Bài 5: Từ bài toán đến chương trình,bài 6: câu lệnh điều kiện

Bài 5 : TỪ BÀI TOÁN ĐẾN CHƯƠNG TRÌNH

Mục tiêu
Biết khái niệm bài toán, thuật toán .
Biết các bước giải bài toán trên máy tính .
Xác định được input, Output của một bài toán đơn giản .
Biết chương trỉnh là thể hiện của thuật toán trên một ngôn ngữ cụ thể .
Hiểu thuật toán tính tổng của n số tự nhiên đầu tiên, tìm số lớn nhất của một dãy số.
Chuẩn bị
GV : máy chiếu, giáo án .
HS : sách , chuẩn bị tốt các kiến thức đã học .
Tiến trình dạy học
Kiểm tra bài cũ

Dạy bài mới
Hoạt động của giáo viên và học sinh
Nội dung

1. Bài toán và xác định bài toán
Cho ví dụ về nột bài toán ?
Tính S = 1+2+3+……+n ; (n là số tự nhiên)
Tính diện tích hình chũ nhật, đường tròn, …
Nêu khái niệm về bài toán ?
Bài toán là một công việc hay một nhiệm vụ cần giải quyết .
Để giải một bài toán phải làm như thế nào?
Xác định rõ các điều kiện cho trướcvà kết quả thu được.
Đưa ra các ví dụ, yêu cầu học sinh xác định điều kiện cho trước và kết quả thu được .
Tính diện tích hình tròn .
Điều kiện cho trước : bán kính của đường tròn.
Kết quả thu được : diện tích hình tròn.
Bài toán nấu cơm
Điều kiện cho trước : nồi, gạo, nước .
Kết quả thu được : một nồi cơm.
Bài toán và xác định bài toán
Bài toán là một công việc hay nhiệm vụ
cần phải giải quyết .
Để giải bài toán thì cần xác định bài toán .
Ví dụ : SGK/trang 29 .


2. Qúa trình giải bài toán trên máy tính
Máy tính tiếp nhận xử lý các thông tin và biểu diễn chúng thành dạng cần thiết dưới sự chỉ dẫn của con người thông qua đâu ?
Các câu lệnh .
Việc dùng máy tính giải một bài toán là đưa ra một thuật toán.Tuy nhiên việc mô tả thuật toán chưa đủ đối với máy tính mà cần diễn đạt thuật toán dưới dạng máy tính có thể hiểu và thực hiện được.
Kết quả thuật toán là gì ?
Là chương trình được viết trong một ngôn ngữ lập trình nào đó.
Thuật toán là gì ?
HS trả lời
Tóm lại quá trình giải bài toán gồm mấy bước ?
Hs trả lời .
2. Qúa trình giải bài toán trên máy tính
Thuật toán là các bước để giải một bài toán, còn chương trìnhchỉ thể hiện của thuật toán trong một ngôn ngữ lập trình cụ thể.
Qúa trình giải bài toán gồm 3 bước :
Xác định bài toán .
Xây dựng thuật toán.
Viết chương trình .

3.Thuật toán và mô tả thuật toán
Đưa ra một số ví dụ .
Vd1 : Bài toán “pha trà”
Input : Trà, nước sôi, ấm và ly.
Output : ly trà .
Bước 1 : Tráng ấm, chén bằng nước sôi.
Bước 2 : Cho trà vào ấm.
Bước 3 : Rót nước sôi vào ấm và đợi khoảng 3-4 phút.
Bước 4 : Rót trà vào ly.
Vd2 : Bài toán “Giaỉ phương trình bậc nhấtdạng tổng quát ax+b=0”
Input : Các hệ số a,b.
Output : Nghiệm của phương trìnhbậc nhất.
Bước 1 :Nếu a=0 chuyển tới bước 3.
Bước 2 : Tính nghiệm của phương trình x=-b/a và chuyển tới bước 4.
Bước 3 : Nếu c<>0 thông báo pt đã cho vô nghiệm, ngược lại (c=0) thông báo phương trình đã cho vô số nghiệm
Bước 4 : Kết thúc.

3.Thuật toán và mô tả thuật toán
SGK
Vd2 : Bài toán “Giaỉ phương trình bậc nhấtdạng tổng quát ax+b=0”
Input : Các hệ số a,b.
Output : Nghiệm của phương trìnhbậc nhất.
Bước 1 :Nếu a=0 chuyển tới bước 3.
Bước 2 : Tính nghiệm của phương trình x=-b/a và chuyển tới bước 4.
Bước 3 : Nếu c<>0 thông báo pt đã cho vô nghiệm, ngược lại (c=0) thông báo phương trình đã cho vô số nghiệm
Bước 4 : Kết thúc.


4.Một số ví dụ về thuật toán
Vd1 :Hs quan sát hình 29 rồi mô tả thuật toán .
Vd2 :Tính S = 1+2+…+100.
Input : Các số 1,2,..,100.
Output : Gía trị của S.
Gợi ý : Gán cho S có giá trị bằng 0, tiếp tục thêm các giá trị 1,2,…,100 vào S.
Phát sinh thêm biến i
Vd3 : Đổi giá trị