Bài 17. Vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ

Kiểm tra bài cũ
Dựa vào lược đồ em hãy cho biết:
? Lãnh thổ nước ta được phân chia thành mấy vùng kinh tế? Kể tên các vùng kinh tế?
? Xác định vị trí của vùng trên lược đồ ?
? Vùng TD v� MNBB tiếp giáp với những quốc gia và vùng lãnh thổ nào ?

? Với vÞ trÝ ®Þa lÝ như vậy sẽ có những thuận lợi và khó khăn gì ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế xã hội cũng như an ninh quốc của vùng ?

Dựa vào lược đồ và sgk em hãy cho biết:
+ Vùng gồm các tỉnh, thành phố nào?
+ Diện tích, DS c?a vựng l� bao nhiêu?
Lược đồ hành chính vùng Trung du miền núi Bắc Bộ
II. Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên


Lược đồ tự nhiên vùng Trung du miền núi Bắc Bộ
? Dựa vào lược đồ và sgk hãy cho bi?t :
? D?a hỡnh c?a vựng TD v� mnbb cú s? phõn hoỏ nhu th? n�o?
? Với đặc điểm vị trí địa lí và địa hình như vậy khí hậu ở đây sÏ như thế nào?
? §ặc điểm địa hình và khí hậu như thế thì sông ngòi ở đây sẽ có đặc điểm gì? Xác định vị trí các sông lớn có giá trị về thuỷ điện?
? Hãy xác định vị trí các mỏ : Than , sắt , thiếc , apatit , đồng , chì - kẽm
? Ngoài tài nguyên khoáng sản ở đây còn có những loại tài nguyên nào nữa?

Quan sát bảng số liệu sau :
Cơ cấu tài nguyên theo lãnh thổ ( đơn vị : % )
? So sánh tiềm năng khoáng sản của vùng TDMN Bắc Bộ so với
cả nước ?

Lược đồ tự nhiên vùng Trung du miền núi Bắc Bộ
+ Nhóm 1: Sự khác biệt về điều kiện tự nhiên giữa hai tiểu vùng Đông Bắc và Tây Bắc?
? Trung du v� miền núi Bắc Bộ gồm mấy tiểu vùng?
Dựa vào lược đồ và SGK:
Thảo luận nhóm
+ Nhóm 2: Nêu cỏc thế mạnh về kinh tế của tiểu vùng Tây Bắc và Đông Bắc?
+ Nhóm 3: Tại sao nói tiểu vùng Đông Bắc có thế mạnh nhất về khai thác khoáng sản còn tiểu vùng Tây Bắc có thế mạnh nhất về thuỷ điện?
+ Nhóm 1: Sự khác biệt về điều kiện tự nhiên giữa hai tiểu vùng Đông Bắc và Tây Bắc?
+ Nhóm 2: Nêu cỏc thế mạnh về kinh tế của tiểu vùng Đông Bắc và Tây Bắc?
+ Nhóm 3: Tại sao nói tiểu vùng Đông Bắc có thế mạnh nhất về khai thác khoáng sản còn tiểu vùng Tây Bắc có thế mạnh nhất về thuỷ điện?
- Đông Bắc: Núi trung bình và núi thấp, các dãy núi hình cánh cung. Khí hậu nhiệt đới có mùa đông lạnh. Có nhiều sông lớn chảy theo 2 hướng chính TB-ĐN và vòng cung. Khoáng sản giàu có nhất cả nước.
- Tây Bắc: Núi cao, địa hình hiểm trở. Khí hậu nhiệt đới ẩm có mùa đông ít lạnh hơn. Sông lớn,dốc,hướng TB-ĐN nên có giá trị thuỷ điện rất lớn. Khoáng sản ít hơn Đông Bắc
Đông Bắc : khai thác khoáng sản: Than, sắt, chì, kẽm,...phát triển nhiệt điện (Uông Bí,..); trồng rừng, cây công nghiệp, dược liệu, rau quả ôn đới cận nhiệt. Du lịch sinh thái (SaPa, hồ Ba Bể, vịnh Hạ Long,.); kinh tế biển ( nuôi trồng, đánh bắt thuỷ sản .)
Tây Bắc: phát triển thuỷ điện ( Hoà Bình, Sơn La.), trồng rừng , cây công nghiệp lâu năm ,chăn nuôi gia súc lớn...
- ở Đông Bắc tập trung nhiều loại khoáng sản có trữ lượng lớn (than,sắt.)
- ở Tây Bắc có nhiều hệ thống sông lớn ,địa thế lưu vực cao độ dốc lớn, nhiều thác ghềnh
Quan sát các bức ảnh sau :
? Qua các hình ảnh trên hãy nêu những khó khăn về tự nhiên mà vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ gặp phải?
? Với những khó khăn nói trên vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ cần phải khắc phục như thế nào ?
III - Đặc điểm dân cư , xã hội
Quan sát các bức ảnh sau:
? Dựa vào SGK hãy cho biết số dân trong vùng là bao nhiêu ?
D.tộc Mường
D.tộc Dao
D.tôc Mông
D.tộc Khơmú
D.tộc Tày
? Hãy cho biết vùng Trung du miền núi Bắc Bộ có những dân tộc ớt ngu?i nào sinh sống ?
Ngo�i cỏc dõn t?c ớt ngu?i ? dõy cũn cú dõn t?c n�o sinh s?ng ? Phõn b? ? dõu ?
Đặc điểm canh tác của cư dân trong vùng như thế nào?
Quan sát bảng sau:
Một số chỉ tiêu phát triển dân cư,xã hội ở trung du và miền núi Bắc Bộ (1999)
? Nhận xét một số chỉ tiêu pt dân cư , xã hội của vùng so với cả nước ?

? Nhận xét sự chênh lệch về dân cư xã hội giữa hai tiểu vùng ?


? Điều đó chứng tỏ vấn đề gì ?
? Vậy để nâng cao đời sống của đồng bào các dân tộc Đảng và nhà nước ta đã có những dự án phát triển kinh tế miền núi Bắc Bộ như thế nào?


Cũng cố bài:
Bài tập 1: Chơi ô chữ
1. Đây là một loại tài nguyên khoáng sản có trữ lượng lớn nhất ở tiểu vùng Đông Bắc
t
ê
n
n
a
h
t
á
đ
2. Đây là đỉnh núi cao ở tiểu vùng Tây Bắc.
n
x
a
h
p
ă
p
i
g
n
ă
n
3. Đây là một nhiệm vụ rất quan trọng, cần thiết của vùng này.
m
ệ
v
o
ả
b
ờ
ư
r
t
i
ô
g
n
m
b
v
ả
u
q
u
a
R
i
ớ
đ
n
ô
d
ô
u
u
r
4. Những loại cây này thích hợp với khí hậu lạnh của vùng.
5. Đây là những thành phần dân cư chủ yếu của vùng.
í
c
ộ
t
n
â
d
ờ
ư
g
n
t
i
g
i
6. Đây là một tiềm năng lớn của tiểu vùng Tây Bắc.
i
n
đ
y
ủ
h
t
n
ệ
u
7. Đây là tên nhà máy thuỷ điện lớn nhất Đông Nam á hiện nay.
ì
b
a
ò
h
h
n
i
c
b
a
8. Đất đồi núi của vùng thích hợp trồng những loại cây này.
ư
d
y
â
c
ợ
l
c
ệ
i
u
Bài học kết thúc, chúc các em chăm ngoan, học giỏi! Cảm ơn các em!
Bài tập 2

Điền Đ (đúng), S (sai) vào ô trống :
a. Tiềm năng lớn nhất của vùng là khoáng sản và thuỷ điện
b. Khí hậu ở tiểu vùng Đ.Bắc ít lạnh hơn so với T.Bắc
c. Quảng Ninh là tỉnh duy nhất của vùng tiếp giáp với biển
d. Phía Đông Bắc có dạng địa hình đặc trưng là núi cao hiểm trở
e. Chất lượng cuộc sống của vùng cao hơn so với mức TB của cả nước
Đ
S
Đ
S
S
H­íng dÉn häc ë nhµ :

Häc thuéc bµi vµ lµm bµi tËp ë tËp b¶n ®å.
- Tìm hiểu về nhà máy thuỷ điện Hoà Bình.
- Nghiªn cøu tr­íc bài 18.