Bài 5. Từ bài toán đến chương trình

TRƯỜNG THCS PHẠM HỒNG THÁI
CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ ĐẾN DỰ GIỜ, THĂM LỚP
Môn : Tin học
Lớp: 8A3
Ngày dạy: 22/10/2016 - Tiết PPCT: 19
BÀI 5:TỪ BÀI TOÁN ĐẾN CHƯƠNG TRÌNH
Từ bài toán đến chương trình có nghĩa là gì?
Ví dụ 1: Bài toán nhân hai số có 2 chữ số:
99 X 99=?
Ví dụ 2: Bài toán nấu các món ăn hàng ngày?
Từ bài toán đến chương trình là: xuất phát từ một bài toán cụ thể, con người sẽ tìm cách để hướng dẫn cho máy tính (Viết chương trình) giải bài toán đó thay cho con người.
BÀI 5:TỪ BÀI TOÁN ĐẾN CHƯƠNG TRÌNH
BÀI TOÁN VÀ XÁC ĐỊNH BÀI TOÁN
QUÁ TRÌNH GIẢI TOÁN TRÊN MÁY TÍNH
THUẬT TOÁN VÀ MÔ TẢ THUẬT TOÁN
MỘT SỐ VÍ DỤ VỀ THUẬT TOÁN
BÀI 5:TỪ BÀI TOÁN ĐẾN CHƯƠNG TRÌNH
 1. Bài toán và xác định bài toán
Khái niệm bài toán?
Bài toán 1: Tính diện tích hình chữ nhật có chiều dài là a và chiều rộng là b.
Bài toán 3: Điều khiển Rô bốt nhặt rác( Đã học ở bài 1).
Bài toán 2:Tính quãng đường ô tô đi được trong 3 giờ với tốc độ 60km/h.
 Khái niệm: Bài toán là một công việc hay một nhiệm vụ cần phải giải quyết.
BÀI 5:TỪ BÀI TOÁN ĐẾN CHƯƠNG TRÌNH
 1. Bài toán và xác định bài toán
 Khái niệm: Bài toán là một công việc hay một nhiệm vụ cần phải giải quyết
Để giải quyết được một bài toán cụ thể chúng ta thường phải làm gì đầu tiên?
XÁC ĐỊNH BÀI TOÁN
Bài toán : Tính diện tích hình chữ nhật có chiều dài là a và chiều rộng là b
GT
KL
Hình chữ nhật có:Chiều dài a và chiều rộng là b
Diện tích của hình chữ nhật
Điều kiện cho trước(Input):
Kết quả thu được(Output):
 -Xác định bài toán: Tìm các điều kiện cho trước và kết quả cần thu được
BÀI 5:TỪ BÀI TOÁN ĐẾN CHƯƠNG TRÌNH
? Em hãy xác định điều kiện cho trước và kết quả thu được của bài toán sau:
Tính tổng 10 số tự nhiên từ 1 đến 10?
Điều kiện cho trước (Input)
Kết quả thu được(Output)
Các số tự nhiên từ 1 đến 10
Tổng10 sốTN từ 1 đến 10
 1. Bài toán và xác định bài toán
 Khái niệm: Bài toán là một công việc hay một nhiệm vụ cần phải giải quyết
 -Xác định bài toán: Tìm các điều kiện cho trước và kết quả cần thu được
BÀI 5:TỪ BÀI TOÁN ĐẾN CHƯƠNG TRÌNH
Máy tính có thể “tự” giải các bài toán không?
Bước 1: Tiến hai bước.
Bước 2: Quay trái, tiến một bước.
Bước 3: Nhặt rác.
Bước 4: Quay phải, tiến ba bước.
Bước 5: Quay trái, tiến hai bước.
Bước 6: Bỏ vào thùng rác.
Cần có sự chỉ dẫn của con người máy tính mới thực hiện được các công việc
Ví dụ Rô bốt nhặt rác
 1. Bài toán và xác định bài toán
 Khái niệm: Bài toán là một công việc hay một nhiệm vụ cần phải giải quyết
 -Xác định bài toán: Tìm các điều kiện cho trước và kết quả cần thu được
Bước 1: Tiến 2 bước
Bước 2: Quay trái, tiến 1 bước
Bước 3: Nhặt rác
Bước 4: Quay phải, tiến 3 bước
Bước 5: Quay trái, tiến 2 bước
Bước 6: Bỏ rác vào thùng
BÀI 5:TỪ BÀI TOÁN ĐẾN CHƯƠNG TRÌNH
MÔ PHỎNG CÁC BƯỚC LÀM VIỆC CỦA RÔ BỐT
BÀI 5:TỪ BÀI TOÁN ĐẾN CHƯƠNG TRÌNH
 2.Quá trình giải bài toán trên máy tính
Thế nào là giải bài toán trên
máy tính ?
Giải bài toán trên máy tính là giao cho máy tính dãy hữu hạn các thao tác đơn giản mà nó có thể thực hiện được để từ các điều kiện cho trước ta nhận được kết quả cần tìm.
Máy tính không thể tự mình tìm ra lời giải của các bài toán .Lời giải của một bài toán cụ thể phải là tư duy sáng tạo của con người và kết quả tư duy đó là thuật toán.
Dãy hữu hạn các thao tác cần thực hiện để giải một bài
toán được gọi là thuật toán .
Thuật toán là gì ?
Thuật toán chính là các bước để giải một bài toán ,còn chương trình chỉ là thể hiện của thuật toán trên một ngôn ngữ lập trình cụ thể do vậy ta cần diễn đạt thuật toán dưới dạng chương trình để cho máy tính có thể hiểu và thực hiện được .
 1. Bài toán và xác định bài toán
 Khái niệm: Bài toán là một công việc hay một nhiệm vụ cần phải giải quyết
 -Xác định bài toán: Tìm các điều kiện cho trước và kết quả cần thu được
 Thuật toán là dãy hữ hạn các thao tác cần thực hiện để giải một bài toán.
BÀI 5:TỪ BÀI TOÁN ĐẾN CHƯƠNG TRÌNH
Ví dụ về Thuật toán: Hướng dẫn Rô bôt nhặt rác

Bước 1: Tiến hai bước.
Bước 2: Quay trái, tiến một bước.
Bước 3: Nhặt rác.
Bước 4: Quay phải, tiến ba bước.
Bước 5: Quay trái, tiến hai bước.
Bước 6: Bỏ vào thùng rác.

THUẬT TOÁN
Quá trình giải bài toán trên máy tính gồm mấy bước?

Quan sát hình sau:
BÀI 5:TỪ BÀI TOÁN ĐẾN CHƯƠNG TRÌNH
1. Xác định bài toán
2. Mô tả thuật toán
3. Viết chương trình
Xác định ĐK đã cho trước (INPUT).
KQ tìm được (OUTPUT)
Tìm cách giải bài toán
Diễn tả bằng các lệnh cần phải thực hiện
Dựa vào mô tả thuật toán ở trên, ta viết chương trình bằng một ngôn ngữ lập trình
Quá trình giải bài toán trên máy tính gồm 3 bước
Để giải một bài toán có thể có nhiều thuật toán khác nhau, song mỗi thuật toán chỉ dùng để giải một bài toán cụ thể
BÀI 5:TỪ BÀI TOÁN ĐẾN CHƯƠNG TRÌNH
BÀI 5:TỪ BÀI TOÁN ĐẾN CHƯƠNG TRÌNH
VÍ DỤ MINH HỌA QUÁ TRÌNH GIẢI TOÁN TRÊN MÁY
Bài toán: Hãy nhập hai số tự nhiên a và b từ bàn phím, sau đó in ra tổng và tích của 2 số đó?
Xác định bài toán:
+ Input: hai số tự nhiện a và b được nhập từ bàn phím
+Output: Tổng và tích của hai số
Mô tả thuật toán:
+ Bước 1: Nhập giá trị cho a
+ Bước 2: Nhập giá trị cho b
+ Bước 3: Tính tổng và tích
+ Bước 4: Thông báo kết quả ra màn hình
BÀI 5:TỪ BÀI TOÁN ĐẾN CHƯƠNG TRÌNH
- Viết chương trình( Sử dụng ngôn ngữ lập trình Pascal)
Program TongTich;
Uses Crt;
Var a,b,Tong,Tich: Integer;
Begin
Clrscr;
Write(‘ Nhap vao gia tri cua a’);Readln(a);
Write(“Nhap vao gia tri cua b’); Readln(b);
Tong:=a+b; Tich:=a*b;
Writeln(‘ Tong cua hai so la’,Tong);
Writeln(“Tich cua hai so la’,Tich);
Readln
End.
BÀI 5:TỪ BÀI TOÁN ĐẾN CHƯƠNG TRÌNH
- Xác định bài toán:
+ Input: Hai số tự nhiện a và b được nhập từ bàn phím
+Output: Tổng và tích của hai số
- Tìm thuật toán:
+ Bước 1: Nhập giá trị cho a
+ Bước 2: Nhập giá trị cho b
+ Bước 3: Tính tổng và tích
+ Bước 4: Thông báo kết quả ra màn hình
-Viết chương trình
Program TongTich;
Uses Crt;
Var a,b,Tong,Tich: Integer;
Begin
Clrscr;
Write(‘ Nhap vao gia tri cua a’);Readln(a);
Write(“Nhap vao gia tri cua b’); Readln(b);
Tong:=a+b; Tich:=a*b;
Writeln(‘ Tong cua hai so la’,Tong);
Writeln(“Tich cua hai so la’,Tich);
Readln
End.
BÀI 5:TỪ BÀI TOÁN ĐẾN CHƯƠNG TRÌNH
BÀI 5:TỪ BÀI TOÁN ĐẾN CHƯƠNG TRÌNH
KẾT QUẢ KHI CHẠY CHƯƠNG TRÌNH
củng cố
BÀI 5:TỪ BÀI TOÁN ĐẾN CHƯƠNG TRÌNH
Bài tập 1
Hãy chỉ ra INPUT và OUTPUT của bài toán sau:
Cho 2 số a và b (a>0, b>0). Tìm các USC của 2 số a và b.

ĐÁP ÁN
INPUT: a>0, b>0
OUTPUT: Các USC của 2 số a và b

BÀI 5:TỪ BÀI TOÁN ĐẾN CHƯƠNG TRÌNH
Bài tập 2
Hãy đánh dấu x vào ô lựa chọn?
x
x
x
x
BÀI 5:TỪ BÀI TOÁN ĐẾN CHƯƠNG TRÌNH
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
1. Học thuộc bài
2. Làm một số bài tập sgk
3. Đọc trước phần 3,4 của bài
Kính Chúc các thầy cô giáo mạnh khoẻ
Hạnh phúc thành đạt!
Chúc Các em học sinh!
Chăm ngoan học giỏi
Gìờ học kết thúc!