Bài 5. Từ bài toán đến chương trình

Tin học 8
CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM ĐẾN VỚI TIẾT HỌC HÔM NAY
KIỂM TRA BÀI CŨ
Đánh dấu ۷ vào lựa chọn đúng hoặc sai :
۷
۷
۷
۷
۷
۷
۷
Bài toán và xác định bài toán
Quá trình giải bài toán trên máy tính
Thuật toán và mô tả thuật toán
Một số ví dụ về thuật toán
Tõ BµI TO¸N §ÕN CH¦¥NG TR×NH
1. Bài toán và xác định bài toán
Hãy quan sát các bài toán sau !
Bài toán 1: Tính diện tích của một tam giác biết một cạnh và đường cao tương ứng với cạnh đó.
Bài toán 2: Lập một bảng điểm để quản lí kết quả học tập của học sinh trong một lớp.
Bài toán 3: Tìm các cách khắc phục tắc nghẽn giao thông trong giờ cao điểm
Bài toán là gì nhỉ ?
? Bài toán là một công việc hay một nhiệm vụ cần phải giải quyết
Để giải quyết một bài toán cụ thể , ta cần xác định bài toán
Điều kiện cho trước
Kết quả thu được
Bài toán 1
Điều kiện cho trước: Một cạnh và đường cao tương ứng với cạnh đó
Kết quả thu được: Diện tích hình tam giác
Bài toán 2
Điều kiện cho trước: Thông tin của học sinh trong lớp (Họ tên. điểm các môn...)
Kết quả thu được: Kết quả học tập của học sinh
? Xác định bài toán là bước đầu tiên và là bước rất quan trọng trong việc giải bài toán.
Máy tính có thể tự giải các bài toán không?
2. Quá trình giải bài toán trên máy tính?
ồ không! Tôi chỉ làm theo sự chỉ dẫn thôi!!!!
? Để máy tính có thể giải các bài toán, ta cần hướng dẫn máy tính thực hiện một dãy hữu hạn các thao tác để từ các điều kiện cho trước ta nhận được kết quả cần thu được.
Dãy hữu hạn các thao tác để giải một bài toán
thường được gọi là thuật toán
Hãy nhớ!
Máy tính không thể tự mình tìm ra lời giải của các bài toán. Lời giải của một bài toán cụ thể, tức thuật toán, là tư duy sáng tạo của con người
Xác định bài toán: xác định điều kiện ban đầu (input) và kết quả cần xác định (output).
Xây dựng thuật toán: Lựa chọn và mô tả các thao tác sẽ thực.
Viết chương trình: Diễn đạt thuật toán bằng một ngôn ngữ lập trình sao cho máy tính có thể hiểu và thực hiện được.
Quá trình giải bài toán trên máy tính
1
2
3
VD1
Các bước thực hiện để pha trà mời khách ntn nhỉ ?
Bước 1: Tráng ấm chén bằng nước sôi;
Bước 2: Cho một nhúm trà vào ấm;
Bước 3: Tráng trà;
Bước 4: Rót nước sôi vào ấm và đợi trong 3 - 4 phút;
Bước 5: Rót trà ra chén để mời khách;
3. Thuật toán và mô tả thuật toán
Thuật toán pha trà mời khách
Input: Trà, nước sôi, ấm và chén
Output: Chén trà đã pha để mời khách
INPUT: Trứng, dầu ăn, muối và hành.
OUTPUT: Trứng tráng.
Ví dụ 2: Thuật toán "Làm món trứng tráng"
Bước 1. Đập trứng, tách vỏ và cho trứng vào bát.
Bước 2. Cho một chút muối và hành tươi thái nhỏ
vào bát trứng. Dùng đũa quấy mạnh cho
đến khi đều.
Bước 3. Cho một thìa dầu ăn vào chảo, đun nóng
đều rồi đổ trứng vào. Đun tiếp trong
khoảng 1 phút.
Bước 4. Lật mặt trên của miếng trứng úp xuống
dưới. Đun tiếp trong khoảng 1 phút.
Bước 5. Lấy trứng ra đĩa.
VD3
Thuật toán giải phương trình bậc nhất tổng quát
bx + c = 0
Các bước của ba thuật toán trên có thay đổi trình tự được không ?
Thuật toán là dãy các thao tác cần thực hiện theo một trình tự xác định để thu được kết quả cần thiết từ những điều kiện cho trước.
Tin học 8
Ghi nhớ!
Xác định bài toán là việc xác định các điều kiện ban đầu( thông tin vào-ra INPUT) và các kết quả cần thu được( thông tin ra ( OUTPUT)
Giải bài toán trên máy tính nghĩa là hướng dẫn cho máy tính dãy hữu hạn các thao tác đơn giản( thuật toán) mà nó có thể thực hiện được để cho ta kết quả.
Quá trình giải một bài toán trên máy tính gồm các bước: xác định bài toán; xây dựng thuật toán; lập chương trình.
Thuật toán: là dãy hữu hạn các thao tác cần thực hiện theo một trình tự xác định để thu được kết quả cần thiết từ những điều kiện cho trước.
Bài tập
Bài toán
Hãy liệt kê các bước
gọi tới số điện thoại cố định
(kết thúc khi kết nối thành công
hoặc người gọi gác máy).
Nhấc ống nghe của máy điện thoại lên.
Bấm số cần gọi.
Nghe máy.
Quá trình giải bài toán
B1
B2
B3
Nếu có người nhấc máy (kết nối thành công), chuyển tới bước 7.
B4
Quá trình giải bài toán
Nếu nghe thấy tiếng tút ngắn (máy bận), gác máy và chuyển tới bước 7. Ngược lại (tút dài, chưa có người nhấc máy), tiếp tục nghe máy và chờ.
B5
Nếu thời gian chờ chưa vượt quá 30 giây vẫn không có người nhấc máy, tiếp tục nghe và chờ.
Kết thúc.
B6
B7
2. Sắp xếp các câu sau để tạo thành một thuật toán đúng
Học bài cũ – học thuộc ghi nhớ.
-Làm bài tập SGK.
-Chuẩn bị nội dung phần 4.
Giờ học kết thúc !
Cám ơn các thầy cô giáo và các
em đã tham gia tiết học này