Bài 3: Chương Trình Máy Tính Và Dữ Liệu

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG QUÍ THẦY CÔ VỀ DỰ GIỜ, THĂM LỚP
BT4 (SGK): Viết các biểu thức toán học dưới đây bằng các ký hiệu trong Pascal:
BT5 (SGK): Chuyển các biểu thức được viết trong Pascal sau đây thành các biểu thức toán:
a) (a+b)*(a+b)-x/y;
b) b/(a*a+c);
c) a*a/((2*b+c)*(2*b+c));
d) 1+1/2+1/(2*3)+1/(3*4)+1/(4*5);
Chương trình máy tính và dữ liệu (T2)
Bài 3
1) Dữ liệu và kiểu dữ liệu
2)Các phép toán với dữ liệu kiểu số
3. Các phép so sánh
Các ngôn ngữ lập trình cho phép sử dụng phép toán so sánh để so sánh các dữ liệu (số, biểu thức, ...).
Kí hiệu các phép toán và phép so sánh có thể khác nhau, tuỳ theo quy định của từng ngôn ngữ lập trình.
Kết quả của phép so sánh chỉ có thể là đúng hoặc sai.
Ví dụ 1:
7 = 7
Đúng
Sai
10+1 > 7*2
Đúng hay Sai phụ thuộc vào giá trị cụ thể của X
8 - X < 2
? Hãy cho biết kết quả của các phép toán so sánh.
? Phép toán so sánh sử dụng dạng dữ liệu như thế nào.
? Kể tên các phép toán so sánh trong toán học.
Bảng kí hiệu các phép toán so sánh trong Pascal
Ví dụ 2:
? Trong Pascal những kí hiệu nào khác với trong Toán học.
<>
<=
>=
Ví dụ 3:
4. Giao tiếp người - máy tính
Là quá trình trao đổi dữ liệu hai chiều giữa con người và máy tính khi thực hiện chương trình.
Con người: can thi?p vi?c thực hiện, kiểm tra, điều chỉnh, bổ sung.
Máy tính: đưa thông báo, kết quả, gợi ý.
Tương tác giữa người - máy là do người lập trình tạo ra và thường thực hiện nhờ các thiết bị chuột, bàn phím, màn hình.
? Quá trình giao tiếp người máy là gì.
? Kể tên các thiết bị dùng để giao tiếp người máy.
a. Thông báo kết quả tính toán
Là yêu cầu đầu tiên và quan trọng đối với mọi chương trình.
Ví dụ:
Câu lệnh thông báo kết quả tính CV và S hình tròn.
?Lệnh nào dùng để đưa ra một dòng thông báo.
Writeln(`Chu vi hinh tron la: `,CV );
Writeln(`Dien tich hinh tron la: `, S);
Kết quả
Chu vi hinh tron la: 37.68
Dien tich hinh tron la: 113.04
?
Lệnh Write hoặc Writeln dùng thông báo kết quả tính toán.
b. Nhập dữ liệu
Là một tương tác mà chương trình tạm dừng để yêu cầu người dùng nhập dữ liệu t? b�n phớm.
Ví dụ:
Câu lệnh yêu cầu bán kính từ bàn phím trong Pascal
Write(`Ban hay nhap R =` );
Readln(R);
Kết quả
Ban hay nhap R =
Bài toán:
Hãy nhập vào bán kính của hình tròn. Tính chu vi (CV) và diện tích (S) của hình tròn.
4
Lệnh Read(biến) hoặc Readln(biến) dùng để nhập dữ liệu
?
Tạm ngừng chương trình trong khoảng thời gian nhất định
Ví dụ:
Trong chương trình Pascal có các câu lệnh sau:
Writeln(`Cac ban cho 2 giay nhe.`);
Delay(2000);
Kết quả
Cac ban cho 2 giay nhe…
C. T?m ng?ng chuong trỡnh
?Vậy muốn máy tính dừng 5 giây ta sử dụng lệnh Delay(?).
Delay(5000);
Lệnh Delay (số giây ngừng)
Qui ước: 1 giây = 1000
Thông báo tạm ngừng cho đến khi người dùng nhấn phím Enter
Ví dụ:
Trong chương trình Pascal có các câu lệnh sau:
Writeln(`Hay nhan Enter de tiep tuc! `);
Read;
Kết quả
Hay nhan Enter de tiep tuc!
-
Writeln(`Hay nhan Enter de tiep tuc! `);
Readln;
Kết quả
Hay nhan Enter de tiep tuc!
-
Lệnh Read hoặc Readln ở cuối chương trình
?
d. Th?ng bỏo
Thông báo dạng hộp thoại
cho phép người dùng tuỳ chọn.
Ví dụ:
Hộp thoại sau có thể xuất hiện khi người dùng thực hiện thao tác kết thúc chương trình.
Ghi nhớ !
Ngôn ngữ lập trình phân chia dữ liệu thành các kiểu và định nghĩa các phép toán tương ứng trên mỗi kiểu dữ liệu.
Giao tiếp (tương tác người - máy) là quá trình trao đổi dữ liệu hai chiều giữa người và máy tính.
N?m cỏc l?nh d? giao ti?p ngu?i-mỏy
Các khẳng định sau đây đúng hay sai? Vì sao?
1) Lệnh Write hoặc Writeln dùng để nhập dữ liệu
→Sai vì lệnh Write hoặc Writeln dùng để thông báo báo kết quả ra màn hình.
2) Lệnh Read hoặc Readln dùng để ngừng chương trình cho đến khi bấm phím Enter.
→ Đúng
3) Lệnh Delay(10000) là dừng trong 1 giây
→ Sai vì 1000 tương ứng với 1 giây
4) Lệnh Read(x) hoặc Readln(x) dùng để nhập giá trị x từ bàn phím.
Đúng
BT6: Hãy xác định kết quả các biểu thức sau đây:
Đúng
Sai
Đúng
Kết quả phụ thuộc vào giá trị x
BT4 (SGK): Viết các biểu thức toán học dưới đây bằng các ký hiệu trong Pascal:
a/b+c/d
a*x*x+b*x+c
1/x-a/5*(b+2)
(a*a+b)*((1+c)*(1+c)*(1+c))
BT5 (SGK): Chuyển các biểu thức được viết trong Pascal sau đây thành các biểu thức toán:
a) (a+b)*(a+b)-x/y;
b) b/(a*a+c);
c) a*a/((2*b+c)*(2*b+c));
d) 1+1/2+1/(2*3)+1/(3*4)+1/(4*5);
Phú Xuân, ngày 29 tháng 09 năm 2011
Người soạn



Nguyễn Đình Kỳ