Bài 17. Vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ

Chào mừng
Thầy cô giáo về dự sinh hoạt chuyên môn
cấp thành phố tại trường THCS Nguyễn Khuyến
Kiểm tra bài cũ
Dựa vào lược đồ em hãy cho biết:
? Lãnh thổ nước ta được phân chia thành mấy vùng kinh tế? Kể tên và xác định các vùng kinh tế?
SỰ PHÂN HÓA LÃNH THỔ
TIẾT 19 - BÀI 17: VÙNG TRUNG DU VÀ MIỀN NÚI BẮC BỘ
Dựa vào lược đồ em hãy cho biết:
+ Vùng gồm các tỉnh, thành phố nào?
+ Diện tích, dân số bao nhiêu?
Lược đồ hành chính vùng Trung du miền núi Bắc Bộ
Các tỉnh đông bắc : Hà Giang, Cao Bằng,
Lạng Sơn, Quảng Ninh, Bắc Giang, Thái Nguyên, Bắc Kạn, Tuyên Quang, Phú Thọ, Yên Bái,
Lào Cai.
Các tỉnh tây bắc : Hòa Bình, Sơn La, Điện Biên,
Lai Châu.
Diện tích : 100.965 km2
Dân số : 11,5 triệu người (năm 2002)
Sự phân hóa lãnh thổ
TI?T 19 - B�I 17: V�NG TRUNG DU V� MI?N N�I B?C B?
I. Vị trí địa lí và giới hạn lãnh thổ
Lược đồ tự nhiên vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ
- Nêu ý nghĩa vị trí địa lí của vùng?
Quan sát lược đồ em hãy:
- Xác định vị trí, giới hạn vùng Trung du và miền núi bắc Bộ?
+ Nằm phía nào lãnh thổ nước ta?
+ Tiếp giáp với các quốc gia và vùng kinh tế nào?
Sự phân hóa lãnh thổ
TI?T 19 - B�I 17: V�NG TRUNG DU V� MI?N N�I B?C B?
I. Vị trí địa lí và giới hạn lãnh thổ
II. Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên
.
Ý nghĩa : Phần đất liền rộng lớn, tiếp giáp với ĐBSH và BTB là điều kiện để giao lưu kinh tế - xã hội và có vùng biển giàu tiềm năng ở phía đông.
Vị trí địa lí :
+ Trung du và miền núi Bắc Bộ là vùng lãnh thổ phía bắc.
- Giới hạn lãnh thổ :
+ Chiếm 30,7 % diện tích và 14,4 % dân số cả nước (2002)
Dựa vào hình 17.1 và kiến thức đã học cho biết đặc điểm chung của điều kiện tự nhiên của miền núi Bắc Bộ và Trung Du Bắc Bộ ?
Hình 17.1 : Lược đồ tự nhiên vùng Trung Du và Miền Núi Bắc Bộ
- Chịu sự chi phối sâu sắc của độ cao địa hình.
- Tây Bắc : Địa hình cao, đồ sộ nhất đất nước
- Đông Băc : Núi trung bình
- Trung du : dạng đồi bát úp, xen kẽ những cánh đồng, thung lũng bằng phẳng. Thuận lợi cho việc cho việc phát triển các vùng chuyên canh cây công nghiệp, xây dựng các khu công nghiệp và đô thị.
Hình 17.1 : Lược đồ tự nhiên vùng Trung Du và Miền Núi Bắc Bộ
Sự phân hóa lãnh thổ
TI?T 19 - B�I 17: V�NG TRUNG DU V� MI?N N�I B?C B?
I. Vị trí địa lí và giới hạn lãnh thổ
II. Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên
Lược đồ tự nhiên vùng Trung du miềnnúi Bắc Bộ
- Hoạt động nhóm:
+ Nhóm 1: Sự khác biệt về điều kiện tự nhiên giữa hai tiểu vùng Tây Bắc và Đông Bắc?
Dựa vào lược đồ hãy nêu:
+ Nhóm 2: Nêu thế mạnh kinh tế trong sự phát triển kinh tế do điều kiện tự nhiên?
+ Nhóm 3: Hóy nờu nh?ng khú khan do t? nhiờn dem l?i d?i v?i trung du v� mi?n nỳi B?c B?
+ Nhóm 4: Vì sao việc phát triển kinh tế phải đi đôi với bảo vệ môi trường tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên?
+ Nhóm 1: Sự khác biệt về điều kiện tự nhiên giữa hai tiểu vùng Tây Bắc và Đông Bắc?
+ Nhóm 2: Nêu thế mạnh kinh tế trong sự phát triển kinh tế do điều kiện tự nhiên?
+ Hóy nờu nh?ng khú khan do t? nhiờn dem l?i d?i v?i trung du v� mi?n nỳi B?c B??
+ Nhóm 4: Vì sao việc phát triển kinh tế phải đi đôi với bảo vệ môi trường tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên?
-Đông Bắc: Núi trung bình và núi thấp. Các dãy núi hình cánh cung.Khí hậu nhiệt đới có mùa đông lạnh. Tây Bắc: Núi cao, địa hình hiểm trở. khí hậu nhiệt đới ẩm có mùa đông ít lạnh hơn.
-Khai thác khoáng sản: Than, sắt, chì, kẽm,...phát triển nhiệt điện (Uông Bí,..), thuỷ điện (Hoà Bình, Sơn La,..), Trồng rừng, cây công nghiệp, dược liệu rau quả ôn đới cận nhiệt. Du lịch sinh thái (SaPa, hồ Ba Bể, Vịnh Hạ Long,.), chăn nuôi gia súc.
- Th?i ti?t th?t thu?ng, giao thụng v?n t?i khú khan, khoỏng s?n tr? lu?ng nh?, di?u ki?n khai thỏc ph?c t?p, thiờn tai thu?ng x?y ra.
Một số tài nguyên khai thác đang bị cạn kiệt (Đất đai, sinh vật, khoáng sản,..)
Mụi tru?ng sinh thỏi b? t�n phỏ do phỏ r?ng, di?n tớch d?t tr?ng, d?i tr?c tang.
- Sự suy giảm về chất lượng môi trường, tài nguyên;Sẽ tác động xấu tới hoạt động sản xuất, sinh hoạt cho vùng đồng bằng sông Hồng
Đồi bát úp
Chè Thái Nguyên
Khai thác than Quảng Ninh
Tuyết rơi ở SaPa
Nuôi trồng thuỷ sản
Đánh cá ngoài khơi
Thuỷ điện Hoà Bình
Rừng nhịêt đới
Chè Mộc Châu
Nuôi bò sữa ở Mộc Châu
Vịnh Hạ Long
Phan xi păng
Bên cạnh những thuận lợi vùng trung du và miền núi Bắc Bộ còn gặp những khó khăn gì?
- Khó khăn: Địa hình hiểm trở gây khó khăn cho việc giao thông đi lại, sạt lở đất, lũ quét, phá rừng, thời tiết khắc nghiệt, môi trường ô nhiễm,......
- Là vùng có địa hình cao nhất nước ta, đặc biệt có vùng trung du dạng đồi bát úp có giá trị kinh tế cao.
- Khí hậu nhiệt đới ẩm, có mùa đông lạnh thích hợp trồng cây công nghiệp cận nhiệt, ôn đới, đa dạng sinh học.
- Tài nguyên phong phú, đa dạng nhất là khoáng sản và thủy điện.
- Biện pháp: Khai thác hợp lí, trồng rừng, phát triển mô hình nông - lâm kết hợp, trồng cây công nghiệp, đẩy mạnh công nghiệp, phát triển giao thông vận tải,......
Sự phân hóa lãnh thổ
TI?T 19 - B�I 17: V�NG TRUNG DU V� MI?N N�I B?C B?
I.Vị trí địa lí và giới hạn lãnh thổ
II. Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên
? Theo em cần có những biện pháp gì để khắc phục những khó khăn đó?
Sự phân hóa lãnh thổ
TI?T 19 - B�I 17: V�NG TRUNG DU V� MI?N N�I B?C B?
I.Vị trí địa lí và giới hạn lãnh thổ
II. Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên
III. Đặc điểm dân cư, xã hội
Sự phân hóa lãnh thổ
TI?T 19 - B�I 17: V�NG TRUNG DU V� MI?N N�I B?C B?
I.Vị trí địa lí và giới hạn lãnh thổ
II. Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên
III. Đặc điểm dân cư, xã hội
Cho biết ngoài người kinh,vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ là địa bàn cư trú chính của những dân tộc người nào?
Sự phân hóa lãnh thổ
TI?T 19 - B�I 17: V�NG TRUNG DU V� MI?N N�I B?C B?
I.Vị trí địa lí và giới hạn lãnh thổ
II. Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên
III. Đặc điểm dân cư, xã hội
- Là địa bàn cư trú xen kẽ c?a nhiều dân tộc ít người, ngu?i kinh cu trỳ ? h?u h?t cỏc d?i phuong.
Đặc điểm canh tác của cư dân trong vùng như thế nào?
- Có nhiều kinh nghiệm canh tác trên đất dốc, sản xuất nông - lâm nghiệp, chăn nuôi gia súc lớn, trồng cây công nghiệp, cây dược liệu, rau quả ôn đới và cận nhiệt.
B?ng 17.2 : Một số chỉ tiêu phát triển dân cư, xã hội ở Trung du và miền núi Bắc Bộ (Đông Bắc, Tây Bắc), năm 1999
- Dựa vào bảng số liệu, hãy nhận xét sự chênh lệch về dân cư, xã hội của hai tiểu vùng Đông Bắc và Tây Bắc?
- Nhận xét trình độ phát triển dân cư, xã hội của vùng?
2
Sự phân hóa lãnh thổ
TI?T 19 - B�I 17: V�NG TRUNG DU V� MI?N N�I B?C B?
I.Vị trí địa lí và giới hạn lãnh thổ
II. Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên
III. Đặc điểm dân cư, xã hội
- Là địa bàn cư trú xen kẽ nhiều dân tộc ít người, ngu?i kinh cu trỳ ? h?u h?t cỏc d?a phuong.
- Có nhiều kinh nghiệm canh tác trên đất dốc, sản xuất nông - lâm nghiệp, chăn nuôi gia súc lớn, trồng cây công nghiệp,....
Giữa Đông Bắc và Tây Bắc còn có sự chênh lệch về một số tiêu chí phát triển dân cư xã hội.
Để nâng cao đời sống của đồng
bào các dân tộc Đảng Và nhà
nước ta đã có những dự án phát
triển kinh tế miền núi Bắc Bộ như thế nào?
Đầu tư phát triển kinh tế, xoá đói
giảm nghèo, phát triển giao
thông, trồng rừng, xây dựng thuỷ
điện, trường, trạm, điện,
nước sạch
1. Đây là một loại tài nguyên khoáng sản có trữ lượng lớn nhất ở tiểu vùng Đông Bắc
n
a
h
t
á
đ
2. Đây là đỉnh núi cao ở tiểu vùng Tây Bắc.
n
x
a
h
p
ă
p
i
g
n
3. Đây là một nhiệm vụ rất quan trọng, cần thiết của vùng này.
m
ệ
v
o
ả
b
ờ
ư
r
t
i
ô
g
n
ả
u
q
u
a
R
i
ớ
đ
n
ô
4. Những loại cây này thích hợp với khí hậu lạnh của vùng.
5. Đây là những thành phần dân cư chủ yếu của vùng.
í
c
ộ
t
n
â
d
ờ
ư
g
n
i
6. Đây là một tiềm năng lớn của tiểu vùng Tây Bắc.
i
đ
y
ủ
h
t
n
ệ
7. Đây là tên nhà máy thuỷ điện lớn nhất Đông Nam á hiện nay.
ì
b
a
ò
h
h
n
8. Đất đồi núi của vùng thích hợp trồng những loại cây này.
ư
d
y
â
c
ợ
l
c
ệ
i
u
Bài học kết thúc,chúc các em chăm ngoan, học giỏi! Cảm ơn các em!