Bài 31. Vùng Đông Nam Bộ

địa lí 9
Tiết 35 - Bài 31:
Vùng đông nam bộ
Giáo viên: Nguyễn Thị Kim Hoa
Nội dung bài học gồm 3 phần:
1. Vị trí địa lý và giới hạn lãnh thổ
2. Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên
3. Đặc điểm dân cư, xã hội
I/ Vị trí địa lý và giới hạn lãnh thổ
Quan s¸t H31.1 + Th«ng tin M1 SGK:
- Đông Nam Bộ tiếp giáp với những nước và vùng kinh tế nào? Đọc tên những tỉnh và thành phố của vùng?
- Hãy xác định ranh giới vùng Đông Nam Bộ. Cho biết diện tích của vùng là bao nhiêu?
- Vị trí địa lý có ý nghĩa gì đối với sự phát triển kinh tế xã hội?
Lược đồ thủ đô các nước đông Nam á
TP Hồ Chí Minh
I/ Vị trí địa lý và giới hạn lãnh thổ
Diện tích: 23.550 km2
Gồm : 6 tỉnh thành phố
Tiếp giáp:
Ý nghĩa: Vị trí thuận lợi giao lưu kinh tế với vùng đồng bằng sông Cửu Long, Tây Nguyên, duyên hải Nam Trung Bộ với các nước Đông nam Á
Vị trí địa lý có vai trò rất quan trọng đối với sự phát triển kinh tế xã hội. Còn điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên của vùng thì sao?
II/ Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên:
Bảng điều kiện tự nhiên và thế mạnh kinh tế của vùng Đông Nam Bộ
- Quan sát bảng 31.1 + H31.1. Hãy nêu đặc điểm tự nhiên phần đất liền vùng Đông nam Bộ? Đặc điểm đó tạo thế mạnh gì trong phát triển kinh tế?
Đất Feralit
Đất Bazan
Đất xám trên phù sa cổ
Đất khác
Đất phù sa
Dựa vào H31.1 Cho biết vùng có những loại đất nào? những loại đất nào có diện tích lớn nh?t? Nêu giá trị của nó.
Quan sát hình 31.1. xác định trên bản đồ các sông:
Đồng Nai, Sài Gòn, Sông Bé.
? Nêu giá trị kinh tế của các sông trên đối với vùng Đông Nam Bộ ?
* Giá trị sông ngòi:
+ Thuỷ điện: Nhà máy Trị An(s. Đồng Nai)
+ Thuỷ lợi: hồ Dầu Tiếng(s. Sài Gòn)
+ Nuôi trồng thủy sản nước ngọt
+ Cung cấp nguồn nước cho các nhà máy và sinh hoạt.
? Vì sao phải bảo vệ và phát triển rừng đầu nguồn , hạn chế ô nhiểm nước của các sông ở Đông Nam Bộ ?
Rừng và nước là hai yếu tố quan trọng hàng đầu để đảm bảo sự phát triển kinh t? bền vững của vùng.
- Rừng Đông Nam Bộ không còn nhiều -> nên bảo vệ rừng đầu nguồn là bảo vệ nguồn sinh thuỷ.
- Đô thị hoá, công nghiệp hoá phát triển mạnh. Phần hạ lưu của các dòng sông bị ô nhiểm nặng cần phải tìm biện pháp hạn chế.

Rừng Ngập mặn
Rừng Nam Cát Tiên (Đồng Nai)
Bảng điều kiện tự nhiên và thế mạnh của vùng Đông Nam Bộ
Dựa vào bảng 31.1+ H31.1: Giải thích vì sao Đông Nam Bộ có điều kiện phát triển mạnh kinh tế biển ?
Qua tìm hiểu. Về điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên vùng Đông nam bộ có những thuận lợi và khó khăn gì trong phát triển kinh tế xã hội?
*Thuận lợi:
- Địa hình thoải-> mặt bằng xây dựng và canh tác tốt. Đất xám và đất ba dan cùng khí hậu cận xích đạo ẩm-> trồng cao su, cà phê, hồ tiêu, cây ăn quả...
Biển : Khai thác dầu khí, đánh bắt hải sản, giao thông, du lịch biển
Hệ thống sông Đồng Nai có tầm quan trọng đặc biệt với Đông nam bộ
* Khó khăn:
+ Đất liền ít khoáng sản
+ Diện tích rừng tự nhiên chiếm tỷ lệ thấp
+ Nguy cư môi trường ô nhiễm do chất thải công nghiệp và đô thị hóa ngày càng tăng.
* Giải pháp: Bảo vệ môi trường đất liền và biển là nhiệm vụ quan trọng của vùng
Có thể nói điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên là thế mạnh để phát triển kinh tế. Còn dân cư, xã hội có vai trò như thế nào đối với phát triển kinh tế xã hội của vùng Đông nam bộ.
III/ Đặc điểm dân cư xã hội
Bảng một số chỉ tiêu dân cư, xã hội ở Đông Nam Bộ
?Dựa vào B31.2+ thông tin M3 nhận xét tình hình dân cư, xã hội ở vùng Đông Nam Bộ so với cả nước ?
III/ Đặc điểm dân cư, xã hội:
- Dân cư khá đông, nguồn lao động dồi dào, lành nghề và năng động
Hãy kể những điểm di tích lịch sử- văn hóa nổi tiếng của vùng Đông nam Bộ. Nêu ý nghĩa của chúng đối với phát triển kinh tế- xã hội.
Địa đạo Củ Chi
TP. Hồ Chí Minh (5)
Trở về
Nhà tù Côn Đảo
Bài tập
Bài 1: Hóy ch?n ý em cho l� dỳng nh?t:
* ý nghĩa của vị trí Đông Nam Bộ là:
Là cầu nối giữa Tây Nguyên, duyên hải Nam Trung Bộ và đồng bằng sông Cửu Long.
Gần các tuyến đường giao thông khu vực và quốc tế.
Nối liền vùng đất liền với biển đông giàu tiềm năng kinh tế biển.
Tất cả các ý trên.
Bài tập 2: Di?u ki?n t? nhiờn v� t�i nguyờn thiờn nhiờn ?nh hu?ng nhu th? n�o d?n s? phỏt tri?n kinh t? ? Dụng Nam B??
Khí hậu xích đạo nóng ẩm nguồn thủy sinh dồi dào.
Địa hình tương đối phẳng có nhiều đất xám, đất bazan.
Vùng biển có ngư trường rộng giàu tiềm năng dầu khí.
Hệ thống sông Đồng Nai có nguồn nước phong phú, tiềm năng thủy điện lớn.
Vùng đất liền ít khoáng sản, rừng tự nhiên còn ít.
Nguy cơ ô nhiềm môi trường cao.






Vì:+ Vùng phát triển công nghiệp mạnh mẽ
+ Có thu nhập bình quân theo đầu người cao
+ Mức độ đô thị hóa cao
+ Hiện nay do sức ép về dan số, thất nghiệp và thiếu việc làm
Bài tập 3: Vì sao Đông nam Bộ có sức thu hút mạnh mẽ đối với lao động cả nước?
Hướng dẫn, bài tập :
+ Học bài cũ bằng cách trả lời câu hỏi và bài tập cuối bài học vào vở bài tập
+ Hướng dẫn bài tập 3.
Hướng dẫn: Xử lý số liệu ( tính ra % ).
Sau đó vẽ biểu đồ cột chồng.
CHÚC CÁC THẦY CÔ VÀ CÁC EM
MẠNH KHỎE, HẠNH PHÚC!