Bài 17. Vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ

Trường THCS Quảng Đông
chào mừng quí thầy cô
về dự tiết thao giảng
Môn: Địa lí 9
Kiểm tra bài cũ
? Dựa vào lược đồ cho biết nước ta có mấy vùng kinh tế? Đọc tên và xác định vị trí các vùng trên bản đồ?
Nước ta có 7 vùng kinh tế:
Vùng trung du và miền núi Bắc Bộ
Vùng Đồng bằng sông Hồng
Vùng bắc Trung Bộ
Vùng Duyên hải Nam Trung Bộ
Vùng tây Nguyên
Vùng Đông Nam Bộ
Vùng Đồng bằng sông Cửu Long
H 6.2: Lược đồ các vùng kinh tế và vùng kinh tế trọng điểm
Sự phân hoá lãnh thổ
Quan sát một số bức tranh sau:
Đường giao thông ở Cao Bằng
Ruộng bậc thang
Hoa đào Tây Bắc
Tuyết rơi ở SaPa
Đỉnh Phanxipăng
Quan sát các bức ảnh trên em nghĩ đến vùng nào nước ta ?
S? PH�N HO� L�NH TH?
Ti?t 19 - B�i 17: Vùng trung du và miền núi bắc bộ










































hạn lãnh thổ
S? PH�N HO� L�NH TH?
Ti?t 19 - B�i 17: Vùng trung du và miền núi bắc bộ










































hạn lãnh thổ
Lược đồ hành chính vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ
? Quan sát lược đồ hành chính hãy:
Đọc tên các tỉnh?
? Nêu vị trí, giới hạn vùng?
Nằm phía nào của lãnh thổ nước ta?
Gồm những bộ phận nào?
Tiếp giáp các quốc gia, vùng lãnh thổ nào?
Nằm phía Bắc của đất nước.
Gồm: Phần lãnh thổ phía Bắc và một phần vịnh Bắc bộ
Phía Bắc giáp Trung Quốc.
Phía Tây giáp Lào.
Phía ĐN giáp vịnh Bắc bộ
Phía Nam giáp Đồng bằng sông Hồng, Bắc Trung Bộ

I. vị trí địa lí và giới hạn lãnh thổ
A pa chải - xã Sìn Thầu - Huyện Mường Nhé - Điện Biên - Địa đầu phía Tây của đất nước
Lũng cú - huyện Đồng Văn- tỉnh Hà Giang- Địa đầu phía bắc của đất nước
Giao lưu thuận tiện với các tỉnh phía Nam Trung Quốc, thượng Lào, vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ và bắc Trung Bộ
- Có vùng biển giàu tiềm năng du lịch và hải sản
? Vị trí địa lí đó có ý nghĩa như thế nào ?

S? PH�N HO� L�NH TH?
Ti?t 19 - B�i 17: Vùng trung du và miền núi bắc bộ
Ti?t 19 - B�i 17: Vùng trung du và miền núi bắc bộ

























hạn lãnh thổ
I. vị trí địa lí và giới hạn lãnh thổ
II. Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên
? Quan sát H17.1 và bảng 17.1 hãy nhận xét về địa hình, khí hậu của vùng ? Nó ảnh hưởng như thế nào đến các điều kiện tự nhiên khác ?
Hình 17.1: Lược đồ tự nhiên vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ
Địa hình cao, cắt xẻ mạnh.
Khí hậu nhiệt đới có mùa đông lạnh ? thuận lợi trồng cây cận nhiệt và ôn đới.
Chịu sự chi phối sâu sắc của địa hình.
Quan sát H : 17.1
? Xác định vị trí các mỏ : Than , sắt , thiếc, apatit?
? Xác định các dòng sông có tiềm năng phát triển thuỷ điện?
Quan sát bảng số liệu sau :
Cơ cấu tài nguyên theo lãnh thổ ( đơn vị : % )
? Em có nhận xét gì về tài nguyên thiên nhiên của vùng?
II. Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên.
1. Điều kiện tự nhiên.
2. Tài nguyên thiên nhiên

L� vùng có tài nguyên thiên nhiên phong phú và đa dạng.
Tài nguyên khoáng sản, thuỷ điện lớn nhất cả nước.
Ti?t 19 - B�i 17: Vùng trung du và miền núi bắc bộ
I. vị trí địa lí và giới hạn lãnh thổ
II. Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên
?Khu vực trung du Bắc Bộ có đặc điểm như thế nào? Có khả năng phát triển ngành gì ?
Lược đồ tự nhiên vùng Trung du miềnnúi Bắc Bộ
Tiểu vùng Tây Bắc
Vùng gồm những tiểu vùng nào ?
Tiểu vùng Đông Bắc
Ranh giới hai tiểu vùng
Hoạt động nhóm
Nhóm 1: Nêu sự khác biệt về điều kiện tự nhiên của hai tiểu vùng Đông Bắc và Tây Bắc ?
Nhóm 2: Nêu sự khác biệt về thế mạnh kinh tế của hai tiểu vùng Đông Bắc và Tây Bắc ?
- Núi cao trung bình
- Các dãy núi hình cánh cung
- Các đảo ven biển.
- Là khu vực có núi cao, địa hình hiểm trở, đồ sộ nhất cả nước.
Nhiệt đới ẩm có mùa đông lạnh
Nhiệt đới ẩm có mùa đông ít lạnh hơn.
Nguồn thuỷ năng phong phú(sông Đà, sông Chảy.)
Giàu tài nguyên khoáng sản: than, sắt, chì, kẽm.
- Phát triển thuỷ điện.
- Trồng rừng, cây công nghiệp lâu năm.
- Chăn nuôi gia súc
- Khai thác khoáng sản
- Phát triển nhiệt điện.
- Trồng rừng, cây công nghiệp, dược liệu, rau quả ôn đới, cận nhiệt
- Phát triển du lịch, kinh tế biển
Vùng Đông Bắc
Vùng Tây Bắc
Địa hình
Vùng đồi Hà Giang
Hạ Long
Dãy Hoàng Liên Sơn
Khí hậu
Kinh tế
Lạng Sơn
Rừng
Sa Pa
Phan xi păng
Khai thác than ở Quảng Ninh
Chăn nuôi bò ở Mộc Châu
Đánh cá ở Quảng Ninh
Thuỷ điện Hoà Bình
Lũ quét ở Điện Biên
Chặt phá rừng
Sạt lở đất
Tuyết rơi ngày 5/2/2008 Tại mẫu Sơn
Tuyết rơi ngày 5/2/2008 - Mẫu Sơn
Lũ quét tại Yên Bái năm 2008
Đường giao thông
Ngoài những thuận lợi vùng còn gặp những khó khăn gì ?
- Thời tiết diễn biến thất thường.
- Địa hình bị chia cắt mạnh
? khó khăn trong việc giao thông, tổ chức sản xuất, đời sống .
- Khoáng sản trữ lượng nhỏ, khai thác khó khăn.
- Chất lượng môi trường giảm sút.
Ti?t 19 - B�i 17: Vùng trung du và miền núi bắc bộ

























hạn lãnh thổ
III. đặc điểm dân cư, xã hội
? Quan sát một số bức tranh sau :
Dân tộc Mường
Dân tộc Tày
Dân tộc Hà Nhì
Người Mông
Dân tộc Lự
Dân tộc Nùng
Dân tộc Tày
Dân tộc Dao
Ti?t 19 - B�i 17: Vùng trung du và miền núi bắc bộ
I. vị trí địa lí và giới hạn lãnh thổ
II. Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên
III. đặc điểm dân cư, xã hội
?Em nhận xét gì về th�nh phần dân tộc của vùng ?
- Là địa bàn cư trú của nhiều dân tộc ít người: Dao, Tày, Nùng, Mường. Người Kinh cư trú khắp vùng.
Ti?t 19 - B�i 17: Vùng trung du và miền núi bắc bộ
III. đặc điểm dân cư, xã hội
Đặc điểm canh tác của người dân trong vùng như thế nào?
- Là địa bàn cư trú của nhiều dân tộc ít người: Dao, Tày, Nùng, Mường. Người Kinh cư trú khắp vùng.
- Có kinh nghiệm canh tác trên đất dốc, kết hợp sản xuất nông - lâm, chăn nuôi gia súc, trồng rau, quả.
Một số chỉ tiêu phát triển dân cư, xã hội ở Trung du và miền núi Bắc Bộ (Đông Bắc, Tây Bắc), năm 1999
- Dựa vào bảng số liệu, hãy nhận xét sự chênh lệch về dân cư, xã hội của hai tiểu vùng Đông Bắc và Tây Bắc?
- Nhận xét trình độ phát triển dân cư, xã hội của vùng?
Ti?t 19 - B�i 17: Vùng trung du và miền núi bắc bộ
III. đặc điểm dân cư, xã hội
- Là địa bàn cư trú của nhiều dân tộc ít người: Dao, Tày, Nùng, Mường. Người Kinh cư trú khắp vùng.
- Có kinh nghiệm canh tác trên đất dốc, kết hợp sản xuất nông - lâm, chăn nuôi gia súc, trồng rau, quả.
- Có sự chênh lệch lớn về trình độ phát triển dân cư, xã hội giữa hai tiểu vùng Đông Bắc và Tây Bắc.
- Trình độ phát triển dân cư còn thấp, đời sống còn nhiều khó khăn ? đang được cải thiện.
I. vị trí địa lí và giới hạn lãnh thổ
II. Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên
Ti?t 19 - B�i 17: Vùng trung du và miền núi bắc bộ
III. đặc điểm dân cư, xã hội
I. vị trí địa lí và giới hạn lãnh thổ
II. Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên
?Để nâng cao đời sống của đồng bào các dân tộc Đảng và nhà nước ta đã có những dự án phát triển kinh tế miền núi Bắc Bộ như thế nào?
Đầu tư phát triển kinh tế, xoá đói giảm nghèo.
Phát triển giao thông.
Trồng rừng.
Xây dựng thuỷ điện, trường, trạm, nước sạch.
Sự phân hóa lãnh thổ
TI?T 19 - B�I 17: V�NG TRUNG DU V� MI?N N�I B?C B?
I.Vị trí địa lí và giới hạn lãnh thổ
Giao lưu với các nước trong khu vực và các vùng trong nước.
- Vị trí chiến lược về an ninh quốc phòng.
II. Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên
- Là vùng có địa hình cao nhất nước ta, đặc biệt vùng đồi bát úp có giá trị kinh tế cao.
- Khí hậu nhiệt đới ẩm, có mùa đông lạnh thích hợp trồng cây công nghiệp cận nhiệt, ôn đới, đa dạng sinh học.
- Tài nguyên phong phú, đa dạng nhất là khoáng sản và thủy điện.
III. Đặc điểm dân cư, xã hội
- Là địa bàn cư trú xen kẽ nhiều dân tộc ít người: Thái, Mường, Dao Mông, ..(ở Tây Bắc); Tày, Nùng, Dao, Mông... (ở Đông Bắc).
- Có nhiều kinh nghiệm canh tác trên đất dốc, sản xuất nông - lâm nghiệp, chăn nuôi gia súc lớn, trồng cây công nghiệp,....
- Trình độ phát triển dân cư, xã hội vùng còn thấp, đời sống nhân dân còn gặp nhiều khó khăn, nhiều xã nghèo vùng sâu vùng xa. Nhưng đang được cải thiện.
Thuỷ điện
Thế mạnh kinh
tế Tây Bắc
Nóc nhà
Đông Dương?
Thế mạnh kinh
tế Đông Bắc
Phanxipăng
Khai thác
khoáng sản
Đặc trưng nổi bật
về khí hậu của vùng
Có mùa
đông lạnh
1. Đây là một loại tài nguyên khoáng sản có trữ lượng lớn nhất ở tiểu vùng Đông Bắc
t
ê
n
n
a
h
t
á
đ
2. Đây là đỉnh núi cao ở tiểu vùng Tây Bắc.
n
x
a
h
p
ă
p
i
g
n
ă
n
3. Đây là một nhiệm vụ rất quan trọng, cần thiết của vùng này.
m
ệ
v
o
ả
b
ờ
ư
r
t
i
ô
g
n
m
b
v
ả
u
q
u
a
R
i
ớ
đ
n
ô
d
ô
u
u
r
4. Những loại cây này thích hợp với khí hậu lạnh của vùng.
5. Đây là những thành phần dân cư chủ yếu của vùng.
í
c
ộ
t
n
â
d
ờ
ư
g
n
t
i
g
i
6. Đây là một tiềm năng lớn của tiểu vùng Tây Bắc.
i
n
đ
y
ủ
h
t
n
ệ
u
7. Đây là tên nhà máy thuỷ điện lớn nhất Đông Nam á hiện nay.
ì
b
a
ò
h
h
n
i
c
b
a
8. Đất đồi núi của vùng thích hợp trồng những loại cây này.
ư
d
y
â
c
ợ
l
c
ệ
i
u
Bài học kết thúc, chúc các em chăm ngoan, học giỏi! Cảm ơn các em!
chúc thầy giáo, cô giáo mạnh khoẻ
Các em học giỏi
TRân thành cảm ơn