
Điều kiện
Hoạt động
“ Nếu” gặp đèn đỏ
phải dừng lại
1.Hoạt động phụ thuộc vào điều kiện
Điều kiện
Hoạt động
“Nếu” khách đến nhà,
em pha trà mời khách.
1.Hoạt động phụ thuộc vào điều kiện
1.Hoạt động phụ thuộc vào điều kiện
Các hoạt động chỉ được thực hiện khi một điều kiện cụ thể được thoả mãn.
Điều kiện thường là một sự kiện được mô tả sau từ nếu
2.Tính đúng hoặc sai của điều kiện
Trời mưa?
Long nhìn ra ngoài và thấy trời mưa
Đúng
Long ở nhà (không đi đá bóng)
Em bị ốm?
Sáng thức dậy, em thấy mình khỏe mạnh
Sai
Em tập thể
dục buổi
sáng
- Kết quả kiểm tra là đúng, ta nói điều kiện được thoả mãn.
- Kết quả kiểm tra là sai, ta nói điều kiện không thoả mãn.
VD: “Nếu” nhấn Alt + F4, sẽ thoát khỏi chương trình.
2.Tính đúng hoặc sai của điều kiện
Nếu chọn đúng thì chương trình dừng lại, chọn sai chương trình chạy tiếp
Nếu tổng các chữ số của một số chia hết cho 3, thì số đó chia hết cho 3
Nếu X>5 thì in giá trị của X ra màn hình
Một số ví dụ trong tin học:
3. Điều kiện và phép so sánh
Một số ví dụ:
Ví dụ 1: Nhập 2 biến a,b in ra màn hình biến có giá trị lớn hơn
Ví dụ 2: Giải phương trình bậc nhất tổng quát bx + c = 0
3. Điều kiện và phép so sánh
Phép so sánh cho kết quả đúng có nghĩa là điều kiện được thỏa mãn; ngược lại, điều kiện không thỏa mãn.
VD: Nếu a > b, in giá trị biến a ra màn hình;
ngược lại, in giá trị biến b ra màn hình.
Bài tập
Câu 1: Em hãy nêu một vài ví dụ về hoạt động hàng ngày phụ thuộc vào điều kiện ?
Câu 2: Hãy cho biết các điều kiện hoặc biểu thức sau đây cho kết quả đúng hay sai ?
a) 123 chia hết cho 3
b) 152 < 200
c) x2 < -1
d) Nếu 3 cạnh a, b, c của 1 tam giác
thỏa mãn c2 = a2 + b2 thì tam giác có
1 góc vuông.
Đúng
Sai
Sai
Đúng
Bài 6
CÂU LỆNH ĐIỀU KIỆN
(TIẾP THEO)
Tiết: 29
Nếu ... thì
Nếu … thì…, nếu không thì …
Cấu trúc dùng để mô tả các mệnh đề có dạng như trên gọi là
cấu trúc rẽ nhánh.
4. Cấu trúc rẽ nhánh
Mô tả hoạt động tính tiền cho khách như sau:
1
Tính tổng số tiền T khách hàng đã mua
Ví dụ 1 : Một hiệu sách thực hiện đợt khuyến mãi với nội dung sau. Nếu khách mua với số tiền từ 100000 trở lên sẽ được giảm giá 30%
2
Nếu T>= 100000 thì số tiền phải thanh toán = 70%*T
3
Tính số tiền khách hàng tiếp theo
 Ví dụ trên thể hiện cấu trúc rẽ nhánh dạng thiếu
Mô tả hoạt động tính tiền cho khách như sau:
1
Tính tổng số tiền T khách hàng đã mua
Ví dụ 2 : Một hiệu sách thực hiện đợt khuyến mãi với nội dung sau. Nếu khách mua với số tiền từ 100000 trở lên sẽ được giảm giá 30% và dưới 100000 giảm giá 10%
2
Nếu T>= 100000 thì số tiền phải thanh toán = 70%*T, ngược lại số tiền phải thanh toán =90%*T
3
Tính số tiền khách hàng tiếp theo
 Ví dụ trên thể hiện cấu trúc rẽ nhánh dạng đủ
SƠ ĐỒ CẤU TRÚC RẼ NHÁNH
IF <điều kiện> THEN ;
Điều kiện
Đúng

Câu lệnh
Nếu <điều kiện> đúng thì thực hiện sau từ khoá Then,
sai bị bỏ qua.
Sai

Câu lệnh
Đúng

Câu lệnh
Điều kiện
Điều kiện
- IF, THEN: là các từ khóa
- Điều kiện: Là một phép so sánh
- Câu lệnh: Lệnh đơn hoặc lệnh ghép
Trong đó:
5. Câu lệnh điều kiện
Dạng 1:
Ví dụ 1: Nếu X>5 thì in giá trị của X ra màn hình
IF X>5 Then Writeln(`Gia tri cua X=`,X);
Ví dụ 2: Giảm giá 30% cho khách hàng mua với số tiền T >=100000
IF T>=100000 Then ST:=70/100*T
Ví dụ 3: Nếu Delta<0 thì in ra màn hình pt vo nghiem
IF delta<0 then writeln(‘ phuong trinh vo nghiem’);
IF <điều kiện> THEN ELSE ;
Dạng 2:
Điều kiện
Đúng

Câu lệnh 1
Sai

Câu lệnh 2
Điều kiện

Câu lệnh 1

Câu lệnh 2
Điều kiện

Câu lệnh 1
Điều kiện
Nếu <điều kiện> đúng thì được thực hiện,
ngược lại thì được thực hiện.
IF a mod 2=0 THEN Writeln(‘a là so chan’)
ELSE Writeln(‘a la so le’);
Ví dụ 1: Đọc và số nguyên a kiểm tra xem a là số chẵn hay số lẻ
Ví dụ 2: Giảm giá 30% cho khách hàng mua với số tiền T >=100000 và giảm 10% cho khách hàng mua với số tiền T<100000
IF T>=100000 Then ST:=70/100*T
ELSE ST:=90/100*T
* Ghi nhớ: (SGK)
CỦNG CỐ
5. Các câu lệnh Pascal sau đây được viết đúng hay sai?
If x:=7 then a=b;
If x>5 then a:=b;
If x>5 then a:=b; m:=n;
If x>5 then a:=b; else m:=n;
Cho hai biến x, y. Viết câu lệnh hoán đổi giá trị của hai biến để x và y có giá trị tăng dần.
If x < y then write (x, y)
else write (y, x);
Bài tập
 BÀI TẬP VỀ NHÀ
Làm bài tập 5, 6 SGK trang 51.