Bài 5. Từ bài toán đến chương trình

   
1. Bài toán và xác định bài toán
2. Quá trình giải bài toán trên máy tính
3. Thuật toán và mô tả thuật toán
Nêu các bước cần làm để thực hiện việc pha trà mời khách:
INPUT: Trà, nước sôi, ấm và chén.
OUTPUT: Chén trà đã pha để mời khách.
BƯỚC 1: Tráng ấm chén bằng nước sôi.
BƯỚC 2: Cho trà vào ấm
BƯỚC 3: Rót nước sôi vào ấm và đợi khoảng 3 đến 4 phút
BƯỚC 4: Rót trà ra chén để mời khách.
Việc liệt kê các bước như trên là một cách thường dùng để mô tả thuật toán.
Ti?t 25
   
1. Bài toán và xác định bài toán
2. Quá trình giải bài toán trên máy tính
3. Thuật toán và mô tả thuật toán
Ti?t 25
Ví dụ: Mô tả thuật toán giải phương trình bậc nhất ax + b=0
BƯỚC 1:
BƯỚC 2:
BƯỚC 3:
BƯỚC 4:
Nếu a=0 chuyển tới bước 3
INPUT: Các số a và b.
OUTPUT: Nghiệm của phương trình bậc nhất.
Tính nghiệm của phương trình x= -b/a và chuyển tới bước 4
Nếu b≠ 0, thông báo phương trình đã cho vô nghiệm. Ngược lại (b=0), thông báo phương trình có vô số nghiệm
Kết thúc
dãy các thao tác cần thực hiện theo một trình tự xác định
để thu được kết quả cần thiết từ những điều kiện cho trước
Thuật toán là
   
1. Bài toán và xác định bài toán
2. Quá trình giải bài toán trên máy tính
3. Thuật toán và mô tả thuật toán
Ti?t 25
4. Một số ví dụ về thuật toán
b
2a
a
HÌNH A
Ví dụ 1:
INPUT: Số a là bán kính của hình bán nguyệt, 2a là chiều rộng, b là chiều dài hình chữ nhật.
OUTPUT: Diện tích hình A

Thuật toán gồm các bước:
B1: Tính diện tích hình chữ nhật : S12ab
B2: Tính diện tích hình bán nguyệt: S2
B3: S S1+S2
   
3. Thuật toán và mô tả thuật toán
Ti?t 25
INPUT: Dãy 10 số tự nhiên 1,2,3…10
OUTPUT: Gía trị của tổng
Ý TƯỞNG:
- Dùng một biến SUM để lưu giá trị tổng.
Gán SUM ban đầu = 0
Cộng thêm biến I vào SUM khi I không vượt quá giá trị cho phép.
BƯỚC 1
BƯỚC 2
BƯỚC 3
BƯỚC 4
SUM0; I0;
II+1
Nếu I ≤10 thì SUMSUM+I và quay lại bước 2
Thông báo kết quả và kết thúc thuật toán
Ví dụ 2: Viết thuật toán tính tổng của 10 số tự nhiên đầu tiên:
Mô tả thuật toán với bộ dữ liệu cụ thể:
   
1. Bài toán và xác định bài toán
2. Quá trình giải bài toán trên máy tính
3. Thuật toán và mô tả thuật toán
Ti?t 25
Ví dụ 3: Viết thuật toán đổi giá trị của hai biến x và y
INPUT: Hai biến x, y có giá trị tương ứng là a và b
OUTPUT: Hai biến x, y có giá trị tương ứng là b và a
BƯỚC 1:
BƯỚC 2:
BƯỚC 3:
z x {giá trị của z sẽ bằng a}
x y {giá trị của x sẽ bằng b}
yz {giá trị của y sẽ bằng z và bằng a}
x
z
y
x
y
   
1. Bài toán và xác định bài toán
2. Quá trình giải bài toán trên máy tính
3. Thuật toán và mô tả thuật toán
Ti?t 25
   
1. Bài toán và xác định bài toán
2. Quá trình giải bài toán trên máy tính
3. Thuật toán và mô tả thuật toán
Ti?t 25