Bài 17. Vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ

Trường THCS QUÕ S¥N
Môn : Địa Lí 9
Kiểm tra bài cũ
? Cho biết nước ta có bao nhiêu vùng kinh tế và vùng kinh tế trọng điểm? Đọc tên và xác định vị trí các vùng trên bản đồ?
Nước ta có 7 vùng kinh tế
và 3 vùng kinh tế trọng điểm:
Vùng núi và Trung du Bắc Bộ
Vùng đồng bằng sông Hồng
Vùng Bắc Trung Bộ
Vùng duyên hải Nam Trung Bộ
Vùng Tây Nguyên
Vùng Đông Nam Bộ
Vùng đồng bằng sông Cửu Long
Hình 6.2: Lược đồ các vùng kinh tế và vùng kinh tế trọng điểm
Vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ
Vùng kinh tế trọng điểm miền Trung
Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam
Đường giao thông ở Cao Bằng
Chợ ở SaPa
Đồi chè ở Phú Thọ
Ruộng bậc thang
Hoa đào Tây Bắc
SaPa mùa đông
Vùng đồi bát úp ở Bắc Giang
Dân tộc Mông
? Qua các bức ảnh trên em thấy chúng có liên quan đến vùng nào ở nước ta?
Đỉnh Phanxipăng
SỰ PHÂN HOÁ LÃNH THỔ
Tiết 19: VÙNG TRUNG DU Và miÒn NÚI BẮC BỘ
I. VỊ TRÍ ĐỊA LÍ VÀ GIỚI HẠN LÃNH THỔ
? Quan sát lược đồ hành chính hãy:
Đọc tên các tỉnh ?
Nêu diện tích vùng?
Lược đồ hành chính vùng Trung Du vµ miÒn nói Bắc bộ
? Nêu vị trí, giới hạn vùng?
Nằm phía nào của lãnh thổ nước ta?
Gồm những bộ phân nào?
Tiếp giáp các quốc gia, vùng kinh tế nào?
Lu?c d? tự nhiên vùng Trung Du và miền núi B?c B?
A pa chải - xã Sìn Thầu - Huyện Mường Nhé - Điện Biên - Địa đầu phía Tây của đất nước
Xã Lũng cú - huyện Đồng Văn- tỉnh Hà Giang- Địa đầu phía Bắc của đất nước
Cờ Lũng Cú
Vị trí đó có ý nghĩa nh­ thÕ nµo ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña vïng ?
- Có điều kiện giao lưu kinh tế với các nước trong khu vực và các vùng kinh tế trong nước.
- Có vị trí chiến lược về an ninh quốc phòng.
II. ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN VÀ TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN

Quan sát hình 17.1 và bảng 17.1 hãy nhận xét về địa hình, khí hậu của vùng? Nó ảnh hưởng như thế nào đến các điều kiện khác?
Hình 17.1: Lược đồ tự nhiên vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ
Dãy Hoàng liên sơn chụp từ Sa Pa
Bia đánh dấu trên đỉnh Phanxipăng
Sa pa trong sương vào mùa đông
Đỉnh khâu vai – Mù căng chải
Sự phân hóa lãnh thổ

TI?T 19 : V�NG TRUNG DU V� MI?N N�I B?C B?
I.Vị trí địa lí và giới hạn lãnh thổ
II. Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên
- Là vùng có địa hình cao nhất nước ta.
- Khí hậu nhiệt đới ẩm, có mùa đông lạnh .
Bảng cơ cấu tài nguyên theo lãnh thổ (đơn vị:%)
Em có nhận xét gì về tài nguyên thiên nhiên của vùng ?
Sự phân hóa lãnh thổ

TI?T 19 : V�NG TRUNG DU V� MI?N N�I B?C B?
I.Vị trí địa lí và giới hạn lãnh thổ
II. Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên
- Là vùng có địa hình cao nhất nước ta.
- Khí hậu nhiệt đới ẩm, có mùa đông lạnh.
- Tài nguyên phong phú đa dạng nhất là khoáng sản và thuỷ điện
II. ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN VÀ TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN

Lược đồ t? nhiờn vựng Trung du v� mi?n nỳi B?c B?
Dựa vào lược đồ hình 17.1 xác định vị trí các mỏ : Than, sắt, thiếc, Apatit và các dòng sông có giá trị về thuỷ điện?
Lược đồ tự nhiên vùng Trung du miền núi Bắc Bộ
Tiểu vùng Tây Bắc
Vùng gồm những tiểu vùng nào?
Tiểu vùng Đông Bắc
Ranh giới hai tiểu vùng
Sự phân hóa lãnh thổ

TI?T 19 : V�NG TRUNG DU V� MI?N N�I B?C B?
I.Vị trí địa lí và giới hạn lãnh thổ
II. Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên
- Là vùng có địa hình cao nhất nước ta.
- Khí hậu nhiệt đới ẩm, có mùa đông lạnh.
- Tài nguyên phong phú đa dạng nhất là khoáng sản và thuỷ điện
chia làm 2 tiểu vùng : Đông bắc và Tây bắc
Hoạt động theo bàn
câu 1: Nờu s? khỏc bi?t v? di?u ki?n t? nhiờn c?a hai ti?u vựng Dụng B?c v� Tõy B?c?
Câu 2: Nờu th? m?nh trong s? phỏt tri?n kinh t? c?a hai ti?u vựng?
- Núi cao trung bình, với các dãy núi hình cánh cung.
- Các đảo ven biển.
- Đồi thấp hình bát úp.
- Núi cao, địa hình hiểm trở, đồ sộ nhất cả nước.
Nhiệt đới ẩm có mùa đông ít lạnh hơn.
Nhiệt đới ẩm có mùa đông lạnh .
Nhiều sông ngòi có giá trị thuỷ điện
Tài nguyên khoáng sản phong phú đa dạng: Than, sắt, chì, …
- Phát triển thuỷ điện.
- Trồng rừng và cây công nghiệp lâu năm.
- Chăn nuôi gia súc
- Phát triển khai thác khoáng sản: Than, APatit, sắt, chì ,kẽm….
- Phát triển nhiệt điện.
Kinh tế biển
Trồng rừng cây công nghiệp, dược liệu, rau quả ôn đới
Ngoài những thuận lợi vùng còn gặp những khó khăn gì?
- Thời tiết diễn biến thất thường.
- Địa hình bị chia cắt mạnh.
.
Đất bị xói mòn, sạt lở…
Lũ quét Điện Biên
Chặt phá rừng
Sạt lở đất
Tuyết rơi ngày 5/2/2008 Tại mẫu Sơn
Tuyết rơi ngày 5/2/2008 -Mẫu Sơn
Lũ quét tại Yên Bái 2008
Đường Giao thông Lào Cai
Theo em vùng cần làm gì để khắc phục những khó khăn trên ?
III. Dân cư xã hội
Vùng là địa bàn cư trú của những dân tộc nào?
Người Mông
Dân tộc Hà Nhì
Dân tộc Tày
Dân tộc Hà Nhì
Dân tộc Lự
Dân tộc Tày
Dân tộc Mường
Dân tộc Dao
Em nhận xét gì về thành phần dân tộc của vùng
Sự phân hóa lãnh thổ

TI?T 19 : V�NG TRUNG DU V� MI?N N�I B?C B?
I.Vị trí địa lí và giới hạn lãnh thổ
II. Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên
III. Đặc điểm dân cư, xã hội
- Là địa bàn cư trú en kẽ nhiều dân tộc ít người :
Đặc điểm cach tác của người dân trong
vùng như thế nào?
Một số chỉ tiêu phát triển dân cư, xã hội ở Trung du và miền núi Bắc Bộ (Đông Bắc, Tây Bắc), năm 1999
- Dựa vào bảng số liệu, hãy nhận xét sự chênh lệch về dân cư, xã hội của hai tiểu vùng Đông Bắc và Tây Bắc?
- Nhận xét trình độ phát triển dân cư, xã hội của vùng?
2
Sự phân hóa lãnh thổ

TI?T 19 : V�NG TRUNG DU V� MI?N N�I B?C B?
I.Vị trí địa lí và giới hạn lãnh thổ
II. Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên
III. Đặc điểm dân cư, xã hội
- Là địa bàn cư trú nhiều dân tộc ít người).
- Có nhiều kinh nghiệm canh tác trên đất dốc,
- Trình độ phát triển dân cư, xã hội còn thấp,. Nhưng đang được cải thiện.
Để nâng cao đời sống của đồng bào các dân tộc Đảng và nhà nước ta đã có những dự án phát triển kinh tế miền núi Bắc Bộ như thế nào?
Đầu tư phát triển kinh tế, xoá đói giảm nghèo.
Phát triển giao thông.
Bảo vệ môi trường.
Trồng rừng.
Xây dựng thuỷ điện, trường, trạm, nước sạch.
Sự phân hóa lãnh thổ
TI?T 19 : V�NG TRUNG DU V� MI?N N�I B?C B?
I.Vị trí địa lí và giới hạn lãnh thổ
Giao lưu với các nước trong khu vực và các vùng trong nước.
- Vị trí chiến lược về an ninh quốc phòng.
II. Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên
- Là vùng có địa hình cao nhất nước ta,.
- Khí hậu nhiệt đới ẩm, có mùa đông lạnh
- Tài nguyên phong phú, đa dạng nhất là khoáng sản và thủy điện.
III. Đặc điểm dân cư, xã hội
- Là địa bàn cư trú nhiều dân tộc ít người: hái, Mường, Dao Mông, ..(ở Tây Bắc); Tày, Nùng, Dao, Mông... (ở Đông Bắc).
- Trình độ phát triển dân cư, xã hội còn thấpNhưng đang được cải thiện.
Thuỷ điện
Thế mạnh kinh
tế Tây Bắc
Nóc nhà
Đông Dương?
Thế mạnh kinh
tế Đông Bắc
Phanxipăng
Khai thác
khoáng sản
Đặc trưng nổi bật
về khí hậu của vùng
Có mùa
đông lạnh
Bài tập
Bài tập 2

Nối các ý ở cột A với cột B sao cho phù hợp
c
b
d
a
Bài tập 3

Điền Đ (đúng), S (sai) vào ô trống :
a. Tiềm năng lớn nhất của vùng là khoáng sản và thuỷ điện
b. Khí hậu ở tiểu vùng Đông Bắc ít lạnh hơn so với tiểu vùng Tây Bắc
c. Quảng Ninh là tỉnh duy nhất của vùng tiếp giáp với biển
d. Phía Đông Bắc có dạng địa hình đặc trưng là núi cao hiểm trở
e. Chất lượng cuộc sống của vùng cao hơn so với mức TB của cả nước
Đ
S
Đ
S
S
Bài tập 4
Khoanh tròn vào chữ cái trước đáp án đúng :
A - Tỉnh nào sau đây của vùng giáp với cả Lào và Trung Quốc
a. Lai Châu b. Sơn La
c. Lào Cai d. Hà Giang
B - Dải đất duyên hải chuyển tiếp giữa miền núi và châu thổ sông Hồng gọi là trung du, có địa hình đặc trưng gồm :
a. Nhiều đồi bát úp
b. Những cánh đồng thung lũng bằng phẳng
c. Đồi núi trung bình và núi thấp
d. Núi cao hùng vĩ và trùng điệp
a
a
b
Xin trân trọng cảm ơn
Dặn dò .
Làm bài tập 1,2 sgk
Xem trước bài 18