Bài 3. Chương trình máy tính và dữ liệu

15/10/2015
1
KIỂM TRA BÀI CŨ
*Sự khác nhau giữa từ khóa và tên:
-Từ khóa do ngôn ngữ lập trình quy định.
-Tên do người viết lập trình tự đặt, dùng để phân biệt các đại lượng khác nhau trong chương trình.
Trả lời:
*Các từ khóa đã học:
-Program -Uses
-Begin -End.
Câu 1: Em hãy kể tên các từ khóa đã học trong ngôn ngữ lập trình Pascal? Cho biết sự khác nhau giữa từ khóa và tên?
15/10/2015
2
-Các ngôn ngữ lập trình định nghĩa sẵn một số kiểu dữ liệu cơ bản.
-Kiểu dữ liệu xác định các giá trị của dữ liệu và các phép toán thực hiện trên giá trị đó
Hãy trình bày các kiểu dữ liệu cơ bản trong ngôn ngữ lập trình Pascal?
1./ DỮ LIỆU VÀ KIỂU DỮ LIỆU
Integer
Real
Char
String
Kiểu DL
cơ bản
15/10/2015
3
1./ DỮ LIỆU VÀ KIỂU DỮ LIỆU
*Lưu ý: Trong Pascal, để cho chương trình dịch hiểu dãy chữ số là kiểu xâu. Ta phải đặt dãy số đó trong cặp dấu nháy đơn
Ví dụ: ‘Chao cac ban’ ; ‘5324’
15/10/2015
4
x
x
x
x
x
x
x
x
Điền dấu X vào ô em lựa chọn
15/10/2015
5
Với các dữ liệu kiểu số nêu trên,
hãy kể các kí hiệu phép toán mà em
đã được học trong Toán học? 
Trong Toán học đều có thể thực hiện các kí hiệu phép toán như: cộng (+), trừ (-), nhân (x), chia (:), các số nguyên và số thực.
Trong ngôn ngữ Pascal cũng tương tự như vậy.
15/10/2015
6
2./ CÁC PHÉP TOÁN VỚI DỮ LIỆU KiỂU SỐ
Kí hiệu các phép toán số học trong ngôn ngữ Pascal
15/10/2015
7
Các phép toán trong ngoặc được thực hiện trước tiên.
Trong dãy các phép toán không có dấu ngoặc, các phép nhân, phép chia lấy phần nguyên (div) và phép chia lấy phần dư (mod) được thực hiện trước.
Phép cộng và phép trừ được thực hiện theo thứ tự từ trái sang phải.
Trong ngôn ngữ lập trình chỉ được sử dụng dấu ngoặc tròn
Trình bày quy tắc tính các biểu thức số học trong ngôn ngữ Pascal?
15/10/2015
8
a x b – c + d
a*b – c + d
15+5*(a/2)
(x+5)/(a+3)-y(b+5)*(x+2)(x+2)
((a+b)*(c-d)+)/3-a
PHÉP TOÁN
PHÉP TOÁN TRONG PASCAL
15/10/2015
9
a) 2*P*r
2Pr
b) 1/(n*(n+1)*(n+2))
c) (10*a+2*b)/(a*b)
d) a*x*x*x+b*x*x+c*x+d
Ví dụ 2: Hãy viết các biểu thức Pascal sang biểu thức Toán học sau:
ax3 + bx2 + cx + d
15/10/2015
10
a) 7 chia 2 bằng 3 dư 1
=> 7 div 2 = 3
7 mod 2 = 1
b) 17 chia 5 bằng 3 dư 2
=> 17 div 5 = 3
17 mod 5 = 2
Ví dụ 3: Thực hiện các phép tính sau bằng các phép toán Pascal:
15/10/2015
11
1)
2)
3)
4)
ax2 + bx + c
a/b + c/d
a*x*x + b*x + c
1/x - a/5*(b+2)
a/(b*b+c)
TRONG TOÁN HỌC
TRONG PASCAL
Ví dụ 4: Chuyển các biểu thức Toán học sang biểu thức Pascal:
15/10/2015
12
TRONG TOÁN HỌC
TRONG PASCAL
a) (a+b)*(a+b)-x/y
b) b/(a*a+c)
c) 1+1/2+1/(2*3)+1/(3*4)+1/(4*5)
Ví dụ 5: Hãy viết các biểu thức Pascal sang biểu thức Toán học sau:
15/10/2015
13
a) 2a + 3b + 1
b) (x2 + 2x +5) – 4xy
2*a + 3*b + 1
(x*x + 2*x + 5) – 4*x*y
(x+5)/(a+3) – y/(b+5)*(x+2)*(x+2)
Ví dụ 6: Viết các biểu thức Toán học sang biểu thức Pascal:
15/10/2015
14
a) 5x3 + 2 x2 - 8x + 15
b) b2 - 4ac
5*x*x*x + 2*x*x - 8*x +15
b*b – 4*a*c
(x+y)/(x-y)
((a + c)*h – 7*d)/2*b
Ví dụ 7: Viết các biểu thức Toán học sang biểu thức Pascal:
15/10/2015
15
a) 15 x 4 – 30 + 12
15*4-30+12
(10+5)/(3+1)-18/(5+1)
(10+2)*(10+2)/(3+1)
((10+2)*(10+2)-24)/(3+1)
Ví dụ 6: Viết các biểu thức Toán học sang biểu thức Pascal:
15/10/2015
16
b) 15a – 30b + 12
((a+b)*(c-d)+6)/3-a
15*a - 30*b + 12
x/3 – 2*a + 1/x
1+1/(x*x)+1/(y*y)+1/(z*z)
15/10/2015
17
3./ CÁC PHÉP SO SÁNH
Kết quả của phép so sánh chỉ có thể là ĐÚNG hoặc SAI
Trong toán học
BÀI 3./ CHƯƠNG TRÌNH MÁY TÍNH VÀ DỮ LIỆU
15/10/2015
18
Khi viết chương trình, để so sánh dữ liệu (số, biểu thức, …) ta sử dụng các kí hiệu do ngôn ngữ lập trình quy định.
Trong ngôn ngữ Pascal
15/10/2015
19
4./ GIAO TIẾP NGƯỜI – MÁY TÍNH
a./ Thông báo kết quả tính toán
Thông báo kết quả tính toán là gì?
Là yêu cầu đầu tiên đối với mọi chương trình
15/10/2015
20
Ví dụ:
15/10/2015
21
b. Nhập dữ liệu
Nhập dữ liệu là gì?
Một trong những tương tác thường gặp là chương trình yêu cầu nhập dữ liệu.
Chương trình sẽ tạm ngừng để chờ người dùng “ nhập dữ liệu “ từ bàn phím.
Chương trình hoạt động tiếp theo tùy thuộc vào dữ liệu được nhập vào.
GIAO TIẾP NGƯỜI – MÁY TÍNH
15/10/2015
22
Ví dụ:
15/10/2015
23
c./ Tạm dừng chương trình
4./ GIAO TIẾP NGƯỜI – MÁY TÍNH
Tạm ngừng chương trình có bao nhiêu chế độ? Kể ra?
Tạm ngừng trong một khoảng thời gian nhất định.
Tạm ngừng cho đến khi người dùng nhấn phím.
15/10/2015
24
d./ Hộp thoại
4./ GIAO TIẾP NGƯỜI – MÁY TÍNH
Chức năng của hộp thoại như thế nào?
Hộp thọai được sử dụng như một công cho việc giao tiếp người-máy tính trong khi chạy chương trình
15/10/2015
25
GHI NHỚ
Các ngôn ngữ lập trình thường phân chia dữ liệu cần xử lí theo các kiểu khác nhau, với các phép toán có thể thực hiện trên từng kiểu dữ liệu đó.
Quá trình trao đổi dữ liệu hai chiều giữa người và máy tính khi chương trình hoạt động thường được gọi là giao tiếp hoặc tương tác người máy.
15/10/2015
26
DẶN DÒ
*Trả lời câu hỏi 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7
trang 26 _ sách giáo khoa .